Վիքիպեդիա

Լի Մընգ Յան

17:31, 29 Հունիսի 2024 տարբերակ, Sose Markosyan (Քննարկում | ներդրում)
(տարբ) ←Նախորդ տարբերակ | Ընթացիկ տարբերակ (տարբ) | Հաջորդ տարբերակ→ (տարբ)

Լի-Մընգ Յան կամ Յան Լիմընգ ((Չինարեն)) չինացի վիրուսաբան[3], հայտնի է իր հրապարակումներով և հարցազրույցներով, որոնք պնդում են, որ SARS-CoV-2-ը պատրաստվել է չինական պետական ​​լաբորատորիայում: Նրա հրապարակումները լայնորեն մերժվել են որպես թերի գիտական ​​հանրության կողմից[4][5][6][7]։

Լի Մընգ Յան
ԾննդավայրՑինդաո[1]
Քաղաքացիություն Չինաստան
ԿրթությունCentral South University? (2009) և Southern Medical University? (2014)
Գիտական աստիճանբժշկության դոկտոր[2] և փիլիսոփայության դոկտոր[2]
Մասնագիտությունակնաբույժ
ԱշխատավայրՀոնկոնգի համալսարան
Զբաղեցրած պաշտոններpostdoctoral researcher?

2020 թվականի ապրիլին նա փախել է Միացյալ Նահանգներ։ Նա համահեղինակել է մի քանի նախատպային հետազոտական ​​փաստաթղթեր[Ն 1], որոնք պնդում են, որ SARS-CoV-2-ը «արտադրվել է լաբորատորիայում»[9][10][11]: Ըստ Ջոնս Հոփկինսի Առողջապահության Անվտանգության Կենտրոնի գիտական ​​գրախոսների, Յանի աշխատությունը առաջարկել է «հակասական և ոչ ճշգրիտ տեղեկատվություն, որը չի հաստատում նրանց փաստարկը»[4], մինչդեռ Rapid Reviews. COVID-19-ի գրախոսները քննադատել են նրա նախնական տպագրությունները, քանի որ դրանք չեն ցուցադրել «բավարար գիտական ​​ապացույցներ՝ աջակցելու համար [նրանց] պահանջները»[5]:

Կրթությունը և վաղ կարիերան

Յանը բնիկ Ցինդաոյից է, Շանդուն, Չինաստան[12]:

Նա ստացել է բժշկության մագիստրոս 医学硕士学位 Չինաստանի Կենտրոնական Հարավային համալսարանի Սյանգյա բժշկական քոլեջից[13]: 2014 թվականին նա ավարտել է բժշկության դոկտորի կոչում 医学博士学位 ակնաբուժության ոլորտում Գուանչժոուի Հարավային բժշկական համալսարանից[13][14][15]: Դրանից հետո նա Հոնկոնգի համալսարանի (HKU) հետդոկտորանտ էր մինչև 2020 թվականը[6][16]:

Ըստ նրա գրախոսվող հետազոտական ​​հոդվածներից մեկի՝ նա համագործակցում էր Վիրոլոգիայի պետական ​​առանցքային լաբորատորիայի, Ուհանի վիրուսաբանության ինստիտուտի, Չինաստանի գիտությունների ակադեմիայի և Չինաստանի գիտությունների ակադեմիայի համալսարանի հետ[17]: Մինչ COVID-19 համաճարակը Յանը համահեղինակ էր ակվարեովիրուսների և գրիպի դեմ համընդհանուր պատվաստանյութերի մասին հոդվածներում[18]։

SARS-CoV-2-ի ծագումը

Նախատպային հոդվածներ

2020 թվականի սեպտեմբերից մինչև 2021 թվականի մարտ ընկած ժամանակահատվածում Յանը հեղինակել է չորս նախատպային հետազոտական ​​հոդվածների շարք, որտեղ նա պնդում էր, որ SARS-CoV-2-ը բնականաբար չի առաջացել «կենդանիներից արտահոսքից», այլ արտադրվել է լաբորատորիայում[9]: Նրա նախնական տպագրությունները (որոնք չեն ենթարկվել գիտական ​​գնահատման գործընթացի) տեղադրվել են Zenodo հարթակում՝ բաց հասանելիության պահոցում, որտեղ յուրաքանչյուրը կարող է տեղադրել իր հետազոտությունը[19]:

Յանը հայտարարեց, որ գենետիկական ինժեներիայի ապացույցները գրաքննության են ենթարկվել գիտական ​​ամսագրերում, իբր թե թեմայի վերաբերյալ տեղեկատվությունը ճնշելու համար դավադրության մաս[9][20]: Այնուամենայնիվ, այլ գիտնականներ վիճարկում էին հոդվածների վավերականությունը՝ մատնանշելով վատ մեթոդները, քաղաքական դրդապատճառներով աղբյուրներից չբացահայտված ֆինանսավորումը, թերթերի համահեղինակների կեղծանունների օգտագործումը և հոդվածները երբևէ չներկայացվեցին ամսագրին ստուգման համար[21][22][7][4] : Հոդվածները վիրուսաբանների կողմից բնութագրվել են որպես «ոչ գիտական[23]», «անպետք գիտություն» և գրվել են «քաղաքական քարոզչություն» տարածելու նպատակով[22]:

Մասաթչուսեցի Տեխնոլոգիական Համալսարանի գրախոսները Rapid Reviews։ COVID-19 (RR:C19), որը փնտրում է նախնական տպագիր փաստաթղթեր և վերանայում դրանք՝ փորձելով նվազեցնել կեղծ կամ ապակողմնորոշիչ գիտական ​​նորությունների տարածումը[24], վերլուծել են Յանի ուսումնասիրությունը և հրապարակել հետևյալ հայտարարությունը.

Հաշվի առնելով «Yan Report»-ի հեռուն գնացող հետևանքները՝ RR:C19-ը փորձեց իր գործընկերների ակնարկները վիրուսաբանության, մոլեկուլային կենսաբանության, կառուցվածքային կենսաբանության, հաշվողական կենսաբանության, պատվաստանյութերի մշակման և բժշկության բնագավառներում հայտնի փորձագետներից: Միասնաբար, գրախոսները հերքել են հեղինակների պնդումները, որ (1) չղջիկների կորոնավիրուսները ZC45 կամ ZXC21 օգտագործվել են որպես ֆոնային շտամ SARS-CoV-2 ինժեների համար, (2) RBD-ի կողքին գտնվող սահմանափակման վայրերի առկայությունը հուշում է վիրուսի համար նախնական զննում։ թիրախավորումը մարդու ACE2 ընկալիչին, և (3) ֆուրինանման ճեղքման վայրը անբնական է և ապահովում է ինժեներական ապացույցներ: Բոլոր երեք դեպքերում էլ գրախոսները հակափաստարկներ են ներկայացնում՝ հիմնված գործընկերների կողմից գրախոսվող գրականության և վաղուց հաստատված հիմնարար գիտելիքների վրա, որոնք ուղղակիորեն հերքում են Յան և ուրիշների կողմից առաջադրված պնդումները: Ընդհանուր կոնսենսուս կար, որ հետազոտության պնդումներն ավելի լավ են բացատրվում պոտենցիալ քաղաքական դրդապատճառներով, այլ ոչ թե գիտական ​​ամբողջականությամբ: Փորձագետները ինքնուրույն են հասել այս ընդհանուր կարծիքներին՝ ավելի ամրապնդելով գործընկերների ակնարկների վստահելիությունը[5]:

Քաղաքական կապեր

Յանի նախնական տպագրությունը խթանել է Օրենքի գերակայության հասարակությունը[25], որը քաղաքական կազմակերպություն է, որը կապված է Թրամփի նախկին ստրատեգ Սթիվ Բանոնի և արտագաղթած չինացի միլիարդատեր Գուո Վենգուիի հետ 2020 թվականի նոյեմբերին[7][26]: Կազմակերպության հայտարարած մտադրությունն էր հետաքննել «չինական կոռուպցիան և ֆինանսապես աջակցել ռեժիմի զոհերին»[19][20][27]։ Օրենքի գերակայություն ընկերությունը նախկինում չէր հրապարակել գիտական ​​կամ բժշկական հետազոտություններ[19]: Յանը նախկինում նկարահանվել է Բանոնի «Պատերազմի սենյակ» փոդքաստում[21][19]։ Յանի հոդվածներում ֆինանսական բացահայտումների բացակայությունը դոկտոր Ադամ Լորինգի կողմից նկարագրվել է որպես էթիկական թափանցիկության խախտում, մասնավորապես, երբ հրապարակում է «որոնք, ըստ էության, դավադրության տեսությունները, որոնք իրականում հիմնավորված չեն»[5]:

2020 թվականի նոյեմբերին The New York Times-ը հայտնեց, որ Յանի «հետագիծը մանրակրկիտ մշակվել է» Սթիվ Բանոնի և Գուո Վենգուիի կողմից, ովքեր խաղացել են հակաչինական տրամադրությունների աճի համար՝ նպատակ ունենալով տապալել Չինաստանի կառավարությունը և շեղել Թրամփի վարչակազմի Covid-19 համավարակի կառավարումը[28]։ Times-ի հոդվածում նշվում էր, որ Գուոն և Բենոնը կազմակերպել են Յանի առաջին դասի թռիչքը Միացյալ Նահանգներ, կազմակերպել են կացարան, մարզել են նրան լրատվամիջոցների ելույթներում և նրա համար հարցազրույցներ կազմակերպել պահպանողական լրատվամիջոցների հաղորդավարների հետ, ինչպիսիք են Լու Դոբսը և Թակեր Կարլսոնը[28]:

Լրատվամիջոցների լուսաբանում

2020 թվականի հունվարին 80 րոպե տևողությամբ շոուի ժամանակ YouTube-ի հաղորդավար Վանգ Դինգանգը, որը նաև հայտնի է որպես «Լու Դե», ասաց, որ լսել է անանուն ազդարարից, ով նրան ասել է, որ Չինաստանը թափանցիկ չէ Ուհանում բռնկման վերաբերյալ[28]: Վանգը նկարագրեց իր աղբյուրը, որը հետագայում պարզվեց, որ Յանն է, որպես «աշխարհի բացարձակ առաջատար կորոնավիրուսային փորձագետ»[28]: Չնայած Յանը աշխատում էր աշխարհի լավագույն վիրուսաբանության լաբորատորիաներից մեկում, նա բավականին նոր էր վիրուսաբանության ոլորտում և չէր ուսումնասիրել կորոնավիրուսները մինչև COVID-19 համաճարակը[28]:

Հուլիսից օգոստոս ընկած ժամանակահատվածում Յանը հարցազրույց է տվել Fox News-ին, Newsmax TV-ին[29] և Daily Mail-ին[30]: Հարցազրույցներում Յանը պնդում էր, որ ինքը տեղյակ է եղել 2019 թվականի դեկտեմբերի վերջին COVID-19-ի անձից անձի փոխանցման մասին, և որ նա փորձել է ռիսկերը հաղորդել իր վերադասներին 2019 թվականի դեկտեմբերի վերջին կամ 2020 թվականի հունվարի սկզբին[22]:

Նա հայտարարեց, որ Չինաստանի կառավարությունը և Առողջապահության Համաշխարհային Կազմակերպությունը (ԱՀԿ) գիտեին COVID-19-ի անձից մարդու փոխանցման մասին ավելի վաղ, քան նրանք հայտնել էին կամ հրապարակել, և նա հայտարարեց, որ Չինաստանի կառավարությունը ճնշել է ինչպես իր, այնպես էլ մյուսների հետազոտությունները[12][31]։

2020 թվականի հուլիսի 11-ին HKU-ի կողմից հրապարակված պաշտոնական հայտարարությունը հաստատում է, որ Յանը նախկինում եղել է հաստատության հետդոկտորական գիտաշխատող[32], սակայն վիճարկել է իր հաշվի այլ տարրերի ճշգրտությունը՝ հավելելով, որ «Դոկտոր Յանը երբեք որևէ հետազոտություն չի իրականացրել մարդուց մարդ նոր կորոնավիրուսի փոխանցումների վերաբերյա HKU-ում», և որ նրա պնդումներից շատերը գիտական ​​հիմքեր չունեին[7][33]։

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ http://www.yibaochina.com/article/display?articleId=8656
  2. ↑ 2,0 2,1 Mendeley — 2008.
  3. ↑ Timberg, Craig. «Scientists said claims about China creating the coronavirus were misleading. They went viral anyway». Washington Post. Արխիվացված օրիգինալից June 7, 2021-ին. Վերցված է 3 November 2021-ին.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Warmbrod, Kelsey Lane; West, Rachel M.; Connell, Nancy D.; Gronvall, Gigi Kwik (September 21, 2020). In Response: Yan et al Preprint—Examinations of the Origin of SARS-CoV-2 (PDF) (Report). Johns Hopkins Center for Health Security. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից September 26, 2020-ին. Վերցված է September 26, 2020-ին.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Koyama, Takahiko; Lauring, Adam; Gallo, Robert Charles; Reitz, Marvin (2020-10-02), «Reviews of "Unusual Features of the SARS-CoV-2 Genome Suggesting Sophisticated Laboratory Modification Rather Than Natural Evolution and Delineation of Its Probable Synthetic Route"», Biological and Chemical Sciences, Rapid Reviews Infectious Diseases, Rapid Reviews: COVID-19, MIT Press, ISSN 2692-4072, Արխիվացված օրիգինալից 2020-10-08-ին
  6. ↑ 6,0 6,1 Timberg, Craig (13 February 2021). «Scientists said claims about China creating the coronavirus were misleading. They went viral anyway». Washington Post. Արխիվացված օրիգինալից June 7, 2021-ին. Վերցված է 14 July 2021-ին.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Dapcevich, Madison (September 21, 2020). «Did Chinese Virologist Dr. Li-Meng Yan Say COVID-19 Was Made in a Wuhan Lab?». Snopes. Արխիվացված օրիգինալից October 31, 2021-ին. Վերցված է October 22, 2020-ին.
  8. ↑ Kuznia, Rob; Bronstein, Scott; Griffin, Drew; Devine, Curt (21 October 2020). «How a Covid-19 origin theory backed by Bannon unraveled». CNN. Արխիվացված օրիգինալից May 3, 2022-ին. Վերցված է October 22, 2020-ին.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 Brouillette, Monique; Renner, Rebecca (September 18, 2020). «Why misinformation about COVID-19's origins keeps going viral: Another piece of coronavirus misinformation is making the rounds. Here's how to sift through the muck». National Geographic. Արխիվացված օրիգինալից September 24, 2020-ին. Վերցված է September 20, 2020-ին.
  10. ↑ Hakim, Mohamad S. (14 February 2021). «SARS-CoV-2, Covid-19, and the debunking of conspiracy theories». Reviews in Medical Virology. 31 (6): e2222. doi:10.1002/rmv.2222. ISSN 1099-1654. PMC 7995093. PMID 33586302.
  11. ↑ Graham, Rachel L.; Baric, Ralph S. (19 May 2020). «SARS-CoV-2: Combating Coronavirus Emergence». Immunity. 52 (5): 734–736. doi:10.1016/j.immuni.2020.04.016. ISSN 1074-7613. PMC 7207110. PMID 32392464.
  12. ↑ 12,0 12,1 闫丽梦爆料 李文亮第二?港大回应 (չինարեն). Deutsche Welle Chinese Network. 2020-07-12. Արխիվացված օրիգինալից July 16, 2020-ին. Վերցված է 2020-09-17-ին.
  13. ↑ 13,0 13,1 郭, 嘉, ed. (2020-09-19). 港大前研究員污衊中國 班農為幕後黑手炮製病毒人造論與美右翼反華媒體唱雙簧 (PDF). 國際. Ta Kung Pao (չինարեն). No. 42052. էջ A24. OCLC 222546985. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2020-09-23-ին. Վերցված է 2020-09-23-ին.
  14. ↑ «Li-Meng Yan, Pakar Virologi Pengungkap Sumber Corona di China». CNN Indonesia (ինդոնեզերեն). 4 August 2020. Արխիվացված օրիգինալից August 23, 2020-ին. Վերցված է 2020-09-16-ին.
  15. ↑ Li-Meng, Yan (2014). «普萘洛尔对小鼠角膜碱烧伤模型中新生血管抑制作用的实验研究-手机知网». Doctal Thesis. Արխիվացված օրիգինալից July 25, 2022-ին. Վերցված է 15 June 2021-ին.
  16. ↑ «HKU responds to the media concerning a former staff member's TV interview». University of Hong Kong (Press release). Press release. July 11, 2020. Արխիվացված օրիգինալից July 12, 2020-ին. Վերցված է October 22, 2020-ին.
  17. ↑ Shao, Ling; Guo, Hong; Yan, Li-Ming; Liu, Huan; Fang, Qin (12 February 2013). «Aquareovirus NS80 Recruits Viral Proteins to Its Inclusions, and Its C-Terminal Domain Is the Primary Driving Force for Viral Inclusion Formation». PLOS ONE (անգլերեն). 8 (2): e55334. Bibcode:2013PLoSO...855334S. doi:10.1371/journal.pone.0055334. ISSN 1932-6203. PMC 3570539. PMID 23424630.
  18. ↑ Valkenburg SA, Leung NH, Bull MB, Yan LM, Li AP, Poon LL, և այլք: (2018). «The Hurdles From Bench to Bedside in the Realization and Implementation of a Universal Influenza Vaccine». Front Immunol. 9: 1479. doi:10.3389/fimmu.2018.01479. ISSN 1664-3224. PMC 6036122. PMID 30013557.
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 Markay, Adam Rawnsley (September 15, 2020). «Steve Bannon Is Behind Bogus Study That China Created COVID». The Daily Beast (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից September 16, 2020-ին. Վերցված է 2020-09-16-ին.
  20. ↑ 20,0 20,1 G, Kashmira (2020-09-15). «Fact-check: Does a new study give evidence that the coronavirus was made in a lab?». Newsweek (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից September 16, 2020-ին. Վերցված է 2020-09-16-ին.
  21. ↑ 21,0 21,1 Baptista, Eduardo (September 16, 2020). «'Artificial coronavirus' study linked to Steve Bannon and Chinese fugitive Guo Wengui». South China Morning Post (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից September 16, 2020-ին.
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 Kuznia, Rob; Bronstein, Scott; Griffin, Drew; Devine, Curt (October 21, 2020). «How a Covid-19 origin theory backed by Bannon unraveled - CNNPolitics». CNN. Արխիվացված օրիգինալից May 3, 2022-ին. Վերցված է October 22, 2020-ին.
  23. ↑ Wermuth, Julian (2020-09-17). «Stammt das Coronavirus aus dem Labor? Diese 4 Punkte sollten dich skeptisch machen» [Does the coronavirus come from the laboratory? These 4 points should make you skeptical]. գերմ.՝ Der Faktencheck (գերմաներեն). Watson (de). Արխիվացված օրիգինալից 2020-09-20-ին. Վերցված է 2020-09-20-ին.
  24. ↑ «Frequently Asked Questions». Rapid Reviews: COVID-19. Արխիվացված օրիգինալից 2020-08-11-ին. Վերցված է 2020-10-10-ին.
  25. ↑ Rasmussen, Angela L. (January 2021). «On the origins of SARS-CoV-2». Nature Medicine (անգլերեն). 27 (1): 9. doi:10.1038/s41591-020-01205-5. ISSN 1546-170X. PMID 33442004.
  26. ↑ Ward, Alex (2020-09-18). «The bogus Steve Bannon-backed study claiming China created the coronavirus, explained». Vox (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից September 19, 2020-ին. Վերցված է September 19, 2020-ին. «Yan's study was published by the Rule of Law Society and the Rule of Law Foundation, two New York City-based groups Bannon helped create alongside Guo Wengui, a Chinese dissident and billionaire [...].»
  27. ↑ Helderman, Rosalind S.; Dawsey, Josh; Shih, Gerry; Zapotosky, Matt. «How former Trump adviser Steve Bannon joined forces with a Chinese billionaire who has divided the president's allies». Washington Post. ISSN 0190-8286. Արխիվացված օրիգինալից October 11, 2021-ին. Վերցված է 2020-10-23-ին.
  28. ↑ 28,0 28,1 28,2 28,3 28,4 Amy Qin, Vivian Wang, Danny Hakim (2020-11-20). «How Steve Bannon and a Chinese Billionaire Created a Right-Wing Coronavirus Media Sensation». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից April 30, 2021-ին. Վերցված է May 4, 2021-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  29. ↑ 許懿安 (2020-08-15). 美媒訪港大前研究員閆麗夢 稱2種病毒改造而成 沒提出實質證據. HK01 (չինարեն). Արխիվացված օրիգինալից August 28, 2020-ին. Վերցված է 2020-09-17-ին.
  30. ↑ Ward, Alex (September 18, 2020). «The bogus Steve Bannon-backed study claiming China created the coronavirus, explained». Vox. Vox Media. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-09-19-ին. Վերցված է October 22, 2020-ին.
  31. ↑ «SARS-CoV-2 바이러스의 기원을 내부 고발한 염려몽(閆麗夢) 박사». 데일리홍콩 (կորեերեն). 17 February 2021. Արխիվացված օրիգինալից July 29, 2022-ին. Վերցված է August 8, 2022-ին.
  32. ↑ Wu, Katherine J. (13 October 2020). «Another 'Unfounded' Study on Origins of Virus Spreads Online». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից June 11, 2021-ին. Վերցված է July 17, 2021-ին.
  33. ↑ Mok, Danny (12 July 2020). «University of Hong Kong rejects accusations from academic of Covid-19 cover-up». South China Morning Post (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից July 15, 2021-ին. Վերցված է 17 July 2021-ին.


Քաղվածելու սխալ՝ <ref> tags exist for a group named "Ն", but no corresponding <references group="Ն"/> tag was found

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Լի_Մընգ_Յան&oldid=10020177» էջից