Ստրադուն
Ստրադուն (խորվ.՝ Stradun, իտալ.՝ Stradone), Խորվաթիայի Դուբրովնիկ քաղաքի պատմական կենտրոնի գլխավոր փողոց։
| Ստրադուն | |
|---|---|
 | |
| Երկիր |  Խորվաթիա |
| Գտնվում է | Դուբրովնիկ |
Ստրադունը, ինչպես պատմական քաղաքի բոլոր փողոցները, հետիոտնային է։ 1468 թվականին այն սալարկել են կրաքարով։ Փողոցն ունի մոտ 300 մ երկարություն[1][2]։
Հնում ներկայիս փողոցի տեղում եղել է ճահճացած ջրային հոսանք, որը բաժանում էր Ռագուզան Դուբրավայից, մինչև 9-րդ դարում նրանք միավորվել են մեկ քաղաքում[3]։ Ստրադունը ձգվում է ամբողջ քաղաքով արևելքից արևմուտք՝ կապելով արևմտյան մուտքը, որը կոչվում է Վրատա Պիլա, արևելյան մուտքին՝ Վրատա Պլոչեին։ Փողոցի երկու ծայրամասերում կան 15-րդ դարի շատրվաններ՝ Մեծ Օնոֆրիո շատրվանը արևմտյան մասում և Փոքր Օնոֆրիո շատրվանը արևելյան հատվածում։ Քաղաքային զանգակատունը գտնվում է արևմուտքում, իսկ ֆրանցիսկյանների վանքի զանգակատունը՝ արևելքում[4]։
Ստրադունը քաղաքի գլխավոր փողոցն է դարձել 12-րդ դարում։ Նրա ժամանակակից տեսքը հիմնականում ձևավորվել է 1667 թվականի երկրաշարժից հետո, որի հետանքով շինությունների մեծ մասը քանդվել է։ Մինչև երկրաշարժը տները կառուցված չեն եղել մեկ միասնական ոճով, ինչպիսին նրանք ներկայումս են։ Հաճախ կիրառվել են կամարաշարեր և արհեստական հարդարանք[2]։ Երկրաշարժից և դրան հաջորդած հրդեհից հետո օրենք է ընդունվել, որով սահմանվել է քաղաքի հետագա պլանավորումը։
Այս պլանի շնորհիվ՝ Ստրադունի՝ 17-րդ դարի բոլոր շենքերը համապատասկանում են մեկ մոդելի. առաջին հարկում գտնվում են խանութներ՝ դեպի գլխավոր փողոց ելքերով։ Դռներն ու պատուհանները նույն շրջանակներով են՝ կիսակլորավուն կամարներով։ Օրվա ընթացքում դռները փակ են մնում, և ապրանքը հաճախորդներին վաճառվում է պատուհանագոգերից, որոնք կրպակի տեղ են ծառայում[5]։ Երկրորդ հարկերում բնակելի տարածքներ են, իսկ երրորդ հարկերում՝ մնացած սենյակները։ Խոհանոցները 1667 թվականի երկրաշարժից հետո ձևավորվել են երրորդ հարկի տակ՝ հնարավոր հրդեհի տարածումը կանխելու նպատակով։
20-րդ դարի վերջերին Ստրադունը և հարակից որոշ փողոցներ տուժել են Դուբրովնիկի պաշարման արդյունքում, սակայն նրանց մեծ մասը վերանորոգվել է[5][6]։
Ստրադունում են տեղակայված Դուբրովնիկի տեսարժան բազմաթիվ շինություններ, որոնց շնորհիվ փողոցը զբոսաշրջային հանրաճանաչ ուղղություն է։ Ամեն տարի՝ փետրվարի 3-ին, Ստրադունով երթ է կազմակերպվում սուրբ Վլասի պատվին, որը Դուբրովնիկի հովանավոր սուրբն է[7]։ Ստրադունում կազմակերպվում են նաև համերգներ, նշվում է Նոր տարվա գիշերը[8]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Dubrovnik Attractions». wordtravels.com. Globe Media Ltd. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 6-ին.
- ↑ 2,0 2,1 Olson, Karen Torme; Olson, Sanja Bazulic Frommer's Croatia. — 2010. — С. 70—72. — ISBN 9780470541289
- ↑ «Stradun (street, Dubrovnik, Croatia)». Britannica.com Inc. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 4-ին.
- ↑ «Stradun (Placa) glavna ulica u Dubrovniku». meetdubrovnik.com (Croatian). Itineris d.o.o. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 6-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ 5,0 5,1 «Stradun, Croatia Travel Guide». Croatialogue.com. 2009 թ․ հուլիսի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 4-ին.
- ↑ Fabijančić, Tony Croatia: Travels in Undiscovered Country. — 2003. — С. 134. — ISBN 0-88864-397-7
- ↑ «Festival of St. Blaise». Dubrovnik Tourist Board. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ ապրիլի 9-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
- ↑ «LS Adriatic - About us». LS Adriatic. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ստրադուն» հոդվածին։ |