Սեմա (գետ)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սեմա (այլ կիրառումներ)
Սեմա, գետ Ռուսաստանում, Ալթայի հանրապետության արևմուտքում, Կատուն գետի ձախ վտակը։ Հոսում է Օնգուդայսկի շրջանի և Շեբալինսկի շրջանի տարածքով։ Գետի երկարությունը 88 կմ է, ջրահավաք ավազանի մակերեսը՝ 1960 կմ²։
| Սեմա | |
|---|---|
| Բնութագիր | |
| Երկարություն | 88 |
| Ավազանի մակերես | 1960 կմ² |
| Ավազան | Կատուն/Օբ/Կարսկյան ծով |
| Ջրահոսք | |
| Ակունք | Սեմինսկի լեռնանցք, Օնգուդայսկի շրջան |
| Ակունքի տեղակայում | 51.050383/0/0/N/85.592856/0/0/E |
| Բարձրություն | 1412–ից բարձր մ |
| Գետաբերան | Կատուն |
| Գետաբերանի տեղակայում | 162 կմ ձախ ափով Ուստ Սեմայի մոտ |
| Բարձրություն | 328–ից բարձր մ |
| Կոորդինատներ | |
| Տեղակայում | |
| Հոսող հոսքեր | Բելայա Միյուտա, Մեծ Կամլակ, Ակտել, Կույախտոնար, Կումալիր, Սարլիկ, Շեբելիկ, Չերգուշկա և Չերգա |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Երկրամաս | Ալթայի երկրամաս |
| Ջրահավաք | Օբի ավազան |
Գետը սկիզբ է առնում է Սեմիսժնսկի լեռնանցքում՝ 1700-1800 մ բարձրության վրա, հյուսիսային ուղղությամբ հոսում է Շեբալինսկի շրջան և թափվում Կատուն՝ Ուստ Սեմայի մոտ։ Գետ են թափվում բազմաթիվ վտակներ։ Սեմայի գետաբերանից ոչ հեռու գտնվում է Սարլիկ գետը, որը հոսում է նույնանուն լեռան լանջերից։ Աջ (գետաբերանից վտակ). Վերխնի Կումալիր, Նիժնի Կումալիր, Սեդլուշկա, Պոկատայկա, Կիսլայա, Մարչելա, Չյոռնայա Միյուտա, Կրեշտա, Ակտել, Շերգաիլ, Եդրալա, Սոսնովայա։ Ձախ (գետաբերանից վտակ). Տոպուչկա, Կիսմաին, Կույախտանար, Գորդուբա, Արբայթա, Չերգուշկա, Բարսուգան, Կույուլա, Ակտաշ, Չերգա, Ակտել։
Գետի հունի ողջ երկարությամբ անցնում է շրջանի հիմնական մայրուղին՝ Չույսկի գոտին։ Գետի վրա գտնվում են մի քանի բնակավայրեր՝ Շեբալինսկի շրջանի վարչական կենտրոնը՝ Շեբալինո գյուղը, Կամլակ, Չերգա, Կումալիր և Տոպուչայա գյուղերը։ Գետահովտում գտնվում են Ակտել, Մալայա Չերգա և Դյեկտիեկ գետերը։ Սեմայի գետաբերանում գտնվում է «Օռլյոնոկ» բուժիչ ճամբարը։
Մարգագետինը գեղատեսիլ է, այնտեղ շատ են բնության հուշարձանները և տեսարժան վայրերը։ Կամլակ գյուղի մոտ Գոռնո Ալթայսկի բուսաբանական այգին է։ Սեմա գետում անցկացվում են սպորտի, ջրային զբոսաշրջության և ձկնորսության մրցություններ։
Ջրագրության տվյալներ
խմբագրելՌուսաստանի ջրային գրանցման պետական տվյալների համաձայն՝ գետը պատկանում է Վերին Օբի ավազանային շրջանին, Կատուն գետի ջրօգտագործման մասն է, Բիա և Կատուն գետերի գետային ենթաավազանն է։ Վերին Օբի գետային ավազանն է մինչև Իրտիշ թափվելը։
Աշխարհատեղեկատվական համակարգի ՌԴ տարածքի ջրատնտեսական շրջանացման տվյալներով[1]՝
- Ջրային գրանցման տվյալների կոդ՝ 13010100312115100006886
- Հիդրոլոգիական ստուգման կոդ՝ 115100688
- Ավազանի կոդ՝ 13.01.01.003
- Հիդրոլոգիական ուսումնասիրության ծավալի համար՝ 15
- Հիդրոլոգիական ուսումնասիրության թողարկում՝ 1։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ «ՌԴ ջրային գրանցման տվյալներ․ Սեմա». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 8-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 6-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սեմա (գետ)» հոդվածին։ |