Վոլֆգանգ Ռայտերման
Վոլֆգանգ Ռայտերման (անգլ.՝ Wolfgang Reitherman, հունիսի 26, 1909[1][2][3], Մյունխեն, Գերմանական ռայխ[3] - մայիսի 22, 1985[1][2][3], Բըրբանք, Լոս Անջելես շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[4][3]), գերմանական ծագմամբ ամերիկացի անիմատոր, ռեժիսոր, պրոդյուսեր, Դիսնեյի ինը ծերուկներից մեկը։
| Վոլֆգանգ Ռայտերման անգլ.՝ Wolfgang Reitherman | |
|---|---|
| Ծնվել է | հունիսի 26, 1909[1][2][3] |
| Ծննդավայր | Մյունխեն, Գերմանական ռայխ[3] |
| Մահացել է | մայիսի 22, 1985[1][2][3] (75 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Բըրբանք, Լոս Անջելես շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[4][3] |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ և .svg){kind=small} Գերմանական կայսրություն |
| Մայրենի լեզու | անգլերեն |
| Կրթություն | Պասադենայի քաղաքի քոլեջ[3] և Chouinard Art Institute? (1933)[5][3] |
| Ազդվել է | Նորմ Ֆերգյուսոն[6] |
| Մասնագիտություն | կինոռեժիսոր, կերպարների անիմացիա, օդաչու, մուլտիպլիկատոր, ռեժիսոր, կինոպրոդյուսեր, դերասան և պրոդյուսեր |
| Աշխատավայր | The Walt Disney Studios[5][3], The Walt Disney Studios[5][3] և Douglas?[3] |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
| Երեխաներ | Բրյուս Ռեյթերման, Richard Reitherman? և Robert Reitherman? |
 Wolfgang Reitherman Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
խմբագրելՎոլֆգանգ Ռայտերմանը ծնվել է 1909 թվականի հունիսի 26-ին Մյունխենում։ Երբ նա եղել է մոտ երկու տարեկան, ընտանիքի հետ տեղափոխվել է ԱՄՆ, որտեղ նրանք բնակություն են հաստատել Միսսուրի Կանզաս Սիթի քաղաքում (հետագայում նա իմացել է, որ իրենց տնից քիչ հեռու ապրել է Ռոյ Դիսնեյը։ Երբ Վոլֆգանգը եղել է դեռահաս, նրա ընտանիքը տեղափոխվել է Կալիֆոռնիա։
Վոլֆգանգը երազել է դառնալ պրոֆեսիոնալ օդաչու, սակայն ԱՄՆ-ում սկսված Մեծ ճգնաժամը խանգարել է նրա պլանների իրականցմանը։ Նա մի որոշ ժամանակ հաճախել է արվեստի քոլեջ Փասադենայում և ջրանկարչության դասերի Chouinard արվեստի ինստիտուտում։ Մեծ հաջողություններ ունենալով ջրաներկով նկարչության բնագավառում՝ նա 1933 թվականին երաշխավորվել է Դիսնեյ ստուդիայի համար։ Վոլֆգանգը այդ առաջարկն ընդունել է ոչ այնքան մեծ խանդավառությամբ, որովհետև մտածում էր, որ օր օրի վրա նույն նկարներ անելը ձանձրալի կլինի (ավելի ուշ նա խոստովանել է, որ սխալվել է)։ Ի տարբերություն ստուդիայում նոր հայտնված նկարիչների մեծ մասի՝ Վոլֆգանգ Ռայտերմանը չի եղել փորձառու անիմատորի օգնական. նրան հաջողվել է միանգամից լավ տպավորություն թողնել Silly Symphonies-ի համար ստեղծած մի քանի հաջող տեսարանների շնորհիվ։
«Վուլին», ինչպես նրան կոչել են ընկերներն ու գործընկերները, նկարել է հայելու մեջ դեմքի հայտնվելը «Սպիտակաձյունիկը և յոթ թզուկները» մուլտֆիլմում, դինոզավրերի կռիվը «Ֆանտազիայում», անգլուխ ձիավորին «Իկաբոդի և պարոն Թոդի արկածները» մուլտֆիլմում, կոկորդիլոսին «Փիթեր Փեն» մուլտֆիլմում և Մալիֆիսենտային վիշապի կերպարանքով «Քնած գեղեցկուհին» մուլտֆիլմում։
1961 թվականից Վոլֆգանգ Ռայտերմանն աշխատել է որպես բեմադրող ռեժիսոր։ Նրա աշխատանքների թվում են այնպիսի մուլտֆիլմեր, ինչպիսիք են՝ «101 դալմատին» (համառեժիսոր), «Ջունգլիների գիրքը», «Թուրը քարի մեջ», «Արիստոկրատ կատուները», «Ռոբին Հուդ», «Վինի Թուխի բազմաթիվ արկածները»։ Հանդես է եկել որպես «Փրկարարները» մուլտֆիլմի պրոդյուսեր, պրոդյուսեր։ Վոլֆգանգ Ռայտերմանի երեք որդիները հնչյունավորել են Մաուգլիին, Քրիստոֆեր Ռոբինին և պատանի Արթուր թագավորին։
1977 թվականին Վոլֆգանգ Ռայտերմանը դուրս է եկել ռեժիսորների խմբից, սակայն շարունակել է հանդես գալ որպես պրոդյուսեր։ Նա եղել է «Աղվեսն ու որսաշունը» մուլտֆիլմի պրոդյուսերը, որը դարձել է նրա վերջին լիամետրաժ մուլտֆիլմը։
Վաֆգանգ Ռայտերմանը զոհվել է 1985 թվականի մայիսի 22-ին ավտովթարից, 75 տարեկան հասակում։ Հետմահու ճանաչվել է Դիսնեյի լեգենդ 1989 թվականին[9][10]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Internet Movie Database — 1990.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 Reitherman, Wolfgang ("Woolie") // Who's Who in Animated Cartoon: An International Guide to Film and Television's Award-Winning and Legendary Animators — NY: Hal Leonard LLC, 2006. — ISBN 978-1-55783-671-7
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Folkart B. A. Wolfgang Reitherman, 75 : Disney Animator Dies in Car Crash // Los Angeles Times — El Segundo: 1985. — ISSN 0458-3035; 2165-1736
- ↑ 5,0 5,1 5,2 https://50mostinfluentialdisneyanimators.wordpress.com/2011/09/02/14-wolfgang-reitherman/
- ↑ Disney Animation: The Illusion of Life — NY: Abbeville Press, 1981. — P. 167.
- ↑ https://d23.com/walt-disney-legend/wolfgang-reitherman/
- ↑ https://annieawards.org/juried-awards/winsor-mccay
- ↑ «Wolfgang Reitherman». D23. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 21-ին.
- ↑ Folkart, Burt (1985 թ․ մայիսի 24). «Wolfgang Reitherman, 75: Disney Animator Dies in Car Crash». Los Angeles Times (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0458-3035. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 30-ին.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վոլֆգանգ Ռայտերման» հոդվածին։ |