Սոխ ակակա
| Սոխ ակակա | |
 Սոխ ակակա | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Ծնեբեկածաղկավորներ (Asparagales) |
| Ընտանիք | Շքանարգիզազգիներ (Amaryllidaceae) |
| Ենթաընտանիք | Սոխայիններ (Allioideae) |
| Տրիբա | Allieae |
| Ցեղ | Սոխ (Allium) |
| Տեսակ | Սոխ ակակա (A. akaka) |
| Միջազգային անվանում | |
| Allium akaka | |
Սոխ ակակա (լատին․՝ Allium akaka), սոխազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։
Նկարագրություն խմբագրել
Սոխուկավոր դեկորատիվ բույս է, որն ունի 6-12 սմ բարձրություն։ Ծաղկաբույլը կիսագնդաձև բազմածաղիկ է։ Ծաղկապատը աստղաձև կամ ձագարաձև զանգականման է։ Տերևները երկարավուն-էլիպսաձև են, վերևում՝ կտրուկ նեղացող կարճ վեղարաձև ծայրով[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Հայաստանում հանդիպում է միայն Մեղրու ֆլորիստական շրջանում և Ագարակի շրջակայքում։ Հայաստանից բացի հանդիպում է նաև Նախիջևանում, Թալիշում, Արևելյան Անատոլիայում և Հյուսիսարևմտյան և Հյուսիսային Իրանում[1]։
Բնության մեջ բույսի զբաղեցրած արեալը ընդգրկում է Հարավային Կովկասը, Իրաքի հյուսիսային շրջանները և Թուրքիայի արևելյան շրջանները[2]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Բույսն աճում է ստորին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 600-900 մ բարձրությունների վրա, ժայռոտ տեղերում, քարաթափվածքների վրա։ Ծաղկում է ապրիլ-մայիս ամիսներին, պտղաբերում՝ մայիսին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Կրիտիկական վիճակում գտնվող տեսակ է։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 10 կմ²-ից պակաս է։ Աճելավայրերի կորստի հետ կապված տեսակին սպառնում է անհետացման վտանգ։ CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում ընդգրկված չէ։
Պահպանության միջոցառումներ չեն իրականացվում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
- ↑ По данным сайта GRIN (см. карточку растения).
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սոխ ակակա» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սոխ ակակա» հոդվածին։ |