Ջակոմո Մեյերբեր
Ջակոմո Մեյերբեր (գերմաներեն՝ Giacomo Meyerbeer, ծննդյամբ՝ Յակոբ Լիբման Բեր, գերմաներեն՝ Jacob Liebmann Ber, սեպտեմբերի 5, 1791[1][2], Tasdorf, Ռյուդերսդորֆ, Մերկիշ Օդերլանդ, Բրանդենբուրգ, Գերմանիա և Բեռլին, Պրուսիայի թագավորություն[1][3] - մայիսի 2, 1864[2][1], Փարիզ, Ֆրանսիա[4]), գերմանացի և ֆրանսիացի երգահան, «մեծ օպերա» (Grand Opera) ժանրի հիմնադիր։ Հիմնական ստեղծագործություններն են՝ «Ռոբերտ-սատանա» (Robert le Diable, 1831), «Հուգենոտներ» (Les Huguenots, 1836), «Մարգարե» (Le Prophète, 1849), «Դինորա» (Dinorah, 1859), «Աֆրիկուհի» (L’Africaine, 1864) օպերաները։
| Ջակոմո Մեյերբեր | |
|---|---|
 | |
| Ի ծնե անուն | գերմ.՝ Jacob Liebmann Beer |
| Ծնվել է | սեպտեմբերի 5, 1791[1][2] Tasdorf, Ռյուդերսդորֆ, Մերկիշ Օդերլանդ, Բրանդենբուրգ, Գերմանիա կամ Բեռլին, Պրուսիայի թագավորություն[1][3] |
| Երկիր |  Գերմանիա |
| Մահացել է | մայիսի 2, 1864[2][1] (72 տարեկանում) Փարիզ, Ֆրանսիա[4] |
| Ժանրեր | օպերա |
| Մասնագիտություն | կոմպոզիտոր, երաժիշտ, դիրիժոր, ինքնակենսագիր և music director |
| Պարգևներ | Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ, Արվեստի և գիտության ոլորտում ունեցած վաստակի շքանշան և Գիտության և արվեստի Բաբարիական Մաքսիմիլիանի շքանշան |
| Giacomo Meyerbeer Վիքիպահեստում | |
Հրեա բանկիրի որդի։ Աշակերտել է Մուցիո Կլեմենտիին (դաշնամուր), Կ․ Ֆ․ Ցելտերին և Դ․ Ֆոգլերին (կոմպոզիցիա)։ 1816-1824 թվականներին ապրել է Իտալիայում, յուրացրել իտալական օպերայի սկզբունքները և տարբեր քաղաքներում բեմադրել նոր օպերաներ, որոնցից առավել հասունը՝ «Խաչակիրը Եգիպտոսում» (1824)։
1827-1842 թվականներին ապրել է Ֆրանսիայում, որտեղ աննախընթաց հաջողություն են գտել նրա «Ռոբերտ Սատանա» (1830, բեմադրվել է 1831) և համաշխարհային հռչակ վայելող «Հուգենոտներ» (1835, բեմադրվել է 1836) օպերաները։
1842-1846 թվականներին Բեռլինում վարել է գեներալ-մուզիկ-տնօրենի (գլխավոր դիրիժոր) պաշտոնը։ 1856 թվականին վերադարձել է Փարիզ, ուր բեմադրվել են նրա «Մարգարե» (1849), «Պլոյերմելյան ներում» («Դինորահ», 1859), «Աֆրիկուհի» («Վասկո դա Դամա», բեմ․ ետմահու, 1885) և այլ օպերաներ։ Զարգացնելով «մեծ օպերայի» ավանդույթները Մեյերբերը լիբրետիստ Էժեն Սկրիբի հետ ստեղծել է մոնումենտալ ներկայացումներ՝ կոնտրաստային դրամատուրգիայով, մասսայական ճոխ տեսարաններով, շքեղ ձևավորմամբ, որոնց բարդ սյուժեներում, իբրև կանոն, միահյուսվում են պաամա-սոցիալական և անձնական դրամայի գծեր։ Չնայած խոցելի կողմերին (պատմական անցքերի վիճելի մեկնաբանում, ոճի որոշ էկլեկաիկություն, վիրտուոզային և բեմադրական էֆեկտների չարաշահում), Մեյերբերի երկերը (շուրջ 16 օպերա) վոկալ, անսամբլային, խմբերգային և բալետային համարների բազմազան օգտագործման, մելոդիկայի ու հարմոնիայի արտահայտչականության և վառ գործի քավորման շնորհիվ զգալիորեն հարստացրին 19-րդ դարի ռոմանտիկական օպերան։
Երևանի օպերայի և բալետի թատրոնում 1943 թվականին բեմադրվել է «Հուգենոտներ» օպերան։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Niggli A. Meyerbeer, Giacomo // Allgemeine Deutsche Biographie — L: 1885. — Vol. 21. — S. 631–640.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118581945 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Мейербер Джакомо // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 454)։ 
|