Վիքիպեդիա

Շմավոն Հարությունյան

հայ պատմաբան

Շմավոն Ռուբենի Հարությունյան (մայիսի 20, 1913(1913-05-20), Իգդիր, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն - սեպտեմբերի 29, 1993(1993-09-29), Երևան, Հայաստան), հայ պատմաբան։ Պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր (1965)։

Շմավոն Հարությունյան
Ծնվել էմայիսի 20, 1913(1913-05-20)
Իգդիր, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էսեպտեմբերի 29, 1993(1993-09-29) (80 տարեկան)
Երևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և  Հայաստան
Ազգությունհայ
Մասնագիտությունպատմաբան
Հաստատություն(ներ)Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան[1]
Ալմա մատերՀայկական պետական մանկավարժական համալսարան (1936)[1]
Կոչումպրոֆեսոր[1]
Գիտական աստիճանպատմական գիտությունների դոկտոր[1]
Տիրապետում է լեզուներինհայերեն

Կենսագրություն

խմբագրել

Ավարտել է Երևանի հեռակա մանկավարժական ինստիտուտի պատմության ֆակուլտետը (1936)։ 1948-1969 թվականներին նույն ինստիտուտի պատմության ֆակուլտետի դեկան և ամբիոնի վարիչ, 1969 թվականից Երևանի Խ․ Աբովյանի անվան հայկական մանկավարժական ինստիտուտի հայ ժողովրդի պատմության ամբիոնի պրոֆեսոր, 1976-1983 թվականներին ամբիոնի վարիչ։ Հիմնականում զբաղվել է պատմագիտության պատմության հարցերով («Հայ ժողովրդի պատմության համառոտ ժամանակագրություն․ 1801-1917», 1955, «Սովետական Հայաստանը 40 տարում։ Տարեգրություն», 1960, «Պատմագիտության զարգացումը Սովետական Հայաստանում 1920-1965», 1967)։ Մասնակցել է «Հայ ժողովրդի պատմություն» բուհական դասագրքի ստեղծմանը (1979)[2]։

Երկեր

խմբագրել
  • Սովետական Հայաստանի պատմության համառոտ ժամանակագրություն, կազմ.՝ Շ. Հարությունյան, Երևան, ՀԽՍՀ Պետական Հեռակա մանկավարժական ինստիտուտի հրատարակչություն, 1954։
  • «Հայ ժողովըրդի պատմության համառոտ ժամանակագրություն։ 1801-1917», Երևան, 1955։
  • Սովետական Ուկրաինայի 40 տարին, Շ. Ռ. Հարությունյան, Քաղաքական և գիտական գիտելիքների տարածման ընկերություն ՀԽՍՀ, Երևան, Ա. հ., 1957:
  • Հայաստանը ռուս-թուրքական պատերազմում (1877-1878 թվականներ), Խ. Հ. Բադալյան, խմբ.՝ Շ. Ռ. Հարությունյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1959։
  • «Սովետական Հայաստանը 40 տարում։ Տարեգրություն», Երևան, 1960։
  • Հայ ժողովրդի պատմություն։ Դասագիրք ութամյա դպր. VIII դաս. համար, Երևան, Հայպետուսմանկհրատ, 1962 (համահեղինակ)։
  • Հայ ժողովրդի պատմություն։ [4 հ. : Դասագիրք], Երևան, Հայպետուսմանկհրատ, «Լույս», 1963 (համահեղինակ)։
  • Պատմագիտության զարգացումը Սովետական Հայաստանում։ 1920-1963։ Ուրվագծեր, Հարությունյան Շմավոն Ռուբենի, Պարսամյան Վարդան Արամի, Երևան, «Հայաստան», 1967։
  • Պատմագիտության զարգացումը Խորհրդային Հայաստանում։ 1964 - 1988։ Ուրվագծեր, Շ. Ռ. Հարությունյան, խմբ.՝ Մ. Ն. Մանուկյան, Երևան, «Հայաստան», 1967[3]։
  • Հոկտեմբերը և Հայաստանը։ (Հանձնարարական գրականության ցանկ), խմբ՝. Շ. Ռ. Հարությունյան, Ալ. Մյասնիկյանի անվ. հանրապետական գրադարան, Գիտական մատենագիտության բաժին, Երևան, Ա. հ., 1968[4]:
  • Սովետական Հայաստանի 50 տարին։ (Մեթոդական և մատենագիտական նյութեր), Ալ. Մյասնիկյանի անվ. պետական գրադարան, խմբ.՝ Շ. Հարությունյան, Երևան, Ա.հ., 1970[5]:
  • Հայ ժողովրդի պատմություն։ 1801-1978 թվականներ։ Դասագիրք բուհերի ուսանողների համար, Վ. Ա. Պարսամյան, Շ. Ռ. Հարությունյան, խմբ.՝ Ա. Հովսեփյան, Երևան, «Լույս», 1979։
  • Հայ ժողովրդի պատմություն։ Երևան, «Լույս», 1979, 752 էջ։
  • Սովետական Հայաստան։ Երևան, «Հայաստան», 1982, 436 էջ[6]։
  • Հայ ժողովրդի պատմություն։ 1801-1917 թվականներ։ Դասագիրք բուհերի ուսանողների համար, Պարսամյան Վարդան Արամի, Հարությունյան Շմավոն Ռուբենի, Երևան, «Լույս», 1967։
  • Պատմագիտության զարգացումը Խորհրդային Հայաստանում։ Երևան, «Հայաստան», 1990, 485 էջ[7]։
  • Սովետական Հայաստան։ Ուրվագծեր, Շ. Ռ. Հարությունյան, Երևան, «Հայաստան» 1990[8]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2000.
  2. ↑ «Zarkfoundation - Շմավոն Հարությունյան». zarkfoundation.com.
  3. ↑ Հարությունյան, Շմավոն Ռուբենի (1967). Պարսամյան, Վարդան Արամի (ed.). Պատմագիտության զարգացումը Սովետական Հայաստանում։ 1920-1963։ Ուրվագծեր. Երևան: Հայաստան.(չաշխատող հղում)
  4. ↑ Հարությունյան, Շմավոն Ռուբենի; Ալ. Մյասնիկյանի անվ. հանրապետական գրադարան, eds. (1968). Հոկտեմբերը և Հայաստանը։ Հանձնարարական գրականության ցանկ. Երևան: Ա.հ.
  5. ↑ Հարությունյան, Շմավոն Ռուբենի; Ալ. Մյասնիկյանի անվ. պետական գրադարան, eds. (1970). Սովետական Հայաստանի 50 տարին։ Մեթոդական և մատենագիտական նյութեր. Եր: Ա.հ.
  6. ↑ Հարությունյան Շմավոն Ռուբենի (1982). Սահակյան, Վ Մ (ed.). Սովետական Հայաստան։ Տարեգրություն (1920-1980). Երևան: Հայաստան.(չաշխատող հղում)
  7. ↑ Հարությունյան, Շմավոն Ռուբենի (1990). Մանուկյան, Մ Ն (ed.). Պատմագիտության զարգացումը Խորհրդային Հայաստանում։ 1964 - 1988։ Ուրվագծեր. Երևան: Հայաստան.(չաշխատող հղում)
  8. ↑ Հարությունյան, Շմավոն Ռուբենի (1990). Պարսամյան, Վարդան Արամի (ed.). Սովետական Հայաստան։ ՈՒրվագծեր. Երևան: Հայաստան.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 321)։  
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շմավոն Հարությունյան» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Շմավոն_Հարությունյան&oldid=10024099» էջից