Ռուս կայսրուհիների ցանկ

Ռուս կայսրուհիների ցանկ, Համառուսիո կայսրուհի տիտղոսը գոյություն է ունեցել 1721-1917 թվականներին։ Այն մտցվել է Պետրոս օրոք երբ երկիրը դարձել է կայսրություն և վերացվել 1 հեղափոխության արդյունքում։

Ռոմանովների արքայատոհմի տահմածառը կանանցով

Բնութագրություն խմբագրել

Նրանց բնութագրել են որպես ինքնակալ (որոնցից Ելիզավետան ամուցած չէր, երկու Եկատիրինաներն էլ ռուս կայսրերի այրիներն էին, իսկ Աննան ուղղակի այրի էր), ինչպես և իշխող կայսրուհիների ամուսինները (կոնսորտ)։ Եկատերինա I-ին և Եկատերինա II-րդը դե յուրե որոշ ժամանակ եղել են այրի կայսրուհիներ, սակայն գործնականում միանգամից դարձել է կայսրուհի-միապետ։ Իրականում, այրիացած կայսրուհիները վարել են որոշակի ընդունված կյանքի ձևը և պահպանել են էթիկայի կանոնները։

Կայսրերի կանայք, որոնք կայսրուհի չեն դարձել, նրանիցի են թագուհի Եվդոկիա Լոպուխինան (Պետրոս Մեծի առաջին կինը, աքսորվել է մենաստան), մեծ իշխանուհի Նատալիա Ալեքսեևնան (Պավել I առաջին կինը, մահացել է մինչև նրա գահ բարձրանալը) և Եկատերինա Դոլգոռուկովա (իշխանուհի Յուրևսկայան) (Ալեքսանդր II երկրորդ կինը մորգանատիկ` (արքայական ծագում չունեցող) արիացել է)։ Խոսակցությունների համաձայն ամուսինը ցանկացել է նրան կայսրու դարցնել սակայն չի հասցրել։

Ինքնակալուհիներ խմբագրել

Անուն Պատկեր Զինանշան Կառավարման
Սկիզբ
Կառավարման
Վերջ
Թագադրությունը
Եկատերինա I Ալեքսեևնա  
(1684—1727)
  28 հունվար (8 փետրվար 1725) 6(17)մայիս 1727 7(18)մայիս
(որպես կայսրուհի` Պետրոս I կին)
[1]
Աննա I Իվանովնա  
(1693—1740)
  15 փետրվար(26)1730 17 հոկտեմբեր (28) 1740 28 ապրիլ (9 մայիս) 1730 [2]
Ելիզավետա Պետրովնա  
(1709—1762)
  25 նոյեմբեր(6 դեկտեմբեր) 1741 25 դեկտեմբեր 1761 (5 հունվարի 1762) 25 ապրիլ (6 մայիս) 1742 [3]
Եկատերինա II Ալեքսեևնա  
(1729—1796)
  28 հունիս (9 հուլիս) 1762 6(17) նոյեմբեր 1796 22 սեպտեմեբր (3 հոկտեմբեր) 1762 [4]

Կայսրուհի կանայք խմբագրել

- դարձել է կայսրուհի

- մահացել է ամուսնու կառավարման շրջանում

- սպանվել է

Անուն Անունը մինչև ամուսնանալը Նկար Կյանքի տևողություն Ամուսին Ամուսնության տարեթիվ Երաեխաները ամուսնությունից Մահ
Եկատերինա I Մարտա Սկավրոնսկայա   (1684—1727) Պետրոս I
(2-րդ կինը)
1712 որդիներ՝ մահացած նորածին ժամանակ, դուստրեր կայսրուհի
Եկատերինա II Սոֆիա Ֆրեդերիկա Անգալտ-Ցերբստսկայա   (1729—1796) Պետրոս III 1745 թագաժառանգ, դուստրեր որպես կայսրոհի
Մարիա Ֆեոդորովնա Սոֆիա-Դորոտեյա-Ավգուստա-Լուիզա   (1759—1828) Պավել I
(2-րդ կինը)
1776 թագաժառանգ, դուստրեր և որդիներ որպես այրի կայսրուհի
Ելիզավետա Ալեքսեևնա Լուիզա-Մարիա-Ավգուստա Բադենիսկայա   (1779—1826) Ալեքսանդր I 1793 միայն դուստրեր որպես այրի կայսրուհի
Ակեքսանդրա Ֆեոդորովնա Ֆրեդերիկա Շարլոտտա Վելգելմինա Պրուսսկայա   (1798—1860) Նիկոլայ I 1817 թագաժառանգ, դուստրեր և որդիներ որպես այրի կայսրուհի
Մարիա Ալեքսանդրովնա Մաքսիմիլիանա Վիլգելմինա Մարիա Գեսսենսկայա   (1824—1880) Ալեքսանդր II
(առաջին կինը)
1841 թագաժառանգ, դուստրեր և որդիներ ամուսնու կենդանության օրոք
Մարիա Ֆեոդորովնա Մարիա-Սոֆիա-Ֆրեդերիկա-Դագմարա   (1847—1928) Ալեքսանդր III 1866 թագաժառանգ, դուստրեր և որդիներ 1917 թվականից Ռուսաստանում «քաղաքացի Ռոմանովան», կայսրուհի տիտղոսը կրել է մինչև վերջ
Ալեքսանդրա Ֆեոդորովնա (կայսրուհի, Նիկոլայ II կինը)Ալեքսանդրա Ֆեոդորովնա Ալիսա Վիկտորիա Ելենա Լուիզա Բեատրիս Գեսսեն-Դարմշտադսկայա
կարգվել էկայսրուհի |Ալեքսանդրա Ֆեոդարավնա
  (1872—1918) Նիկոլայ II 1894 Թագաժառանգ թագաժառանգ Ալեքսեյ և դուստրեր Սպանվել է ամուսնու գահընկեց անելուց հետո

Ծանոթագրություններ խմբագրել