Սահմանադրական ճգնաժամ Իսպանիայում (2017)
Սահմանադրական ճգնաժամ Իսպանիայում, Իսպանիայի իշխանությունների և Կատալոնիայի ինքնավար համայնքի միջև հակամարտությունը Իսպանիայի վարչական միավորման համար։ 2017 թվականի սեպտեմբերին Կատալոնիայի կառավարությունը ընդունեց օրենքներ, Կատալոնիայի համար իրավական կարգավիճակ ստանալու և Իսպանիայից հեռանալու է մասին։ 2017 թվականի հոկտեմբերի 1-ին Կատալոնիայի Հանրապետությունում անցկացվել է անկախության հանրաքվե, пորի արդյունքում 2017 թ. հոկտեմբերի 10-ին կատալանյան կառավարությունը ընդունեց անկախության հռչակագիր, 2017 թվականի հոկտեմբերի 27-ը, հայտարարվեց Կատալոնիայի անկախությունը։ Իսպանիայի իշխանությունները Կատալոնիայի կառավարության գործողությունները համարում էին որպես իրավաբանորեն անվավեր, օգտվելով Իսպանիայի Սահմանադրության 155-րդ հոդվածից և ներկայացրել Կատալոնիայի ուղղակի կառավարումը, լուծարելով Կատալոնիայի կառավարությունը։ Վերջինս հրաժարվեց ճանաչել իր լուծարումը և շարունակեց իր աշխատանքը[1]։
Նախապատմություն խմբագրել
Երկար ժամանակ Կատալոնիայի տեղական իշխանությունները պարբերաբար դիմակայեցին Իսպանիայի իշխանությունների առջև, պահանջելով ընդլայնել Կատալոնիայի ինքնավարությունը:Մասնավորապես, 2014 թվականին Կատալոնիայում անցկացվել է հետազոտություն Կատալոնիայի քաղաքական ապագայի վերաբերյալ։
Պատմություն խմբագրել
Սեպտեմբերի 6-ին Կատալոնիայի խորհրդարանը հավանություն է տվել «Կատալոնիայի ինքնորոշման հանրաքվեի մասին» օրենքին, որը նախատեսում է 2017 թվականի հոկտեմբերի 1-ին անկախության հանրաքվե անցկացնել[2]։
2017 թ. Սեպտեմբերի 8-ին ընդունվել է Կատալոնիայի խորհրդարանը, որը պարունակում է իրավական ընթացակարգերի մասին դրույթներ, որոնք կարող են իրականացվել Կատալոնիայի կարգավիճակ ձեռք բերելու որպես անկախ պետություն, այն դեպքում, երբ անկախության գաղափարը աջակցում է Կատալոնիայի բնակիչներին հանրաքվեում[3]։
2017 թվականի հոկտեմբերի 1-ին Կատալոնիայի մայրաքաղաքում անցավ անկախության հանրաքվե, որի ընթացքում ընտրողների 90,18% -ը աջակցեց Կատալոնիայի բաժանումը Իսպանիայից[4]։ Հոկտեմբերի 10-ին նշանակվեց Կառլես Պուչդեմոնի ինքնավարության ղեկավարի ելույթը, որում ասվում էր անկախության հռչակումը[5][6][7]։ Այնուամենայնիվ, հակառակ բոլորի հույսերի, իր ելույթի ժամանակ նա հետաձգեց հռչակագիրը և կոչ արեց շարունակել բանակցությունները[8], ինչը հասարակության շրջանում տարբեր կարծիքներ հրահրեց[9]։ Ուշ երեկոյան, բողոքից հետո, Պուչդեմոնը ստորագրեց «Կատալոնիայի ժողովրդի ներկայացուցիչների հռչակագիրը», ինչը ենթադրում էր անկախ հանրապետության ստեղծումը[10]։ Միևնույն ժամանակ, որոշվեց կասեցնել հռչակագիրը Իսպանիայի կառավարության հետ երկխոսություն հաստատելու նպատակով որոշակի պայմանավորվածությունների հասնելու եւ խնդրի լուծման համար[11]։ Մադրիդը՝ իր հերթին, պահանջում էր Կատալոնիայի ղեկավարությունից մինչև հոկտեմբերի 16-ը որոշակի պատասխան տալ.արդյոք տարածաշրջանի անկախությունը հռչակվեց, թե արդյոք հռչակագրի ստորագրումը խորհրդանշական փաստ է[12]։ Կառլես Պուչդեմոնը խուսափեց անմիջապես պատասխանելև կրկին կոչ արեց երկխոսություններ սկսել[13]։ Հոկտեմբերի 21-ին Իսպանիայի կառավարության նիստում որոշում է կայացվեց լուծարել Կատալոնիայի կառավարությունը և անցկացնել արտահերթ ընտրություններ, որոնք պետք է հաստատեր Սենատը՝ Կատալոնիայի ուղղակի կառավարման հարցը և ինքնավար կարգավիճակի դադարեցումը[14]։ Իսպանիայի խորհրդարանի վերջնական որոշումը պետք է ընդունվեր հոկտեմբերի 27-ին։ Կատալոնիան կտրուկ արձագանքեց Մադրիդի գործողություններին. տարածաշրջանի ղեկավարն այս գործողությունները կոչ արեց ժողովրդավարության ամենավատ հարձակումը դիկտատոր Ֆրանցիսկո Ֆրանկոյի ժամանակ[15]։ Միևնույն ժամանակ, «El Confidencial» իսպանական հրատարակությունը հաղորդել է, որ հավանական է հոկտեմբերի 23-ին Կատալոնիան կհայտարարի անկախություն[16]։ Մեկ այլ թերթ, Լա Ռասոն, ասել է, որ անկախությունը հռչակվելու է հոկտեմբերի 27-ին[17] ։ Հոկտեմբերի 23-ին կայացավ 26-րդ կալանավայրի նախարարության լիագումար նիստը[18]։ Հոկտեմբերի 27-ին վերջապես հայտարարվեց անկախ Կատալոնիայի հանրապետություն ստեղծելու մասին։
Հոկտեմբերի 30-ին կատալոնական խորհրդարանը Իսպանիայի կառավարության որոշումը ճանաչեց լուծարման մասին և դադարեցրեց աշխատանքը վաղաժամկետ ընտրություններից առաջ[19]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ В Каталонии ввели внешнее управление. Что там происходит?
- ↑ Каталонские депутаты приняли закон о референдуме о независимости
- ↑ Парламент Каталонии принял закон о порядке отделения от Испании
- ↑ Итоги референдума: 90,18 процента голосов за независимость Каталонии // Вести.Ru (6 октября 2017)
- ↑ Каталонские депутаты могут объявить 10 октября независимость от Испании // Российская газета (10 октября 2017)
- ↑ Как парламент Каталонии готовится объявить независимость от Испании // Газета.Ru (10 октября 2017)
- ↑ Парламент Каталонии может объявить о независимости автономии от Испании // ՌԻԱ Նովոստի (10 октября 2017)
- ↑ Президент Каталонии попросил отложить объявление независимости Արխիվացված 2017-10-29 Wayback Machine // Новая газета (10 октября 2017)
- ↑ Независимость на восемь секунд: как каталонцы встретили решение Пучдемона // РБК (11 октября 2017)
- ↑ Пучдемон подписал декларацию о независимости Каталонии // Lenta.ru (11 октября 2017)
- ↑ Шаг назад: почему власти Каталонии отложили выход из состава Испании // RT (11 октября 2017)
- ↑ Мадрид требует от Каталонии прояснить вопрос о независимости до 16 октября // АиФ (11 октября 2017)
- ↑ Пучдемон уклонился от чёткого ответа Мадриду // Euronews (16 октября 2017)
- ↑ Правительство Испании поддержало ограничение автономного управления в Каталонии // Интерфакс (21 октября 2017)
- ↑ Пучдемон назвал действия Мадрида худшей атакой на Каталонию после Франко // Московский комсомолец (21 октября 2017)
- ↑ Puigdemont prepara la declaración de independencia de Cataluña para el lunes
- ↑ El Parlament declarará la DUI el 27-O
- ↑ Парламент Каталонии назначил дату рассмотрения вопроса о независимости // Regnum (23 октября 2017)
- ↑ «Парламент Каталонии признал решение испанских властей о своем роспуске». Газета.Ru. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 30-ին.