Շեյխ Ադի
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Այս հոդվածը կարող է վիքիֆիկացման կարիք ունենալ Վիքիպեդիայի որակի չափանիշներին համապատասխանելու համար։ Դուք կարող եք օգնել հոդվածի բարելավմանը՝ ավելացնելով համապատասխան ներքին հղումներ և շտկելով բաժինների դասավորությունը, ինչպես նաև վիքիչափանիշներին համապատասխան այլ գործողություններ կատարելով։ |
Շեյխ Ադին կամ Շեխադին, ծնվել է մոտավորապես 1075 թվականին, Հաքարիում։ Երիտասարդ տարիներին հայտնի է նաև Շեխադի ալ-Հաքարի անունով։ Նա նախ մեկնում է Բաղդադ, որտեղ նա աշակերտել ու բարեկամական կապեր է հաստատել այնպիսի հայտնի գործիչների հետ, ինչպիսիք են ներկայիս Կադիրի աղանդի հիմնադիր շեյխ Աբդուլկադիր Գեյլանին, քուրդ սուֆի Սուհրե Վերդին, զրահադաշտականության հիման վրա Քուրդիստանում ալիևիականության հիմք դնող Աբուլ Վաֆան և այլք։ Այդ ընթացքում թուրք-սելջուկները նվաճել էին Քուրդիստանը, Հայաստանը, Փոքր Ասիան և այլազգիների ու այլադավանների նկատմամբ սաստկացնում էին ճնշումները։ Այս հանգամանքը ստիպեց Շեխադիին՝ շարժվել դեպի հարավ և ապաստան գտնել Լիբանանի Բաքաայի հովտում գտնվող Բաալբեկ բնակավայրում։ Այստեղ ծանոթություն հաստատեց լիբանանցի արաբ իսլամագետների հետ և կրոնական, պատմական, փիլիսոփայական, աշխարհագրական ու աստղագիտական մի շարք աշխատություններ շարադրեց։ Այս ուսումնասիրությունների արդյունքում նա բարեփոխման ենթարկեց զրադաշտականությունը՝ հավատարիմ մնալով նրա հիմնական սկզբունքներին։ Նման կերպով մշակվեց քրդերի ազգային-ազատագրական պայքարի նոր գաղափարախոսությունը՝ եզդիականությունը։ 1116 թվականին Շեխադին վերադարձավ Քուրդիստան և անմիջապես մեկնեց լեռնային շրջաններ, որոնց բնակչությունը չէր ենթարկվել օտար նվաճողներին։ Այստեղ՝ Հաքարիի և Սինջարի լեռների միջև ընկած աշխարհագրական տարածքում նա սկսեց եզդիականության քարոզչությունը՝ համախմբելով քրդերին նոր գաղափարախոսության շուրջ։ Քուրդ ժողովրդի պատմության մեջ այդպիսի կարևոր դեր խաղացած Շեխադի ալ-Հաքարին վախճանվեց 1162 թվականին, Լալըշում։
Շեյխ Ադի արաբ․՝ عدي بن مسافر և արաբ․՝ التسمية الأولى: عدى بن مسافر بن إسماعيل بن موسى بن مروان بن الحسن بن مروان بن الحكم بن موسى الشامي التسمية الثانية: عدي بن مسافر بن إسماعيل بن موسى الشامي | |
---|---|
Ծնվել է | մոտ 1073[1] |
Ծննդավայր | Բաալբեկ |
Մահացել է | 1162[1] |
Մահվան վայր | Լալեշ, Նինվեի մարզ |
Գերեզման | Լալեշ |
Քաղաքացիություն | Սելջուկյան սուլթանություն |
Կրոն | իսլամ և Եզդիականություն |
Մասնագիտություն | աստվածաբան |
Yazidi shrine of Shekh Adi in Lalish Վիքիպահեստում |
Ծանոթագրություններ
խմբագրելՎիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շեյխ Ադի» հոդվածին։ |