Չառլզ Բենջամին Ամիրխանյան (անգլ.՝ Charles Amirkhanian, հունվարի 19, 1945(1945-01-19)[1], Ֆրեզնո, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), ամերիկահայ երգահան։ Նա նաև հարվածային գործիքներ նվագող է, հնչյունային բանաստեղծ և ռադիոթողարկիչ։ Առավելապես հայտնի է իր էլեկտրաակուստիկ և տեքստաձայնային երաժշտությամբ։ Երգչուհի, երգահան և փերֆորմանս նկարչուհի Լորի Անդերսոնը բարձր է գնահատել նրա աշխատանքը. «Աուդիոկոլաժի արվեստը վերադարձել է... Երևակայական տարածության փայլուն զգացում է»[2]։

Չառլզ Ամիրխանյան
Ծնվել էհունվարի 19, 1945(1945-01-19)[1] (79 տարեկան)
Ֆրեզնո, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ
Երկիր ԱՄՆ
Մասնագիտությունկոմպոզիտոր, հնչյունային նկարիչ և լրագրող
ԿրթությունՖրեզնոյի բարձրագույն դպրոց

Կարիերա խմբագրել

Չառլզ Բենջամին Ամիրխանյանը 1980 թվականին Միլսի քոլեջից ստացել է գեղեցիկ արվեստների մագիստրոսի կոչումը։ Այնտեղ նա սովորել է էլեկտրոնային երաժշտություն և ձայնագրման տեխնիկա[3]։ 1969-1992 թվականներին եղել է Pacifica Radio-ի KPFA-FM-ի երաժշտական ղեկավարը (Բերքլի, Կալիֆոռնիա), իսկ 1977-1980 թվականներին դասախոսել է Սան Ֆրանցիսկոյի համալսարանում[3]։

1988-1991 թվականներին եղել է Թելյուրայդի ինստիտուտի «Կոմպոզիտորից կոմպոզիտոր» փառատոնի համաղեկավարը (Թելյուրայդ, Կոլորադո)։ Ամիրխանյանը Սան Ֆրանցիսկոյի «Other Minds» երաժշտական փառատոնի գործադիր տնօրենն ու գեղարվեստական ղեկավարն է, որը նա հիմնել է Ջիմ Նյումանի հետ 1992 թվականին։ Նա առանցքային դեր է խաղացել Քոնլոն Նանքառոուի, Ջորջ Անթեյլի և այլոց ստեղծագործությունները ձայնագրելու և պաշտպանելու գործում[4]։

1984 թվականին Ամերիկյան երաժշտական կենտրոնը Կալիֆոռնիայի Բերքլի քաղաքի KPFA FM-ում աշխատանքի համար նրան պարգևատրել է իր պատվոգրով՝ ամերիկացի կոմպոզիտորներին մատուցած ծառայությունների համար։ 2005 թվականին դրան հաջորդել է ևս մեկը՝ որպես Սան Ֆրանցիսկոյի «Other Minds» երաժշտական փառատոնի գործադիր տնօրենի և գեղարվեստական ղեկավարի[5]։ Երգահանների, հեղինակների և հրատարակիչների ամերիկյան միության (ASCAP) կողմից 1989 թվականին նա ստացել է Deems Taylor մրցանակը՝ ամերիկացի կոմպոզիտորներին մատուցած ծառայությունների համար։ Ամիրխանյանը 1997 թվականին ստացել է Ժամանակակից արվեստի հիմնադրամի «Դրամաշնորհներ արվեստագետներին» մրցանակը։ 2009 թվականին Chamber Music America-ն և ASCAP-ը նրան պարգևատրել են «Other Minds» երաժշտական փառատոնում ժամանակակից երաժշտության ավանտյուրային ծրագրավորման համար[6]։

Սկավառակագրություն խմբագրել

  • 10+2: 12 American Text-Sound Pieces (1975). 1750 Arch Records S-1752 (LP) reissued in 2003 on Other Minds/CD 1006-2 compilation which includes Amirkhanian's 'Just (1972)' and 'Heavy Aspirations (1973)
  • Lexical Music (1979). 1750 Arch Records S-1779 (LP)
  • Polipoetry Issues Numero 3: American Sound Poetry (1983). 3Vitre – EM 00383 (limited edition 7" LP) Compilation containing Amirkhanian's 'The Putts'
  • Mental Radio: Nine Text-Sound Compositions (1985). CRI-SD 523 (LP); reissued in 2009 on New World Records NWCRL 523 (CD)
  • Perspectives of New Music (1988). Compilation CD accompanying volume 26 issue. Contains: Pas de Voix (Portrait of Samuel Beckett)
  • Charles Amirkhanian and Noah Creshevsky: Auxesis: Electroacoustic Music, Centaur Records 1995 – CRC 2194
  • Walking Tune (1998). Starkland ST-206. "One of the Year's 20 best CDs," according to the Electronic Music Foundation. 
  • Charles Amirkhanian: Loudspeakers (2019). New World Records 80817 (2-CD set). "What links all these pieces is a creative ambiguity of genre, a delight in shifting back and forth between elements whose sources can be recognized and those whose can’t." – Kyle Gann 

Ստեղծագործությունների մասնակի ցանկ խմբագրել

Աշխատում է, եթե այլ բան նշված չէ. †-ը ցույց է տալիս ոչ պարտադիր կենդանի ձայնը (երը)։

  • Symphony I (for 13 players, 1965)
  • Words (1969)
  • Oratora Konkurso Rezulto: Autoro de la Jaro (Portrait of Lou Harrison, 1970)
  • If In Is (1971)
  • Radii (1970/2)
  • Dzarin Bess Ga Khorim (1972)
  • Just (1972)
  • Heavy Aspirations (1973)
  • Seatbelt Seatbelt (1973)
  • Roussier (not Rouffier) (1973)
  • Mugic (1973)
  • she and she (1974)
  • Muchrooms (1974)
  • Mahogany Ballpark (1976)
  • Dutiful Ducks (1977) †
  • Dreams Freud Dreamed (1979)
  • Egusquiza to Falsetto (chamber ensemble with tape, with Margaret Fisher, 1979)
  • Church Car (1980) †
  • Nite Traps (1981)
  • Dot Bunch (1981)
  • Hypothetical Moments (In the Intellectual Life of Southern California, 1981)
  • Maroa (1981) †
  • Too True (1982) †
  • Dog of Stravinsky (1982)
  • Andas (1982)†
  • The Real Perpetuum Mobile (1984)
  • Gold and Spirit (1984)
  • Metropolis San Francisco (1985-6)
  • Dumbek Bookache (1986) †
  • Walking Tune (A Room-Music for Percy Grainger, 1986–87)
  • His Anxious Hours (chamber ensemble with tape, 1987)
  • Pas de Voix (Portrait of Samuel Beckett, 1987)
  • Politics as Usual (1988)
  • Never Say Die (1989)
  • Im Frühling (1990)
  • Vers Les Anges (for Nicolas Slonimsky, 1990)
  • Bajanoom (1990)
  • Loudspeakers (for Morton Feldman, 1990)
  • A Berkelium Canon (1991, with Henry Kaiser)
  • Chu Lu Lu (1992)
  • Ka Himeni Hehena (The Raving Mad Hymn, 1997) †
  • Miatsoom (1994–97)
  • Son of Metropolis San Francisco (1997)
  • Marathon (1997) †
  • Octet for Ratchets (amplified percussion ensemble, 1998)
  • Pianola (Pas de mains, 1997–2000)
  • Mqsical Lou (2003)
  • Rippling the Lamp (violin and tape, 2006–7)
  • Quince Quinoa (2007) †

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. SavoyB: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088doi:10.1515/AKL
  2. Listing for Starkland CD
  3. 3,0 3,1 Randel, Don Michael (2003). The Harvard Biographical Dictionary of Music. Harvard University Press. էջ 17.
  4. Grove Dictionary of Music and Musicians (Oxford University Press, 2004).
  5. «American Music Center Awards» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2012 թ․ ապրիլի 6-ին. Վերցված է 2011 թ․ հոկտեմբերի 26-ին.
  6. ASCAP Award 2009

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Լսելու համար խմբագրել