Ջոն Ջամպեր
Ջոն Ջամպեր (1985[1], Լիթլ Ռոք, ԱՄՆ[1])[20] ամերիկացի քիմիկոս և համակարգչային գիտնական։ Նա ներկայումս Google DeepMind-ի տնօրենն է։[21][22][23] Ջամփերը և նրա գործընկերները ստեղծեցին արհեստական ինտելեկտի (AI) մոդել AlphaFold-ը,[24] բարձր ճշգրտությամբ կանխատեսելու սպիտակուցային կառուցվածքները իրենց ամինաթթուների բաղադրությունից։[25] Ջամփերը հայտարարեց, որ AlphaFold թիմը նախատեսում է թողարկել 100 միլիոն սպիտակուցային կառուցվածք։[26]
| Ջոն Ջամպեր անգլ.՝ John Michael Jumper | |
|---|---|
_-_img_02.jpg) | |
| Ծնվել է | 1985[1] |
| Ծննդավայր | Լիթլ Ռոք, ԱՄՆ[1] |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ |
| Կրթություն | Չիկագոյի համալսարան[2], Քեմբրիջի համալսարան և Վանդտրբիլտի համալսարան |
| Երկեր | AlphaFold?[3] |
| Մասնագիտություն | computational biologist և արհեստական ինտելեկտի ուսումնասիրող |
| Աշխատավայր | Google DeepMind?[4] |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
 John M. Jumper Վիքիպահեստում | |
Nature գիտական ամսագիրը 2021 թվականին Ջամփերին ներառել է Nature's 10-ի իրենց տարեկան ցուցակում, որպես գիտության մեջ տասը կարևոր «մարդկանցից» մեկը։[25][27] Ջամփերը և Դեմիս Հասաբիսը արժանացել են 2024 թվականի Նոբելյան մրցանակի կեսին քիմիայի բնագավառում՝ սպիտակուցի կառուցվածքի կանխատեսման համար։[28][29]
Կրթություն
խմբագրելՋամփերը 2007 թվականին Վանդերբիլտի համալսարանից ստացել է գիտության բակալավրի կոչում ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի մասնագիտություններով,[30] 2010 թվականին, Մարշալի կրթաթոշակով, փիլիսոփայության մագիստրոսի կոչում՝ խտացված նյութի ֆիզիկայում, Քեմբրիջի համալսարանից,[31] 2012 թվականին քիմիական գիտությունների մագիստրոսի կոչում՝ Չիկագոյի համալսարանից և 2017 թվականին՝ դոկտորի կոչում տեսական քիմիայից՝ Չիկագոյի համալսարանից։[32] Չիկագոյի համալսարանում նրա դոկտորական խորհրդատուներն էին Թոբին Սոսնիկը և Կարլ Ֆրիդը։[33]
Կարիերա
խմբագրելՋամփերի հետազոտությունը ուսումնասիրում է սպիտակուցի կառուցվածքի կանխատեսման ալգորիթմները։[21]
AlphaFold
խմբագրել
AlphaFold-ը[24][34] խորը ուսուցման ալգորիթմ է, որը Jumper-ի և նրա թիմի կողմից մշակվել է DeepMind հետազոտական լաբորատորիայում, որը հետագայում ձեռք է բերվել Google-ի մայր ընկերության Alphabet կազմակերպության կողմից: Այն արհեստական ինտելեկտի ծրագիր է, որն իրականացնում է սպիտակուցի կառուցվածքի կանխատեսումներ։[35]
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/2024/press-release/
- ↑ (unspecified title) — doi:10.6082/M1BZ647N
- ↑ https://www.nature.com/articles/s41586-021-03819-2
- ↑ https://deepmind.google/discover/blog/demis-hassabis-john-jumper-awarded-nobel-prize-in-chemistry/
- ↑ https://api.nobelprize.org/2.1/laureate/1041
- ↑ https://www.kva.se/app/uploads/2024/10/sciback_ke_en_24_vi3ng84ao4.pdf
- ↑ https://laskerfoundation.org/winners/alphafold-a-technology-for-predicting-protein-structures/
- ↑ https://breakthroughprize.org/News/73
- ↑ https://www.gairdner.org/winner/john-jumper
- ↑ https://www.premiosfronterasdelconocimiento.es/noticias/premio-fronteras-del-conocimiento-xv-edicion-david-baker-demis-hassabis-john-jumper/
- ↑ https://www.premiosfronterasdelconocimiento.es/galardonados/john-jumper/
- ↑ https://www.premiosfronterasdelconocimiento.es/noticias/nobel-quimica-baker-hassabis-jumper-premio-fronteras-conocimiento/
- ↑ https://clarivate.com/citation-laureates/winners/
- ↑ https://ir.clarivate.com/news-events/press-releases/news-details/2024/Clarivate-Reveals-Citation-Laureates-2024/default.aspx
- ↑ https://www.prnewswire.com/news-releases/clarivate-reveals-citation-laureates-2024-302251838.html
- ↑ https://www.wiley.com/en-us/foundation/prize/biomedical#accordion-3ac7718796-item-e557e0ab44
- ↑ https://www.wiley.com//WileyCDA/Section/id-390059.html
- ↑ https://vinfutureprize.org/laureates/dr-john-jumper/
- ↑ https://www.nature.com/immersive/d41586-021-03621-0/index.html#section-7cgEBpkV9L
- ↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ
<ref>պիտակ՝ «nobel_bio» անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում: - ↑ 21,0 21,1 Կաղապար:Google scholar id
- ↑ Կաղապար:EuropePMC
- ↑ Eisenstein, Michael (2021). «Artificial intelligence powers protein-folding predictions». Nature. Springer Nature. 599 (7886): 706–708. doi:10.1038/d41586-021-03499-y. S2CID 244528561. Վերցված է December 24, 2021-ին.
- ↑ 24,0 24,1 John Jumper; Richard Evans; Alexander Pritzel; և այլք: (2021년 Հուլիս 15일). «Highly accurate protein structure prediction with AlphaFold». Նեյչր (անգլերեն). Bibcode:2021Natur.596..583J. doi:10.1038/S41586-021-03819-2. ISSN 1476-4687. PMC 8371605. Wikidata Q107555821.
- ↑ 25,0 25,1 Maxmen, Amy (2021). «Nature's 10: John Jumper: Protein predictor». Nature. Springer Nature. 600 (7890): 591–604. doi:10.1038/d41586-021-03621-0. PMID 34912110. S2CID 245256541.
- ↑ Browne, Grace (2021). «DeepMind's AI has finally shown how useful it can be». wired.com. Վերցված է December 24, 2021-ին.
- ↑ Կաղապար:Linkedin
- ↑ «The Nobel Prize in Chemistry 2024». Nobel Media AB. Վերցված է October 9, 2024-ին.
- ↑ «Press release: The Nobel Prize in Chemistry 2024». NobelPrize.org (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է October 9, 2024-ին.
- ↑ Doster, Stephen. «John Jumper, developer of AlphaFold, to present an Apex Lecture on August 30». Vanderbilt University (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է October 9, 2024-ին.
- ↑ «University of Cambridge alumni awarded 2024 Nobel Prize in Chemistry | University of Cambridge». www.cam.ac.uk (անգլերեն). October 9, 2024. Վերցված է October 9, 2024-ին.
- ↑ «UChicago alum John Jumper shares Nobel Prize for model to predict protein structures | University of Chicago News». news.uchicago.edu (անգլերեն). October 9, 2024. Վերցված է October 9, 2024-ին.
- ↑ Jumper, John Michael (2017). New methods using rigorous machine learning for coarse-grained protein folding and dynamics. chicago.edu (PhD thesis). University of Chicago. doi:10.6082/M1BZ647N. OCLC 1237239279. ProQuest 1883866286.
- ↑ Andrew W Senior; Richard Evans; John Jumper; և այլք: (2020년 Հունվար 15일). «Improved protein structure prediction using potentials from deep learning». Նեյչր (անգլերեն). 577 (7792): 706–710. doi:10.1038/S41586-019-1923-7. ISSN 1476-4687. PMID 31942072. Wikidata Q92669549.
- ↑ «AlphaFold». Deepmind. Վերցված է November 30, 2020-ին.