Պոլեն Սումանու Վիեյրա (ֆր.՝ Paulin Soumanou Vieyra, հունվարի 31, 1925(1925-01-31), Պորտո Նովո, Ֆրանսիական Դագոմեա, Ֆրանսիա - նոյեմբերի 4, 1987(1987-11-04) կամ 1987[1], Փարիզ), բենինցի/սենեգալցի կինոռեժիսոր, սցենարիստ, պրոդյուսեր, կինոքննադատ։ 10 տարեկանից ապրել է Սենեգալում։

Պոլեն Սումանու Վիեյրա
Ծնվել էհունվարի 31, 1925(1925-01-31)
ԾննդավայրՊորտո Նովո, Ֆրանսիական Դագոմեա, Ֆրանսիա
Մահացել էնոյեմբերի 4, 1987(1987-11-04) (62 տարեկան) կամ 1987[1]
Մահվան վայրՓարիզ
Քաղաքացիություն Բենին[1],  Սենեգալ և  Ֆրանսիա
ԿրթությունՓարիզի կինեմատոգրաֆիայի ինստիտուտ
Մասնագիտությունկինոռեժիսոր, կինեմատոգրաֆ և կինոքննադատ
ԱմուսինMyriam Warner-Vieyra?[2]
ԵրեխաներCélia Vieyra?[3]

Կենսագրություն խմբագրել

Պոլեն Սումանու Վիեյրան ծնվել է 1925 թվականին Պորտո Նովոյում, Բենին։ Կրթություն ստացել է Փարիզում[4]։ 1955 թվականին Փարիզում նկարահանել է առաջին Ֆրանկոֆոն աֆրիկյան ֆիլմը՝ Afrique sur Seine: Սենեգալի անկախությունից հետո դարձել է ազգային ռադիոյի գլխավոր խմբագիր և վավերագրական ֆիլմերի տնօրեն։ 1960-ական թվականների կեսերից աշխատել է որպես պրոդյուսեր և կինոքննադատ, օգնել է շատ սենեգալացի ռեժիսորների, այդ թվում՝ Ուսման Սեմբենին։ 1980-ական թվականներին ղեկավարել է Տեղեկատվության նախարարության կինոյի բաժինը, դասավանդել է Դակարի համալսարանում։ Նրա աշխատանքը բարձր է գնահատել Ժորժ Սադուլը։

Եղել է VII (1971)[5], VIII (1973)[6] և XIV (1985)[7] Մոսկվայի միջազգային կինոփառատոների ժյուրիի անդամ։

Մահացել է Փարիզում 1987 թվականին[8]։

Անձնական կյանք խմբագրել

1961 թվականին ամուսնացել է գվադելուպացի Միրիամ Վարներ-Վիեյրայի հետ։

Ֆիլմագրություն խմբագրել

  • 1954 : C’était il y a quatre ans
  • 1955 : Afrique-sur-Seine
  • 1957 : L’Afrique à Moscou
  • 1958 : Le Niger aujourd’hui
  • 1959 : Les présidents Senghor et Modibo Keita; Avec les Africaines à Vienne; "Présence Africaine" à Rome
  • 1960 : Indépendance du Cameroun, Togo, Congo, Madagascar
  • 1961 : Une nation est née
  • 1963 : Lamb; Voyage du président Senghor en Italie; Voyage présidentiel en URSS
  • 1964 : Avec l’ensemble national ; Écrit du Caire; Sindiely; Voyage du président Senghor au Brésil
  • 1965 : N’diongane
  • 1966 : Le Sénégal au festival national des arts nègres; Môl
  • 1967 : Au marché; La bicyclette; Le gâteau; Rendez-vous
  • 1974 : Écrit de Dakar; L’art plastique
  • 1976 : L’habitat rural au Sénégal; L’habitat urbain au Sénégal
  • 1981 : Birago Diop; En résidence surveillée, L’envers du décor; Les oiseaux
  • 1982 : Iba N’diaye

Գրականություն խմբագրել

  • « Cinquante ans de cinéma africain : hommage à Paulin Soumanou Vieyra », Présence Africaine, 2004, n° 170, 234 p.
  • Catherine Ruelle (sous la direction de), Afriques 50 : Singularités d’un cinéma pluriel, L'Harmattan, 2005, 334 p. (ISBN 2-7475-8205-1), en ligne sur Africiné [archive]
  • Interviews de Vieyra dans les numéros 38 et 40 de la revue publiée par Mongo Beti, Peuples noirs peuples africains
  • Pierre Haffner, « Das Vorbild: Paulin Soumanou Vieyra », Revue pour le Cinéma français, n° 27-28, Munich, Institut Français de Munich, 1989, p. 93-116

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Dictionary of African Biography / E. K. Akyeampong, Henry Louis Gates, Jr.NYC: OUP, 2012. — ISBN 978-0-19-538207-5
  2. http://africultures.com/personnes/?no=24106
  3. https://aflit.arts.uwa.edu.au/VieyraCeliaeng.html
  4. Houngnikpo & Decalo 2013, p. 357.
  5. «7th Moscow International Film Festival (1971)». MIFF. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  6. «8th Moscow International Film Festival (1973)». MIFF. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
  7. «14th Moscow International Film Festival (1985)». MIFF. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 16-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 8-ին.
  8. "Vieyra, Paulin Soumanou", Library of Congress.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Աղբյուրներ խմբագրել

  • Houngnikpo, Mathurin; Decalo, Samuel (2013). Historical Dictionary of Benin. Rowman & Littlefield. ISBN 0810871718.