Վերածննդի ճարտարապետություն

Վերածննդի ճարտարապետությունը դիմել է անտիկ հունա-հռոմեական շինարարական արվեստի գեղագիտական հիմունքներին, հնարքներին և ձևերին։ Նրանում առաջնակարգ տեղ են գրավել աշխարհիկ կառույցները՝ հասարակական շենքերը, պալատները, քաղաքային տները։ Ճարտարապետության մեջ Վերածննդի ոճի հաստատմանը մեծապես նպաստել են Լ. Բ. Ալբերտիի, Ջ. դա Վինյոլայի, Ա. Պալլադիոյի տեսական տրակտատները^[1]^[2]։

Ժամանակագրություն խմբագրել

Սանտա Մարիա դել Ֆիորե
Ֆլորենցիա

Սովորաբար իտալական Վերածնունդը բաժանվում է երեք շրջանի։ Ի տարբերություն գեղանկարչության և քանդակագործության, որոնց զարգացումը համընկնավ 14-րդ դարի կեսերին, Վերածննդի ճարտարապետությունը, կապված 14-րդ դարի տնտեսական ճգնաժամի հետ, սկսեց իր վերելքը 15-րդ դարի սկզբին։

Վերածննդի Ճարտարապետության երեք շրջանները.

Վաղ Վերածնունդ կամ կվատրոչենտո - մոտավորապես համընկնում է 15-րդ դարի հետ^[3] and sometimes Early Renaissance^[4]^[5]
Բարձր Վերածնունդ - 16-րդ դարի առաջին քառորդ^[6]
Ուշ Վերածնունդ կամ մաներիզմ - մոտավորապես 1520 - 1600 թվականներ^[7]

Տերմիններ խմբագրել

Վերածննդի տարբեր դարեր անվանվում են ըստ իտալական թվերի։

դուչենտո 1200- ականներ (իտալ. ducento (երկու հարյուր) պրոտոռենեսանսի սկիզբը։
տրիչենտո 1300- ականներ (իտալ. trecento (երեք հարյուր) բուն պրոտոռենեսանսը
կվատրոչենտո 1400- ականներ (իտալ. quattrocento^[8] (չորս հարյուր) Վաղ Վերածնունդ^[9], Բարձր Վերածնունդ
չինկվեչենտո 1500- ականներ (իտալ. cinquecento (հինգ հարյուր) Բարձր Վերածննդի վերջը, Ուշ Վերածնունդ

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ Дворжак М. История итальянского искусства в эпоху Возрождения. — В 2-х т. — М.: Искусство, 1978
↑ Маркузон В. Ф. Античные элементы в архитектуре итальянского Возрождения // Культура эпохи Возрождения: Сборник статей. — Л.: Наука. — С.54
↑ The Italian translates literally to "fourteen-hundred" and coincides with the English "fifteenth century".
↑ The Early Renaissance in architecture is most applicable to developments in Venice, where there was a more fluid development between medieval and Renaissance styles than in Florence. See: John McAndrew Venetian Architecture of the Early Renaissance (Cambridge: The MIT Press, 1980).
↑ Howard Saalman. Filippo Brunelleschi: The Buildings. (London: Zwemmer, 1993).
↑ Arnaldo Bruschi. Bramante (London: Thames and Hudson, 1977).
↑ }Mark Jarzombek, «Pilaster Play», Thresholds 28 (Winter 2005): 34–41, http://web.mit.edu/mmj4/www/downloads/thresholds28.pdf, վերցված է 27 December 2010
↑ The Italian translates literally to "fourteen-hundred" and coincides with the English "fifteenth century".
↑ The Early Renaissance in architecture is most applicable to developments in Venice, where there was a more fluid development between medieval and Renaissance styles than in Florence. See: John McAndrew Venetian Architecture of the Early Renaissance (Cambridge: The MIT Press, 1980).

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Renaissance Architecture in Great Buildings Online

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Վերածննդի ճարտարապետությունը կատեգորիայում։

[1] Дворжак М. История итальянского искусства в эпоху Возрождения. — В 2-х т. — М.: Искусство, 1978

[2] Маркузон В. Ф. Античные элементы в архитектуре итальянского Возрождения // Культура эпохи Возрождения: Сборник статей. — Л.: Наука. — С.54

[3] The Italian translates literally to "fourteen-hundred" and coincides with the English "fifteenth century".

[4] The Early Renaissance in architecture is most applicable to developments in Venice, where there was a more fluid development between medieval and Renaissance styles than in Florence. See: John McAndrew Venetian Architecture of the Early Renaissance (Cambridge: The MIT Press, 1980).

[5] Howard Saalman. Filippo Brunelleschi: The Buildings. (London: Zwemmer, 1993).

[6] Arnaldo Bruschi. Bramante (London: Thames and Hudson, 1977).

[7] }Mark Jarzombek, «Pilaster Play», Thresholds 28 (Winter 2005): 34–41, http://web.mit.edu/mmj4/www/downloads/thresholds28.pdf, վերցված է 27 December 2010

[8] The Italian translates literally to "fourteen-hundred" and coincides with the English "fifteenth century".

[9] The Early Renaissance in architecture is most applicable to developments in Venice, where there was a more fluid development between medieval and Renaissance styles than in Florence. See: John McAndrew Venetian Architecture of the Early Renaissance (Cambridge: The MIT Press, 1980).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]