Սովորական քարաթռչնակ

Սովորական քարաթռչնակ (լատին․՝ Oenanthe oenanthe), կեռնեխների ընտանիքի թռչուն։ Բնադրող-չվող է, տարածված։

Սովորական քարաթռչնակ
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ Տիպ Քորդավորներ Ընտանիք Կեռնեխներ
Լատիներեն անվանում
Oenanthe oenanthe
Հատուկ պահպանություն
Քիչ մտահոգող տեսակ IUCN 3.1 Least Concern : ???
Արեալ
Տարածվածություն
Դասակարգումը Վիքիցեղերում Պատկերներ Վիքիպահեստում

Արտաքին կառուցվածք

Մարմնի երկարություն 14,5-15,5 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 26-32 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 17-28 գ։ Հոնքը բաց գույնի է, պոչի սև շերտը՝ միջին լայնության։ Բնադրման շրջանում հասուն արուի գագաթից մինչև մեջքը կապույտ-մոխրագույն է, ակնադիմակը, թևերը՝ սև, կոկորդը, կուրծքը՝ բաց նարնջագույն, մարմինը ներքևից՝ սպիտակ։ Էգը վերևից ավելի դարչնագույն է, դիմային մասը՝ ավելի բաց գույնի։ Հետբնադրման շրջանում արուն նմանվում է էգին, սակայն ամբողջ փետրածածկը դեղին երանգ ունի, թևերի փետուրները բաց երիզով են։ Երիտասարդը նման է հետբնադրման շրջանի էգին, սակայն ավելի մուգ ու խամրած է, մարմինը ներքևից թեփուկանման նախշով է։

Կենսակերպ

Քարերին նստած՝ հետևում է միջատներին, դրանց որսում մանրավազքով կամ քայլելով։ Երգում է 15-30 մ բարձր թռչելիս։ Բնակվում է բաց քարքարոտ հարթավայրերում (կիսաանապատներից մինչև բարձրադիր լեռներ, գետաձորեր), չուի ընթացքում՝ դաշտերում և խոտածածկ տարածքներում։ Գարնանային վերադարձը և բնադրազույգերի ձևավորումը՝ ապրիլի 2-րդ կեսին։ Չափազանց ցուցադրական են արուների հարսանեկան խաղերը, որոնք ուղեկցվում են կոշտ և նուրբ երանգներից բաղկացած անընդմեջ երգով (այդ ընթացքում էգը թաքնվում է)։

Սնունդ

Սնվում է անողնաշարավորներով, հատապտուղներով։

Բնադրում

Բույնը պատրաստում է էգը՝ ապրիլի 2-րդ կես-մայիսին կամ մինչև հունիսի վերջը։ Բույնը գավաթաձև է՝ խոտաբույսերից։ Բնադրում է ժայռերի, պատերի ճեղքերում, բնակելի տարածքներում՝ բետոնե սալերի խոռոչներում։ Դնում է 22 մմ տրամագծով, բաց կապույտ 4-7 ձու։ Թխսակալում է էգը, արուն պաշտպանում է բույնը և էգին։ Ձագերը բնից դուրս գալուց հետո ևս 1 շաբաթ մնում են ծնողների խնամքի տակ՝ մինչև լավ թռչելու ունակություն են ձեռք բերում։ Հուլիսից սեպտեմբեր ձևավորվում են չուի պատրաստ խմբերը (20-25 թռչուն)։ Այլ տեսակների համակարգում սովորական քարաթռչնակը որոշակի դեր ունի վնասատու բզեզների և կիսակարծրաթևների ոչնչացման գործում։ Աչքի է ընկնում բավական կայուն թվաքանակով։

Պատկերասրահ

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
  Oenanthe oenanthe oenanthe

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սովորական քարաթռչնակ» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սովորական քարաթռչնակ» հոդվածին։