Ցղնա (գյուղ)

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ցղնա (այլ կիրառումներ)

Ցղնա (այժմ կոչվում է՝ ադրբ.՝ Çənnəb - Չանանաբ), գյուղ ներկայիս Ադրբեջանական Հանրապետության կազմում գտնվող Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության Որդուարի շրջանում։

Գյուղ
Ցղնա/Չանանաբ
Çənnəb
Ցղնայի Սուրբ Աստվածածին վանք
Երկիր	Ադրբեջան
Ինքն․ Հանր․	Նախիջևանի Ինքնավար ՀանրապետությունՆախիջևանի Ինքնավար Հանրապետություն
Շրջան	Որդուարի շրջան
Պաշտոնական լեզու	Ադրբեջաներեն
Բնակչություն	507 մարդ (2010)
Ազգային կազմ	Ադրբեջանցիներ
Կրոնական կազմ	Շիա իսլամ
Ժամային գոտի	UTC+4
Ցղնա (գյուղ) (Ադրբեջան)

Ցղնայի Սուրբ Աստվածածին վանք

Հիմնական հոդված՝ Սուրբ Աստվածածին վանք (Ցղնա)

Ժամանակը՝ XII դ.։ - Տեղը՝ Ցղնայի հյուսիսային թաղամասում։ - Ճարտարապետը՝ անհայտ։ - Պատվիրատուն, մեկենասը՝ XVII դ. վերանորոգման մեկենասներ Ցղնայի իշխաններ ու մեծատոհմիկ կանայք։ - Հորինվածքը՝ քառամույթ գմբեթակիր բազիլիկա։ - Շինանյութը՝ սրբատաշ բազալտ, վարդագույն քար։ - Վերանորոգումներ՝ XVII դ.։ - Մուտքը՝ արևմտյան և հարավային ճակատներում։ - Աբսիդը՝ յոթանիստ։ - Մույթերը՝ խաչաձև։ - Ավանդատները՝ մեկ զույգ, երկհարկանի, թաքստոցներով։ - Գմբեթը՝ քարաշեն, 12 նիստերով։ - Արձանագրություններ՝ արևմտյան, հյուսիսային, արևելյան և հարավային ճակատներում, ինտերյերում։ - Որմնանկարներ՝ չունի։ - Պատկերաքանդակներ՝ արևմտյան, հարավային մուտքերի կամարների տակ, հուշարձանի անկյուններում, զանգակատան վրա։ - Զարդաքանդակներ՝ մուտքերի, պատուհանների շուրջը, ճակատներում։ - Շրջակայքում՝ եկեղեցու հարավային մուտքի առջև կառուցված է եռահարկ զանգակատուն։ Հուշարձանը զանգակատուն է ունեցել նաև արևմտյան մուտքի առջև, որը համալիրի օժանդակ շինությունների ա պարսպի հետ ավերվել է։ - Վիճակը՝ կանգուն, գմբեթի և եկեղեցու ծածկերը տեղ-տեղ վնասվել են։

Վանքի զանգակատունը

Ժամանակը՝ XVII դ.։ - Տեղը՝ կառուցված է եկեղեցու հարավային մուտքի առջև։ - Ճարտարապետը՝ անհայտ։ - Պատվիրատուն, մեկենասը՝ Ցղնայի իշխաններ։ - Հորինվածքը՝ երկու մույթերով, եռահարկ։ - Շինանյութը՝ սրբատաշ վարդագույն քար։ - Վերանորոգումներ՝ անհայտ։ - Մույթերը՝ քառակուսի հիմքերով խաչաձև։ - Գմբեթը՝ քարաշեն։ - Արձանագրություններ՝ չունի։ - Պատկերաքանդակներ՝ հարավային, արևմտյան ճակատներում։ - Զարդաքանդակներ՝ մույթերի եզրակողերին։ - Վիճակը՝ կանգուն։

Վանքի գերեզմանատունը

Ժամանակը՝ XVI -XX դդ.։ - Տեղը՝ ս. Աստվածածին եկեղեցու արևմտյան, հյուսիսային և արևելյան կողմերում։ - Տապանաքարերի թիվը՝ 180 - 200։ - Տապանաքարերի տեսակը՝ հարթ, քառանկյուն։ - Արձանագիր տապատաքարերի թիվը՝ 76։ - Վիճակը՝ տապանաքարերի զգալի մասը կիսով չափ թաղված են հողի մեջ։ 19-րդ դարի կեսերին այս գերեզմանատան տապանաքարերի մի մասը օգտագործվել է եկեղեցու հյուսիսարևելյան կողմում կառուցված վանքից կից դպրոցի երկհարկանի շինության մեջ, որն այժմ ավերակ է։

Եկեղեցու զանգը

Ժամանակը՝ XVIII -XIX դդ.։ - Տեղը՝ այժմ գյուղի կենտրոնական հրապարակում կախված է ծառից։ - Ձուլման վայրը՝ Ռուսաստան։ - Ձուլող վարպետը՝ անհայտ։ - Արձանագրություններ՝ ռուսերեն, զանգի վերին մասում։ - Զարդեր՝ վերին և ստորին մասերում։ - Պատկերաքանդակներ՝ չանի։ - Վիճակը՝ լավ։

Ցղնայի գերեզմանատունը

Ժամանակը՝ XVIII -XIX դդ.։ Տեղը՝ գյուղի հյուսիսային կողմում, սարալանջին։ - Տապանաքարերի թիվը՝ 145 -150։ - Տապանաքարերի տեսակը՝ քառանկյուն։ - Արձանագիր տապանաքարերի թիվը՝ 80 -83։ - Վիճակը՝ XVIII -XIX դդ. առանձին արձանագիր տապանաքարերի ստորին մասերը ծածկված են հողի շերտով։

Ցղնայի կամուրջ

Ժամանակը՝ XVII դ.։ - Տեղը՝ Ցղնայի կենտրոնական մասում, «Կարմունջի հրապարակում»։ - Կառուցող վարպետը՝ անհայտ։ - Պատվիրատուն, մեկենասը՝ անհայտ։ - Հորինվածքը՝ միաթռիչք։ - Շինանյութը՝ սրբատաշ և կիսամշակ քար։ - Վերանորոգումներ՝ XIX դ., որի ժամանակ ավերված կամարը փոխարինվել է փայտով։ - Արձանագրություններ՝ անհայտ։ - Վիճակը՝ գործող։

Ցղնայի Սուրբ Սարգիս եկեղեցի

Ժամանակը՝ XIII -XIV դդ.։ - Տեղը՝ գյուղի հարավարևելյան թաղամասում։ - Ճարտարապետը՝ անհայտ։ - Պատվիրատուն, մեկենասը՝ անհայտ։ - Հորինվածքը՝ միանավ դահլիճ։ - Շինանյութը՝ սրբատաշ բազալտ, վարդագույն և կիսամշակ քար։ - Վերանորոգումներ՝ XVII դ., 1890 թ.։ - Մուտքը՝ արևմտյան և հյուսիսային ճակատներում։ - Աբսիդը՝ կիսաշրջանաձև։ Ավանդատները՝ մեկ զույգ։ - Արձանագրություններ՝ արևմտյան, հյուսիսային և հարավային ճակատներում, ինտերյերում։ - Որմնանկարներ՝ չունի։ - Պատկերաքանդակներ՝ չունի։ Զարդաքանդակներ՝ չունի։ - Շրջակայքում՝ ունեցել է եկեղեցապատկան շինություններ, որոնք ավերվել են։ - Վիճակը՝ կանգուն։

Ցղնայի Տամբրի թաղամասի գերեզմանատուն

Ժամանակը՝ XII -XVII դդ.։ - Տեղը՝ Տամբրի թաղամասում, լեռնալանջին։ - Տապանաքարերի թիվը՝ 23։ - Տապանաքարերի տեսակը՝ հարթ, քառանկյուն։ - Արձանագիր տապանաքարերի թիվը՝ 1։ - Վիճակը՝ այս գերեզմանատունը Ցղնայի հին գերեզմանատունն է, որը ժամանակին ունեցել է ավելի քան 350 -400 տապանաքար։ Գերեզմանատան տարածքում 1940-ական թվականներին տնտեսական շինություններ կառուցելու պատճառով տապանաքարերը օգտագործվել են որպես շինանյութ, իսկ մնացած մասը ծածկված է հողի շերտով։

Ցղնայի «Հարս ու փեսի քարեր»

Ժամանակը՝ անհայտ։ - Տեղը՝ Ցղնայի Տամբրի թաղամասից հարավ, լեռնալանջին։ - Հորինվածքը՝ բնական երկու մարդակերպ քարեր, որոնք համարվում և պաշտվում են որպես սիրահարված զույգի խորհրդանիշ-հուշարձաններ։ - Վիճակը՝ կանգուն։

Ցղնայի ժողովրդական բնակելի տներ

Ժամանակը՝ XIX դ.։ - Տեղը՝ Տամբրի թաղամասում, գյուղի հարավային մասերում։ - Աչքի ընկնող տների թիվը՝ 17։ - Հորինվածքները՝ միահարկ և երկհարկ, բազմասենյակ բնակելի տներ, որոնց թվում է նաև անմահ Կոմիտասի պապերի՝ Սողոմոնենց ապարանքը։ - Շինանյութը՝ կիսամշակ քար, աղյուս։ - Զարդաքանդակներ՝ քայքայված։ - Վիճակը՝ տներից մի քանիսը արդեն անմարդաբնակ է և ավերակների է վերածվել։

Ցղնայի բերդ

Ժամանակը՝ XVI -XVII դդ.։ - Տեղը՝ գյուղի հյուսիսարևմտյան կողմի լեռնագագաթի վրա։ - Պատվիրատուն, մեկենասը՝ անհայտ։ - Շինանյութը՝ սրբատաշ և կիսամշակ լեռնային քար։ - Վերակառուցումներ՝ անհայտ։ -

Պարիսպները՝ ավերակ, տեղ-տեղ 2 մ բարձրությամբ։ - Միջնաբերդ՝ չունի։ - Համալիրի ավերակները՝ բնակելի, ռազմական, որոնք գտնվում են պարիսպների ներսում և ավերակների են վերածվել։ - Վիճակը՝ ավերակ։