Սոֆյա Պրոկոֆևա
Սոֆյա Պրոկոֆևա (ռուս.՝ Софья Леонидовна Прокофьева, մայիսի 14, 1928[1], Մոսկվա, ԽՍՀՄ), խորհրդային և ռուս մանկագիր, դրամատուրգ, սցենարիստ և բանաստեղծ։
Սոֆյա Պրոկոֆևա | |
---|---|
Ծնվել է | մայիսի 14, 1928[1] (96 տարեկան) |
Ծննդավայր | Մոսկվա, ԽՍՀՄ |
Քաղաքացիություն | ԽՍՀՄ և Ռուսաստան |
Կրթություն | Մոսկվայի գեղարվեստական ինստիտուտ |
Մասնագիտություն | գրող, դրամատուրգ, սցենարիստ, բանաստեղծուհի և մանկագիր |
Ամուսին | Oleg Prokofiev? |
Ծնողներ | հայր՝ Leonid E. Feinberg? |
Երեխաներ | Sergei Prokofieff? և Maria Korovina? |
Կայք | procofieva.by.ru |
Կենսագրություն
խմբագրելՆկարիչ Լ. Ֆեյնբերգի դուստրն է[2], դաշնակահար և կոմպոզիտոր Ս. Ֆեյնբերգի զարմուհին է։
1955 թվականին ավարտել է Սուրիկովի անվան Մոսկվայի գեղարվեստական ինստիտուտը։ Աշխատել է որպես նկարիչ-պատկերազարդող։ «Ո՞վ է ամենալավը» մանկական առաջին գիրքը հրատարակվել է 1957 թվականին, «Դետգիզ» հրատարակչությունում[3]։
Պատանեկությունից գրել է բանաստեղծություններ. նրա աշխատանքներին հավանություն է տվել Բորիս Պաստեռնակը, բայց գրեթե չի հրատարակվել որպես բանաստեղծ։ Միակ` «Անտիկ շարք և այլ բանաստեղծությունները» գիրքը լույս է տեսել 2000 թվականին։ Նա մանուկների և դպրոցականների համար բազմաթիվ հեքիաթների և կախարդական պատմությունների հեղինակ է։ Նրա ստեղծագործությունների մեծ մասը գրվել է «պատմվածք-հեքիաթ» ժանրում։
Նրա ստեղծագործությունների մեծ մասը բարու և չարի միջև պայքարի մասին է։ Պրոկոֆևայի աշխատանքները ոչ ավելին են, քան 5-6 տպագրված թերթերը, քանի որ նա նախապես ներկայացնում է ապագա աշխատանքի կառուցվածքը[4]։
1970 թվականին էկրանին լույս է տեսել «Դեղին ճամպրուկի արկածները» ֆիլմը, որը նկարահանվել է ըստ 1966 թվականին Ս. Պրոկոֆևայի գրած համանուն պատմվածքի։
Լայն հայտնի է «Կախարդական բանալիների տերը» հեքիաթների շարքը, որը կազմված է հրաշագործ Ալյոշայի և կատու Վասկայի մասին հինգ պատմվածքներից. «Հրաշագործի աշակերտը», «Գլազիստիկի և բյուրեղների բանալին», «Կապիտանների կղզին», «Աստրելը և անտառի պահապանը», «Ուեննի արքայադուստրը» (վերամշակում, ի սկզբանե շարք չի մտել)։
Ընտանիք
խմբագրել- Եղբայրը` Սերգեյ Սևերցևը (1924-1991 թվական), եղել է բանաստեղծ և թարգմանիչ։
- Ամուսնացած է եղել նկարիչ Օլեգ Պրոկոֆևի հետ, որը կոմպոզիտոր Ս. Պրոկոֆևի որդին էր։
- Որդին` Սերգեյ Պրոկոֆևը (1954-2014 թվական), ռուս և շվեյցարացի անտրոպոսոֆ։
- Երկրորդ ամուսինը գիտնական Վիկտոր Բելին է, որը կոմպոզիտոր Վիկտոր Բելովի որդին է։
- Դուստրը` Մարիա Կորովինան (ծն. 1962 թվական), ֆիզիկա-մաթեմատիկական գիտությունների բժիշկ է[5]։
Գրքեր
խմբագրել- «Կախարդական բանալիների տիրակալը» շարք`
- «Հրաշագործ աշակերտը» (1957 թվական)
- «Կապիտանների կղզին» (նաև «Կապիտան Տին Տինիչը», 1977 թվական)
- «Գլազաստիկ անունով աղջիկը» (նաև «Գլազիստիկի և բյուրեղների բանալին» կամ «Գլազիստիկը և անտեսանելի բանալին», 1985 թվական)
- «Աստրելը և անտառի պահողը» (նաև «Աստրելը, և Աղջամուղջի արքայադուստրը», 1989 թվական)
- «Ուեննի արքայադուստրը» (նաև «Փոքրիկ արքայադուստրը» կամ «Ուեննին և մոխրագույն թելը», 1992 թվական)
- «Ո՞վ է ամենալավը» (1957 թվական)
- «Առանց տղայի ստվերի և առանց ստվերի տղայի զարմանալի արկածները» (1962 թվական)
- «Անհայտ պոչի հետ» (1963 թվական)
- «Դեղին ճամպրուկի արկածները» շարք.
- «Կանաչ դեղը» (1964 թվական, ավելի ուշ վերամշակվել է «Դեղին ճամպրուկի արկածներ»-ում)
- «Դեղին ճամպրուկի արկածները» (1966 թվական)
- «Դեղին ճամպրուկի նոր արկածները» (նաև «Դեղին ճամպրուկի արկածները-2, կամ Կախարդական դեղը», 2000 թվական)
- «Հեքիաթ ամենամեծ ընկերոջ մասին» (նաև «Ամենամեծ ընկերը», 1967 թվական)
- «Հեքիաթ անհողմ քամու օրվա մասին» (նաև «Քանի դեռ ժամացույցն աշխատում է», 1967 թվական)
- «Ներողություն չեմ խնդրի» (1968 թվական)
- «Մաշան և Օյկան» (1969 թվական)
- «Լաթիկը և ամպը» (1972 թվական[6])
- «Հին ձեղնահարկում» (1974 թվական)
- «Բաց թող պատուհանը» (նաև «Վեսնուշկինի արկածները կամ «Խուզարկուն մեկ կոշիկից», 1978 թվական)
- «Կկվով ժամացույց» (1984 թվական)
- Սպիտակաձյունիկ մասին շարք.
- «Սպիտակաձյունիկը և արքայազնը» (նաև «Սպիտակաձյունիկը և Թեոդոր արքայազնը», 1997 թվական)
- «Սպիտակաձյունիկը կախարդված դղյակում» (1998 թվական)
- «Սպիտակաձյունիկը և կենդանի ջուրը» (1998 թվական)
- «Սպիտակաձյունիկը և ստորջրյա թագավորությունը» (1999 թվական)
- «Սպիտակաձյունիկը կախարդկաան կղզում» (2000 թվական)
- «Սպիտակաձյունիկը սարսափի քարանձավում» (նաև «Սպիտակաձյունիկը քարանձավի ծուղակում», 2001 թվական)
- «Սպիտակաձյունիկը և տեսիլքը» (նաև «Սպիտակաձյունիկը և տեսիլքը», 2002 թվական)
- «Սպիտակաձյունիկը և սրտի բյուրեղների ռոբոտը» (2003 թվական)
- «Սպիտակաձյունիկը և փոքրիկ էլֆը» (2004 թվական)
- «Սպիտակաձյունիկը և ամպրոպաբեր ամպի թագավորը» (2004 թվական)
- «Սպիտակաձյունիկը և արծաթե ոզնին» (2008 թվական)
- «Սպիտակաձյունիկը և ծեր կախարդի թուրը» (2010 թվական)
- «Սպիտակաձյունիկը և ոսկեգույն մեղուն» (2010 թվական)
- «Սպիտակաձյունիկը և Ուգլիանա արքայադուստրը» (2010 թվական)
- «Կոշկավոր կատուն գանձ է փնտրում» (նաև` «Կոշկավոր կատուն և մարդակերը», 1998 թվական)
- «Բոբիկ արքայադուստրը» (2002 թվական)
- «Գանձը ծեր կաղնու տակ» (2002 թվական)
- «Յոթ լճով թագավորությունը» (2004 թվական)
- «Մոմով աղջիկը» (2006 թվական)
- «Բյուրեղե դղյակի գաղտնիքը» (2006 թվական)
- «Սև թագուհու դղյակը» (2007 թվական)
- «Ցանկություններ ծառի գաղտնիքը» (2010 թվական)
- «Մատանու տեսիլը» (2012 թվական, սիրային ֆենտեզին, ոչ մանկական գիրք)
Ֆիլմեր
խմբագրել- «Դեղին ճամպրուկի արկածները», 1970 թվական
- «Քանի դեռ ժամացույցը աշխատում է», 1976 թվական, ռեժիսոր` Գենադի Վասիլև, ըստ «Քանի դեռ ժամացույցը աշխատում է» և «Գլազստիկը և անտեսանելի բանալին» հեքիաթների մոտիվների
- «Առանց վկայի», 1983 թվական, ռեժիսոր` Նիկիտա Միխալկով, ըստ Սոֆյա Պրոկոֆևայի «Խոսակցությունը առանց վկայի» պիեսի
- «Բաց թող պատուհանը»
Մուլտֆիլմեր
խմբագրել- 1963 թվական` «Հետախույզը»
- 1968 թվական` «Ամենամեծ ընկերը»
- 1969 թվական` «Մեծ ցրտեր»
- 1973 թվական` «Կկվով ժամացույց»
- 1974 թվական` «Կանաչ դեղը»
- 1976 թվական` «Հեքիաթ ագահության մասին»
- 1977 թվական` «Լաթիկը և ամպը»
- 1978 թվական` «Մաշան այլևս ծույլիկ չէ»
- 1978 թվական` «Իմ ընկեր լուսացույցը»
- 1983 թվական` «Հրաշագործի աշակերտը»
- 1985 թվական` «Կապիտանների կղզին»
- 1987 թվական` «Կախարդական զանգակները»
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 ПроДетЛит (ռուս.) — 2019.
- ↑ 14 мая — 90 лет со дня рождения детской писательницы-сказочницы Софьи Леонидовны Прокофьевой
- ↑ Каталог РНБ
- ↑ Русские детские писатели XX века. Биобиблиографический словарь. — С. 360.
- ↑ Коровина Мария Викторовна
- ↑ 1 из изданий вышло в 1990-х годах
Գրականություն
խմբագրել- Железников В. Верность сказке: В связи с выходом в свет повести С. Прокофьевой «На старом чердаке» // Комсомольская правда. 1975. 2 апр.
- Мотяшов И. Чтобы правду найти: О сказках Софьи Прокофьевой // Прокофьева С. Приключения жёлтого чемоданчика. М., 1983. С. 3—6.
- Колядич Т. М. Сказки Софьи Прокофьевой // Литературная и фольклорная сказка. М., 1996. С. 93—96.