Նոյ (կոնյակ)
Նոյ (պաշտոնապես ճանարված է որպես ՆՈՅ), հայկական բրենդի (կոնյակի ձևով), որն արտադրում է Երևանի Արարատ կոնյակի-գինու-օղու կոմբինատը 1877 թվականից։ Առաջին անգամ մինչև 1899 թվականը հայտնի է դարձել որպես «հայկական կոնյակ», որից հետո ստացել է «Շուստով» անվանումը։ 1920 թվականին Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության ստեղծմամբ հայկական կոնյակի արտադրությունը ազգայնացվել է, և կոնյակը հանրաճանաչվել է «Շուստով» անվամբ մինչև 1940 թվականը, որից հետո խմիչքը պիտակավորվլ է«Արարատ» անունով՝ հայկական կոնյակի արտադրության վերակազմակերպումից հետո։ Հայաստանի անկախացումից հետո 2002 թվականին գործարանը սեփականաշնորհվել է, իսկ արտադրված կոնյակը՝ վերանվանվել «Նոյ»։ Պատրաստվում է Արմավիրի և Վայոց Ձորի մարզերի հայկական խաղողից և աղբյուրի ջրից՝ հիմնվելով ավանդական մեթոդների վրա։
| Նոյ | |
|---|---|
.jpg) | |
| Տեսակ | բիզնես ձեռնարկություն |
| Ենթատեսակ | բրենդի (կոնյակի ձևով) |
| Արտադրող | Երևանի Արարատ կոնյակի-գինու-օղու կոմբինատ |
| Ծագման երկիր |  Հայաստան |
| Ստեղծման տարի | 1877 |
| brandy.am | |
Պատմություն խմբագրել
Երևանի Արարատի կոնյակի գործարանը հիմնադրել է հայ վաճառական և բարերար Ներսես Թաիրյանը 1877 թվականին, նախկին Երևանի բերդի տարածքում։ Նա սկսել է իր արդյունաբերությունը գինու արտադրությամբ։ Շուտով սկսել է արտադրել նաև հայկական կոնյակ։ 1899–1900 թվականներին գործարանը գնել է ռուս գործարար և գինեգործ Նիկոլայ Շուստովը։ 1920 թվականին Հայաստանը մտել է ԽՍՀՄ-ի կազմի մեջ, և տնտեսությունն ամբողջությամբ ազգայնացվել է։
Գործարանի ներկայիս շենքերը կառուցվել են 1938 թվականին՝ Երևանի բերդի նախկին սարդարի պալատի տեղում[1]։ Շենքը նախագծել է ճարտարապետ Ռաֆայել Իսրայելյանը։ 1940 թվականին Շուստովի գործարանի նոր շենքը հայտնի է դարձել որպես «Արարատ»։ Սակայն 1948 թվականին Խորհրդային Հայաստանում վերակազմավորվել է կոնյակի արտադրությունը՝ երկու առանձին սուբյեկտներով. Երևանի Արարատի կոնյակի գործարան (հիմնադրվել է 1877 թվականին և ներկայումս արտադրում է Նոյ կոնյակ) և Երևանի կոնյակի գործարան (հիմնադրվել է 1887 թվականին և ներկայիս հայկական կոնյակ արտադրող)։
1991 թվականին Խորհրդային Միության փլուզումից հետո գործարանը լքված մնացել է մինչև 2002 թվականը, որից հետո այն սեփականաշնորհվել և վաճառվել է «Մուլտի Գրուպ» հոլդինգին՝ գործարար Գագիկ Ծառուկյանի գլխավորությամբ։ Շուրջ 50 միլիոն ԱՄՆ դոլար ներդրվել է վերականգնման և շինարարության մեջ, ինչպես նաև նոր շշալցման գիծ և կաղնու տակառներ ձեռք բերելու համար։ Գործարանի կողմից վերագործարկվել է հայկական կոնյակի արտադրությունը, և ըմպելիքը պիտակավորվել է որպես «Նոյ», ի պատիվ Նոյի, որը տապանը բարձրացրել է Արարատի լեռները, համաձայն «Ծննդոց» աստվածաշնչյան գրերի։
Ընթացիկ արտադրություն խմբագրել
Ներկայումս «Նոյն» արտադրում է մի քանի տեսակի կոնյակներ, այդ թվում[2]՝
- Նոյ 50 տարեկան
- Նոյ 30 տարեկան
- Նոյ տիրակալ, 25 տարեկան
- Կրեմլին մրցանակ, 7, 10, 15 և 20 տարեկան
- Նոյ դասական, 7, 10, 15 և 20 տարեկան
- Նոյ ավանդական, 3, 5, 7 և 10 տարեկան
- Նոյ ընծա, 3, 5, 7 և 10 տարեկան
- Նոյ առասպել, 3 և 5 տարեկան
- Նոյ Uberto Gucci, 3 տարեկան
- Նոյ 140 հավաքածու
- Նոյ 135 հավաքածու։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ R. G. Ananikian. Yerevan: guide. — Прогресс, 1982. — p. 35
- ↑ Gallery Cognac Yerevan Ararat Brandy Factory, cognac brands