Դիվաձար
Դասակարգում
Թագավորություն  Բույսեր (Plantae)
Դաս Polypodiopsida
Ենթադաս Polypodiidae
Կարգ Բազմոտիկներ (Polypodiales)
Ենթակարգ Pteridineae
Ընտանիք Պտերազգիներ (Pteridaceae)
Ենթաընտանիք Vittarioideae
Ցեղ Դիվաձար (Adiantum)
L., 1753

Դիվաձար (լատին․՝ Adiantum)[1], ջրհորի գինձ, գիսակ, բազմոտիկազգիների ընտանիքի բազմամյա պտեր։ Հայտնի է մոտ 200 (այլ տվյալներով՝ 185), Հայաստանում՝ 1 տեսակ՝ վեներայի դիվաձար մազիկներ (Adiantum capillus-veneris)։ Հանդիպում է Վայոց ձորի և Սյունիքի մարզերում։ Աճում է խոնավ վայրերում, ժայռաճեղքերում, լեռն, առվակների ափերին։

Արտաքին տեսք խմբագրել

 
Կառուցվածք

Կոճղարմատը գետնատարած է կամ գրեթե կանգուն՝ պատված շագանակագույն կամ սև թեփուկներով։ Տերևները (երկար՝ մինչև 40 սմ) նուրբ են, բաց կանաչավուն, բարդ փետրաձև։ Տերևակոթունը մուգ շագանակագույն է, փխրուն և փայլուն։

Բազմացումը խմբագրել

Բազմանում են սպորներով, որոնք առաջանում են ամռանը՝ տերևի ստորին մակերեսի վրա՝ սպորանոթներում (սորուսներում)։ Բազմանում է նաև վեգետատիվ ճանապարհով՝ կոճղարմատներով։

Դիվաձարը բժշկության մեջ խմբագրել

Դեղաբույս է. պարունակում է գալաթթու, շաքար, լորձ և այլն։ Կոճղարմատն օգտագործում են հազի ժամանակ և որպես միզամուղ ու լուծողական։ Մշակության մեջ օգտագործում են որպես գեղազարդիչ բույս։

Պատկերասրահ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Н. Ф. Золотницкий. Аквариум любителя.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։  
 Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դիվաձար» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դիվաձար» հոդվածին։