Վերածննդի ճարտարապետություն
| Այս հոդվածը կարող է վիքիֆիկացման կարիք ունենալ Վիքիպեդիայի որակի չափանիշներին համապատասխանելու համար։ Դուք կարող եք օգնել հոդվածի բարելավմանը՝ ավելացնելով համապատասխան ներքին հղումներ և շտկելով բաժինների դասավորությունը, ինչպես նաև վիքիչափանիշներին համապատասխան այլ գործողություններ կատարելով։ |
Վերածննդի ճարտարապետությունը դիմել է անտիկ հունա-հռոմեական շինարարական արվեստի գեղագիտական հիմունքներին, հնարքներին և ձևերին։ Նրանում առաջնակարգ տեղ են գրավել աշխարհիկ կառույցները՝ հասարակական շենքերը, պալատները, քաղաքային տները։ Ճարտարապետության մեջ Վերածննդի ոճի հաստատմանը մեծապես նպաստել են Լ. Բ. Ալբերտիի, Ջ. դա Վինյոլայի, Ա. Պալլադիոյի տեսական տրակտատները[1][2]։
Հռոմ
Ժամանակագրություն
խմբագրել
Ֆլորենցիա
Սովորաբար իտալական Վերածնունդը բաժանվում է երեք շրջանի։ Ի տարբերություն գեղանկարչության և քանդակագործության, որոնց զարգացումը համընկնավ 14-րդ դարի կեսերին, Վերածննդի ճարտարապետությունը, կապված 14-րդ դարի տնտեսական ճգնաժամի հետ, սկսեց իր վերելքը 15-րդ դարի սկզբին։
Վերածննդի Ճարտարապետության երեք շրջանները.
- Վաղ Վերածնունդ կամ կվատրոչենտո - մոտավորապես համընկնում է 15-րդ դարի հետ[3] and sometimes Early Renaissance[4][5]
- Բարձր Վերածնունդ - 16-րդ դարի առաջին քառորդ[6]
- Ուշ Վերածնունդ կամ մաներիզմ - մոտավորապես 1520 - 1600 թվականներ[7]
Տերմիններ
խմբագրելՎերածննդի տարբեր դարեր անվանվում են ըստ իտալական թվերի։
- դուչենտո 1200- ականներ (իտալ. ducento (երկու հարյուր) պրոտոռենեսանսի սկիզբը։
- տրիչենտո 1300- ականներ (իտալ. trecento (երեք հարյուր) բուն պրոտոռենեսանսը
- կվատրոչենտո 1400- ականներ (իտալ. quattrocento[3] (չորս հարյուր) Վաղ Վերածնունդ[4], Բարձր Վերածնունդ
- չինկվեչենտո 1500- ականներ (իտալ. cinquecento (հինգ հարյուր) Բարձր Վերածննդի վերջը, Ուշ Վերածնունդ
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Дворжак М. История итальянского искусства в эпоху Возрождения. — В 2-х т. — М.: Искусство, 1978
- ↑ Маркузон В. Ф. Античные элементы в архитектуре итальянского Возрождения // Культура эпохи Возрождения: Сборник статей. — Л.: Наука. — С.54
- ↑ 3,0 3,1 The Italian translates literally to "fourteen-hundred" and coincides with the English "fifteenth century".
- ↑ 4,0 4,1 The Early Renaissance in architecture is most applicable to developments in Venice, where there was a more fluid development between medieval and Renaissance styles than in Florence. See: John McAndrew Venetian Architecture of the Early Renaissance (Cambridge: The MIT Press, 1980).
- ↑ Howard Saalman. Filippo Brunelleschi: The Buildings. (London: Zwemmer, 1993).
- ↑ Arnaldo Bruschi. Bramante (London: Thames and Hudson, 1977).
- ↑ }Mark Jarzombek, «Pilaster Play» (PDF), Thresholds, 28 (Winter 2005): 34–41, Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 26-ին, Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 27-ին
Արտաքին հղումներ
խմբագրել | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վերածննդի ճարտարապետություն» հոդվածին։ |