Պարտավի կամուրջ
Պարտավի կամուրջ, ավերված կամուրջ պատմական Հայոց Աղվանքի մայրաքաղաք Պարտավում, ներկայիս Ադրբեջանի Հանրապետության Բարդայի շրջանի վարչական կենտրոն Բարդա քաղաքի հարևանությամբ՝ Թարթառ գետի նախկին հունի վրա։ Կամուրջը կառուցված է եղել ծովի մակարդակից 77 մ բարձրության վրա[1]։
 | |
|---|---|
 | |
| Նշանակություն | Հանրային գետանցում |
| Տեսակ | Բազմակամար կամուրջ |
| Նյութ | Սրբատաշ քար, գետաքար, կրաշաղախ |
| Կառուցվել է | 5-ից 6-րդ դարեր |
| Երկարություն | 120 |
| Լայնություն | 4 |
| Հենասյուներ | 17 |
Պատմություն խմբագրել
Համաձայն ուսումնասիրությունների՝ Պարտավի կամուրջը հիմնադրվել է 5-ից 6-րդ դարերում, երբ Պարտավ քաղաքը գտնվել է իր ծաղկման շրջանում։ Հետագայում կամուրջը բազմիցս վերանորոգվել է[1][2]։
1880-ական թվականների վերջերին Պարտավի կամուրջն արդեն իսկ ավերված վիճակում էր։ Այդ ժամանակ արդեն ավերված էին կամարները[1]։
Ճարտարապետություն խմբագրել
Համաձայն ուսումնասիրությունների՝ Պարտավի կամուրջն ունեցել է բավականին մեծ չափեր։ Կամրջի ընդհանուր երկարությունը 120 մ էր, իսկ անցուղու լայնությունը՝ 4 մ։ Ունեցել է 17 միջանկյալ հսկա կամրջախելեր, որոնց միջև կային 16 թռիչքներ։ Կառուցված է եղել գետաքարով ու կրաշաղախով[1][3], իսկ բոլոր անկյունաքարերը եղել են սրբատաշ քարից[1][4][5]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Արցախի կամուրջները», Սամվել Կարապետյան, Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամ, Երևան, 2009 թվական։
- ↑ Կարապետյան Ս., Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում, Երևան, 1999, էջ 217-218։
- ↑ Усейнов М., Бретаницский Л., Саламзаде А., История архитектуры Азербайджана, Москва, 1963, с. 40.(ռուս.)
- ↑ Բարխուտարեանց Մ., Արցախ, Բագու, 1895, Էջ 31-32։
- ↑ Սամվել Կարապետյան, Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում, Երևան, 1999, էջ 221։