Ռիշատ

Ռիշատ (Գուել֊Էր֊Ռիշատ, հայտնի է նաև որպես Սահարայի աչք), երկրաբանական ձևավորում տեղակայված Սահարա անապատի մավրիտանիական մասում, Ուդան բնակավայրի մոտ, Տաուդենիի սինեկլիզի մեջ^[1]։

Կառուցվածքի տրամագիծը 50 կիլոմետր է^[2]։ Ռիշատի կառուցվածքի մեջ գտնվել է դոլերիտի ինտրուզիա^[1]^[3]։ Արբանյակից արված լուսանկարի մեջ կանաչ գույնին համապատասխանում է աղքատիկ բուսականությունը, որ գոյացել է գոյացության կենտրոնից ավելի հարավ արևելք։ Բավականին երկար ժամանակ Ռիշատի կառուցվածքը ծառայել է որպես կողմնորոշիչ տիեզերագնացների համար, քանի որ հանդիսանում էր լավ տեսանելի օբիեկտ ոչինչով աչքի չնկնող անապատի ընդարձակ տարածքում։ Հատազետվել է մասնավորապես Վալենտին Լեբեդևի կողմից «Սալյուտ֊7» օդանավից, 1982 թվականի հոկտեմբերի 24֊ին, նա Ռիշատը համեմատեց մանկական բազմագույն օղակներով բուրգի հետ^[4]^:44։

Ծագում խմբագրել

Համարվում է, որ Ռիշատը առաջացել է հին պրոտերոզոյան և օրդովիկի ժամանակաշրջանների միջև (ամենահին օղակը ձևավորվել է 500—600 մլն տարի առաջ)։ Ավելի վաղ ենթադրվում էր, որ շրջանաձև կառուցվածքը համարվում է բախման խառնարան, սակայն այս գիտաենթադրությունը չի համապատասխանում հատակի հարթ մակերեսին և հարվածային ազդեցության հետքերով լեռնային տեսակների բացարձակ բացակայությունը։ Այն, որ կառուցվածքի ձևավորումը առաջացել է հրաբխային ժայթքման հետևանքով նույնպես քիչ է հավանական, քանի որ բացակայում է ժայթքումից առաջացած խառնարանը և հրաբխային լեռնատեսակները։

Ժամանակակից գիտնականները ենթադրում են^[5], որ Ռիշատի նստվածքային ապարների կառուցվածքը համարվում է էրոզիայի գործունեության արդյունք երկրակեղևի բարձրացված հատվածներում։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 Кац Я.Г., Полетаев А.И., Сулиди-Кондратьев Е.Д. Кольцевые структуры лика планеты. — М.: Знание, 1989. — (Новое в жизни, науке, технике. Сер. «Науки о Земле»; № 5).
↑ NASA (28 октября 2002). «Earth's Richat Structure» (անգլերեն). Astronomy Picture of the Day. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 19.09.2009-ին.
↑ Alan Robert Woolley Alkaline Rocks and Carbonatites of the World. Part 3: Africa. — London: The Geological Society, 2001. — ISBN 1862390835
↑ В. Лебедев Дневник космонавта // Наука и жизнь. — М.: Правда, 1988. — № 5. — ISSN 0028-1263.(չաշխատող հղում)
↑ Dave Schumaker (25 сентября 2008). «Richat Structure in Mauritania» (անգլերեն). The Geology News Blog. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 19.09.2009-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

NASA (14 октября 2002). «Richat Structure in Mauritania» (անգլերեն). Earth Observatory. Վերցված է 19.09.2009-ին.
Google Sightseeing
Anonymous (nd) Richat Structure, Mauritania NASA Earth Observatory
Anonymous (nd) Earth’s Bulls-Eye, the Eye of Africa, Landmark for Astronauts. Love These Pics
Nemiroff, R., and J. Bonnell (2002) Earth's Richat Structure, Astronomy Picture of the Day, October 28, 2002. Astronomy Picture of the Day, Michigan Technological University, Houghton, Michigan.
Découverte - L'énigme de Richat (French), A video documentary from Radio Canada.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռիշատ» հոդվածին։

[Znanie-1] 1,0 ^1,1 Кац Я.Г., Полетаев А.И., Сулиди-Кондратьев Е.Д. Кольцевые структуры лика планеты. — М.: Знание, 1989. — (Новое в жизни, науке, технике. Сер. «Науки о Земле»; № 5).

[2] NASA (28 октября 2002). «Earth's Richat Structure» (անգլերեն). Astronomy Picture of the Day. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 19.09.2009-ին.

[3] Alan Robert Woolley Alkaline Rocks and Carbonatites of the World. Part 3: Africa. — London: The Geological Society, 2001. — ISBN 1862390835

[4] В. Лебедев Дневник космонавта // Наука и жизнь. — М.: Правда, 1988. — № 5. — ISSN 0028-1263.(չաշխատող հղում)

[5] Dave Schumaker (25 сентября 2008). «Richat Structure in Mauritania» (անգլերեն). The Geology News Blog. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 19.09.2009-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]