Վախկոտ Առյուծ (անգլ.՝ Cowardly Lion), ամերիկացի գրող Լ. Ֆրենկ Բաումի կողմից ստեղծված գեղարվեստական ​​Օզի սքանչելի երկրի կերպար[1]։ Նա պատկերված է որպես աֆրիկյան առյուծ, բայց ինչպես Օզի բոլոր կենդանիները, կարողանում է խոսել։

Վախկոտ Առյուծը
կենդանական կերպար Օզի երկրից, list of Wicked characters, anthropomorphic lion, անիմացիոն կերպար, կինոհերոս, համակարգչային խաղի կերպար, հեռուստատեսային կերպար, գրական հերոս Խմբագրել Wikidata
Սեռարական Խմբագրել Wikidata
Նշանակալի անձԱնագե Անտառահատ Խմբագրել Wikidata
ՄասնագիտությունՎարսահարդար, Վարսավիրանոց Խմբագրել Wikidata
Ստեղծել էԼայման Ֆրենք Բաում Խմբագրել Wikidata
ԿատարողԲերտ Լար Խմբագրել Wikidata
Հնչունավորող դերասանԹոդ Ստաշվիք Խմբագրել Wikidata
Ներկայացված է ստեղծագործության մեջՕզի զարմանահրաշ կախարդը, The Wizard of the Emerald City, The Cowardly Lion of Oz Խմբագրել Wikidata
From narrative universeOz universe Խմբագրել Wikidata
Narrative rolemain character Խմբագրել Wikidata
Hairstyle / hair­lengthstraight hair, երկար մազեր, waves, curly hair Խմբագրել Wikidata

Քանի որ առյուծները պետք է լինեն «Գազանների արքա», Վախկոտ Առյուծը կարծում է, որ իր վախը իրեն ոչ ադեկվատ է դարձնում։ նա չի հասկանում, որ քաջություն նշանակում է ոչ թե վախի պակաս, այլ վախի դեմ գործել, ինչը նա հաճախակի է անում։ Միայն Վիզարդի նվերից հետո, երբ անհայտ հեղուկ նյութի ազդեցության տակ է, որը Վիզարդը պատվիրում է խմել, նա վախով չի լցվում: Նա պնդում է, որ Վիզարդի քաջությունը միայն ժամանակավոր է, չնայած շարունակում է խիզախ գործեր անել։

Վախկոտ առյուծն իրականում քաջ է, բայց ինքն իրեն կասկածում է։ Դասական գրքի և ֆիլմի շատ տեսարաններում նա խիզախություն է ցուցաբերում վտանգի առջև, նման է Խրտվիլակին, ով ուղեղ է ուզում, թեև ամենախելացին է, և Թիթեղյա փայտահատին, որը սիրտ է ուզում, բայց լացում է, երբ պատահականորեն թեկուզ աննշան ինչ-որ բան է անում և դեռ շարունակում է ժանգոտել:

Գրքեր

 
Դորոթի Գեյլը հանդիպում է Վախկոտ Առյուծին, նկարազարդում առաջին հրատարակությունից

Վախկոտ առյուծն առաջին անգամ հայտնվում է «Օզի հրաշալի կախարդը» գրքում: Նա վերջինն է այն ուղեկիցներից, որոնց Դորոթին ընկերանում է դեպի Զմրուխտ քաղաք գնալիս, որտեղ դարանակալում է նրան, Տոտոյին, Խրտվիլակին և Թին Վուդմենին: Երբ նա փորձում է կծել Տոտոյին, Դորոթին ապտակում է նրան։ Նա Առյուծին վախկոտ է անվանում, իսկ Առյուծն ընդունում է, որ դա այդպես է: Վախկոտ առյուծը միանում է նրան, որպեսզի նա կարողանա Վիզարդից քաջություն խնդրել՝ ամաչելով, որ բավականաչափ համարձակ չէ խաղալու իր դերը՝ որպես Գազանների թագավորը[2]: Չնայած արտաքին ապացույցներին, որ վախն անհիմն է, Վախկոտ Առյուծը ճանապարհին ցույց է տալիս մեծ քաջություն: Ճանապարհորդության ընթացքում նա մի քանի անգամ ցատկում է դեղին աղյուսից պատրաստված ճանապարհի անդունդը, ամեն անգամ ուղեկիցը մեջքին, իսկ հետո հետ է ցատկում հաջորդի համար: Երբ նրանք մտնում են մեկ այլ, ավելի լայն անդունդ, Վախկոտ Առյուծը պահում է երկու Կալիդային, իսկ Թիթեղյա փայտահատը կտրում է բարձր ծառը՝ այն անցնելու համար: Չնայած իր մտավախություններին, նա դեռ գնում է ուտելիքի որսի, և նույնիսկ առաջարկում է եղնիկ սպանել, որպեսզի Դորոթին ուտի:

Վիզարդը նրան տալիս է անհայտ հեղուկով մի ուտեստ՝ ասելով, որ դա «համարձակություն» է: Գրքի մնացած հատվածում Առյուծը դառնում է ագրեսիվ և պատրաստ կռվելու։ Նա ուղեկցում է Դորոթիին Գլինդային տեսնելու նրա ճամփորդության ժամանակ և թույլ է տալիս ընկերներին կանգնել մեջքին, որպեսզի փախչեն Չինաստանից:

Նրա սիրելի ուղեկիցը Սոված Վագրն է: Սա կարող է լինել «Վագրերից ամենամեծը», որը նա և իր ընկերները կհանդիպեն Վայրի գազանների անտառում Քվադլինգ երկրում[3]։ Այս անտառում բոլոր առյուծներին և շատ այլ կենդանիների կերել է Հսկա Սարդը։ Առյուծը գտնում է Հսկա Սարդին քնած և գլխատում նրան։ Վագրը և մյուս կենդանիները խոնարհվում են նրա առաջ և խնդրում, որ նա լինի իրենց թագավորը, և նա խոստանում է դա անել Դորոթիին ուղեկցելուց և վերադառնալուն պես։ Գլինդան հրամայում է Թևավոր կապիկներին հետ տանել իրեն Անտառ, երբ Դորոթին տուն վերադառնա:

Բաումի Օզ սերիալների մնացած հատվածում Առյուծն այլևս երբեք գլխավոր դեր չի խաղացել։ Հետագա գրքերում «Վախկոտ Առյուծը» հաճախ ուղեկցում է Դորոթիին իր արկածների ժամանակ։ Նա արքայադուստր Օզմայի գլխավոր խնամակալն է, Սոված վագրի հետ քաշում է Օզմայի կառքը։ Բաումի Օզի հաջորդ գրքերում Առյուծը շարունակեց լինել խիզախ և հավատարիմ, թեև դեռ իրեն վախկոտ էր համարում և պարբերաբար վախեցած: Նա ընկերացավ Սոված Վագրի հետ Օզմայում։ Օզի Գլինդա քաղաքում նա Օզմայի խորհրդականների խորհրդում է։

«Օզի փոքրիկ կախարդի պատմությունները» ֆիլմում Առյուծը սկսում է վախկոտ խրոխտությամբ՝ մտադրվելով գտնել մի տղամարդու, որը պետք է պատռի, իսկ Վագրը՝ գեր երեխային, որ կուլ տա: Փոխարենը փոքրիկ երեխա են գտնում և վերադարձնում մորը։

Օզ շարքի ավելի ուշ գրքում՝ Ռութ Փլումլի Թոմփսոնի «Օզի վախկոտ առյուծը», Մուջից Մուստաֆան՝ հարուստ սուլթան Մունչկինի երկրի հարավային ծայրում, առևանգում է Վախկոտ Առյուծին առյուծների իր մեծ հավաքածուի համար, որը, իր կարծիքով, կլիներ թերի առանց Օզի ամենահայտնի առյուծի: Նրան քար դարձրեց հսկա Կրանչը, բայց փրկեց ամերիկյան կրկեսի ծաղրածու Նոտտա Բիթ Մորը և որբ Բոբի Դաունսը, ում ծաղրածուն նախընտրում է անվանել ավելի լավատեսական հնչողությամբ՝ Բոբ Ափ:

Այնուամենայնիվ, Օզի հետագա գրքերում մեծ մասամբ Վախկոտ Առյուծը ավելի շուտ էպիզոդիկ կերպար է, քան գլխավոր հերոս: Նրա մյուս նշանակալից ելույթները ներառում են Օջոն Օզում, որտեղ նրան ժամացույց է դարձնում Մուջը և փրկում Օզման և կախարդը: Նա օգնեց ստրատովանցիներին Օզոպլանինգում Օզի կախարդի հետ, Տերպ Սարսափելին՝ Օզի թաքնված հովտում և ուղեկցեց Դորոթիին և Հալիդոմի արքայազն Գյուլեսին Օզում: Ջոն Ռ. Նիլը նրան պատկերել է հիմնականում որպես գազանի իր երեք Օզ գրքերում: Ընդհանուր առմամբ, միակ երեք գրքերը, որոնցում Վախկոտ Առյուծը չի արժանացել նույնիսկ առնվազն հիշատակման՝ «Օզի թիթեղյա փայտահատը», «Գրամփան Օզում» և «Արծաթե արքայադուստրը Օզում»:






Ծանոթագրություններ

  1. Jack Snow, Who's Who in Oz, Chicago, Reilly & Lee, 1954; New York, Peter Bedrick Books, 1988; p. 46. 0-87226-188-3
  2. L. Frank Baum,The Annotated Wizard of Oz, Michael Patrick Hearn, ed., New York, Crown, 1976; p. 148. 0-517-50086-8
  3. Snow, p. 99.

Արտաքին հղումներ

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վախկոտ Առյուծ» հոդվածին։