Բիզնես (անգլ.՝ business, աշխատանք, զբաղմունք, ձեռնարկում), գործունեություն՝ ուղղված շահույթի շարունակական ստացմանը։ Շուկայական տնտեսության պայմաններում բիզնեսը համարվում է հիմնական զբաղմունքը, հասարակության տնտեսական և սոցիալական զարգացման աղբյուրը։ Ընդգրկում է գործունեության արտադրական, առևտրային, խորհրդատվական, բանկային և այլ ոլորտներ։

Ռուսաց լեզվում ձեռնարկատիրություն և բիզնես բառերը օգտագործում են որպես հոմանիշներ[1][2], բայց երբեմն ունենում են տարբեր նշանակություն[3][4]։

Ըստ աշխատակիցների քանակի, ապրանքների արտադրման ծավալի և գործունեության պայմանների՝ առանձնացնում են մանր, միջին և խոշոր բիզնես։ Բիզնեսի ամենամասսայական ձևը մանր բիզնեսն է. որպես կանոն, դա ոչ մեծ ձեռնարկություն է, որն արտադրում է միանման արտադրանք և շուկայում զբաղեցնում ոչ մեծ տեղ։ Որոշ երկրներում գոյություն ունի այդպիսի բիզնեսի պետական աջակցման համակարգ, քանի որ այն, ինքնակազմակերպվելով, բավարարում է մարդկանց ամենօրյա մանր կարիքները՝ միաժամանակ ապահովելով լայն զբաղվածություն։

Մարդը, որը ներկայանում է որպես բիզնեսմեն, իր գործողությունները կողմնորոշում է իր համար ակտիվի ստեղծմանը, որը ժամանակի ընթացքում չի դադարեցնում նրան շահույթ բերել՝ անկախ դրանում հետագա անձնական մասնակցության։ Նա կարող է լինել միայն ձեռնարկության սեփականատեր, կարող է նաև աշխատել սեփական ձեռնարկությունում կամ զարգացնել գործընկերությունը ցանկացած հարմար խոշոր կազմակերպության հետ կառավարման, մարքեթինգի, ֆինանսների և այլ ոլորտներում։

Բիզնեսի պատմություն խմբագրել

«Բիզնես» և «ձեռնարկատիրություն» հասկացությունների բովանդակությունը սկսել է հետազոտվել 19-20-րդ դարերի ընթացքում։ Տնտեսագետ Ա. Մարշալլը (1907-1968) առաջինն է արտադրության երեք դասական գործոններին (հող, կապիտալ, ջանք) ավելացրել չորրորդը՝ կազմակերպությունը։ Այդ ժամանակից ձեռնարկատիրություն հասկացությունը, ինչպես նաև նրան կցվող ֆունկցիաները ընդլայնվում են։

Խնդրին նորովի է մոտեցել անգլիացի տնտեսագետ, 1974 թվականին տնտեսագիտության Նոբելյան մրցանակակիր Ֆրիդրիխ ֆոն Հայեկը (1899-1984)։ Նրա կարծիքով՝ ձեռնարկատիրության էությունը նոր տնտեսագիտական հնարավորությունների որոնումն ու ուսումնասիրումն է, վարքագծի բնութագիրը, և ոչ թե գործունեության տեսակը։ Հետագայում այն շարունակվել է դասական տեսություններում ու նորագույն հայեցակարգում, որոնք արտացոլում են հասարակական ու տնտեսական համակարգերի զարգացման առանձնահատկությունն ու գործունեությունը։

Քաղաքատնտեսական դասական դպրոց (Ա. Սմիթ և Դ. Րիկկարդո)։ Անգլիացի գիտնական-տնտեսագետներ Ա. Սմիթը (1723-1790) և Դ. Րիկկարդոն (1772-1823) տնտեսությունը ներկայացնում էին որպես ինքնակարգավորվող մեխանիզմ։ Ձեռնարկատերը հանուն հստակ առևտրային օգուտի և շահույթի ստացման ռիսկի է դիմում, քանի որ այս կամ այն գործում կապիտալների ներդրումը միշտ իր մեջ ռիսկի տարր է ներառում։ Սմիթի կարծիքով՝ հենց ձեռնարկատիրական շահույթն է սեփականատիրոջ փոխհատուցումը ռիսկի դիմաց։ Նա բնութագրել է դա «տնտեսական մարդ» հասկացությամբ, որը համապատասխանում է գիտակցված վարքագծի բնութագրերին։ Մեկ այլ հեղինակ՝ Րիկկարդոն բիզնեսում տեսնում է արտադրության բացարձակ, հավերժ և բնական միջոց, իսկ ձեռնարկատիրական գործունեությունը դիտում է որպես տնտեսության արդյունավետ կառավարման պարտադիր տարր։

Մարքսիզմ։ Համաձայն գերմանացի գիտնական Կարլ Մարքսի ուսումնասիրությունների՝ շահույթի հիմքը կազմում է ավելցուկային արժեքը, որը ձեռնարկատերը սեփականացնում է իր կապիտալի «աշխատանքի» արդյունքի տեսքով, այլ ոչ թե գնում է աշխատավորից։ Այդ պատճառով բիզնեսը հակասական երևույթ է, որն ունակ է և առաջացնում է կոնֆլիկտներ հասարակության մեջ, և, այդ եղանակով, այն հանդիսանում է մարդկանց կյանքի անցանկալի բաղադրիչը։

Կանխավճարային շահույթի տեսություն։ Այն նախորդ տեսակետի հակադրությունն է։ Դրա համաձայն՝ ձեռնարկատերը ռիսկի է դիմում՝ վճարելով աշխատավորներին վաստակած վճարը և գնելով նոր հումք, դրա հետ մեկտեղ դեռ չիրականացնելով սեփական արտադրությունը։

Ինստիտուցիոնալիզմ։ Տնտեսական մտքի ինստիտուցիոնալ ուղղությունը ձևավորվել է 20-րդ դարի առաջին տասնամյակներում (Տ. Վեբլեն, Ջ. Կոմմոնս, Ու. Միտչել)։ Նրանք ներկայացնում էին երեք խոշորագույն ուղղություններ՝ սոցիալ-հոգեբանական, սոցիալ-իրավական և ինստիտուցիոնալ-վիճակագրական։ Համաձայն այդ մոտեցման՝ արդյունաբերությունն ու բիզնեսը դիխոտոմիա են (առաջինը փոփոխության և առաջընթացի աղբյուրն է, իսկ երկրորդը՝ գործոն, որը հակասում է դրան)։

Իրադարձություններ խմբագրել

Հաշվապահական հաշվառում խմբագրել

Հաշվապահությունը տնտեսվարող սուբյեկտների վերաբերյալ ֆինանսական տեղեկատվության չափում, մշակում և փոխանցումն է[5][6], ինչպիսիք են ձեռնարկությունները և կորպորացիաները։ Ժամանակակից հաշվապահությունը ստեղծվել է իտալացի մաթեմատիկոս Լուկա Պացիոլիի կողմից 1494 թվականին[7]։ Հաշվապահություն, որը կոչվել է «բիզնեսի լեզու»[8], չափում է կազմակերպության տնտեսական գործունեությունը և այդ տեղեկատվությունը փոխանցում է ներդրողներին, վարկատուներին, ղեկավարներին, կարգավորող մարմիններին և այլն[9]։ Հաշվապահություն իրականացնողները կոչվում են հաշվապահ։ «Հաշվապահական հաշվառում» և «ֆինանսական հաշվետվություն» հասկացությունները հաճախ օգտագործում են որպես հոմանիշներ։

Ֆինանսներ խմբագրել

Ֆինանսները այն ոլորտն է, որն ուսումնասիրում է ներդրումները։ Այն ներառում է ակտիվների և պարտավորությունների դինամիկան ժամանակի ընթացքում `տարբեր աստիճանի անորոշության և ռիսկի պայմաններում։ Ֆինանսները կարող են սահմանվել նաև որպես կապիտալի կառավարման գիտություն։ Նրանք նպատակ ունեն գնահատել ակտիվները՝ ելնելով դրանց ռիսկի և եկամտաբերության մակարդակից։ Ֆինանսները կարելի է բաժանել երեք տարբեր ենթակատեգորիաների՝ պետական, կորպորատիվ և անձնական։

Արտադրություն խմբագրել

Արտադրությունը դա օգտագործման կամ վաճառքի համար արտադրվող իրերը կամ սարքավորումներն են։ Տերմինը կարող է վերաբերել մի շարք մարդկային գործունեության ՝ արհեստներից մինչև բարձր տեխնոլոգիա, բայց առավել հաճախ կիրառվում է արդյունաբերական արտադրության նկատմամբ, որի ընթացքում հումքը մեծ մասշտաբով վերածվում է պատրաստի արտադրանքի։

Մարկետինգ (Շուկայավորում) խմբագրել

Շուկայավարման ամերիկյան ասոցիացիան շուկայավարումը սահմանում է որպես «գործունեություն, ընդհանուր ինստիտուտների և գործընթացների ստեղծում, հաղորդակցում, առաքում և փոխանակում, որոնք արժեք ունեն սպառողների, հաճախորդների, գործընկերների և հասարակության համար[10]»։ Տերմինը զարգացավ իր սկզբնական իմաստից, որը բառացիորեն նշանակում էր շուկա մտնել ապրանքներ կամ ծառայություններ գնելու կամ վաճառելու համար:Շուկայավարման մարտավարությունը ներառում է գովազդ, ինչպես նաև գնագոյացում։

Տեխնոլոգիայի աճի հետ մեկտեղ շուկայավարումը բաժանվում է թվային մարքեթինգ կոչվող դասի։ Դա թվային տեխնոլոգիաների միջոցով ապրանքների և ծառայությունների շուկայավարումն է։

Հետազոտություն և մշակում խմբագրել

Հետազոտությունն ու զարգացումը վերաբերում են ձեռնարկությունների կամ կառավարության նորարարությանը վերաբերող գործողություններին:Հետազոտությունն ու զարգացումը պոտենցիալ նոր ծառայության կամ արտադրանքի զարգացման առաջին փուլն է։ Հետազոտությունն ու զարգացումը շատ դժվար է կառավարել, քանի որ հետազոտության որոշիչ առանձնահատկությունն այն է, որ հետազոտողները նախապես չգիտեն, թե ինչպես հասնել ցանկալի արդյունքի։

Անվտանգություն խմբագրել

Վնասվածքները տարեկան միլիարդավոր դոլարներ են պատճառում բիզնեսին[10]։ Հետազոտությունները ցույց են տվել, թե ինչպես ընկերության կողմից առողջության և անվտանգության կառավարման համապարփակ համակարգերի ընդունումը և իրականացումը կարող են նվազեցնել միջադեպերը, ապահովագրության ծախսերը և աշխատողների փոխհատուցման հայցերը[11]։Նոր տեխնոլոգիաներ, ինչպիսիք են շարժական անվտանգության սարքեր[12] և առցանց անվտանգության դասընթացները շարունակում են մշակվել՝ գործատուներին խրախուսելու համար ներդրումներ կատարել անվտանգության մեջ և կրճատել ձեռնարկությունների ծախսերը՝ իրենց աշխատողներին պաշտպանելու համար։

Վաճառք խմբագրել

Վաճառքը տվյալ ժամանակահատվածում վաճառված ապրանքների կամ ծառայությունների քանակի հետ կապված գործունեություն է։ Վաճառքը հաճախ ինտեգրված է բիզնեսի բոլոր տողերի հետ և համարվեւմ է ընկերության հաջողության բանալին[13]։

Կառավարում խմբագրել

Արդյունավետ բիզնեսի կառավարումը, ինչպես նաև այս առարկայի ուսումնասիրությունը կոչվում է կառավարում։ Կառավարման հիմնական ճյուղերն են ֆինանսական կառավարումը, շուկայավարման կառավարումը, անձնակազմի կառավարումը, ռազմավարական կառավարումը, արտադրության կառավարումը, գործառնությունների կառավարումը, ծառայությունների կառավարումը և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կառավարումը։ Սեփականատերերը կարող են ղեկավարել իրենց սեփական բիզնեսը կամ մենեջերներ վարձել դրա համար:Անկախ նրանից ՝ նրանք սեփականատերեր են, թե աշխատողներ, ղեկավարները ղեկավարում են բիզնեսի արժեքի երեք հիմնական բաղադրիչները ՝ ֆինանսական ռեսուրսները, կապիտալը (նյութական ռեսուրսները) և մարդկային ռեսուրսները։ Այս ռեսուրսները կառավարվում են առնվազն վեց ֆունկցիոնալ ոլորտներում՝ իրավական պայմանագրեր, արտադրական ծառայություններ, շուկայավարում, հաշվապահություն, ֆինանսներ և մարդկային ռեսուրսներ։

Պետական ձեռնարկությունների վերակազմավորում խմբագրել

Վերջին տասնամյակների ընթացքում պետությունները մոդելավորել են իրենց ակտիվների և բիզնեսների մի մասը առևտրային ձեռնարկությունների գծով։ Օրինակ՝ 2003 թվականին Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետությունը կորպորատիվ կառավարման համակարգի հիման վրա մոդելավորեց իր պետական ձեռնարկությունների 80% -ը[14]։ Չինաստանի և Ռուսաստանի շատ պետական գերատեսչություններ և ձեռնարկություններ վերածվել են բաժնետիրական ընկերությունների, որոնց բաժնետոմսերի մի մասը գնանշվում է հանրային ֆոնդային բորսաներում։

Բիզնես գործընթացների կառավարումը կառավարման ամբողջական մոտեցում է, որը կենտրոնանում է կազմակերպության բոլոր ասպեկտները հաճախորդների ցանկություններին և կարիքներին համապատասխանեցնելու վրա։ Բիզնես գործընթացների կառավարումը փորձում է շարունակաբար բարելավել գործընթացները։ Հետևաբար, այն կարելի է որակել որպես «գործընթացի օպտիմալացման գործընթաց»։ Փաստարկվում է, որ Բիզնես գործընթացների կառավարումը կազմակերպություններին հնարավորություն է տալիս լինել ավելի արդյունավետ և ճկուն, քան ֆունկցիոնալ կողմնորոշված ավանդական հիերարխիկ կառավարման մոտեցումը։

Կազմակերպում և կարգավորում խմբագրել

Իրավական իրավասությունների մեծ մասը սահմանում է սեփականության ձևերը, որոնք կարող է ունենալ բիզնեսը՝ յուրաքանչյուր տեսակի համար ստեղծելով առևտրային օրենսդրության մի ամբողջություն։

Բիզնեսի կազմակերպման վրա ազդող հիմնական գործոնները՝

  • Ընկերության չափը և շրջանակը, դրա կառուցվածքը, կառավարումը և սեփականությունը լայնորեն վերլուծվում են ընկերության տեսության մեջ։ Սովորաբար, փոքր բիզնեսն ավելի ճկուն է, մինչդեռ ավելի մեծ բիզնեսը, կամ ավելի լայն սեփականություն կամ ավելի պաշտոնական կառուցվածք ունեցողները, սովորաբար, կազմավորվում են որպես կորպորացիաներ։ Բացի այդ, բիզնեսը, որը ցանկանում է գումար հայթայթել ֆոնդային բորսայում կամ պատկանել մարդկանց լայն շրջանակին, պետք է ունենա իրավական ձև։
  • Ոլորտ և երկիր։ Մասնավոր բիզնես ձեռնարկությունները տարբերվում են պետական մարմիններից։ Որոշ երկրներում օրինականորեն պահանջվում է, որ որոշ բիզնեսներ կազմակերպվեն որոշակի ձևով։
  • Հարկային առավելություններ։ Տարբեր կառույցների հարկային օրենսդրության մեջ տարբեր կերպ են վերաբերվում և այդ պատճառով կարող են առավելություններ ունենալ։
  • Բացահայտման և համապատասխանության պահանջներ։Տարբեր բիզնեսներից կարող է պահանջվել, որ քիչ թե շատ տեղեկատվություն հրապարակեն (կամ զեկուցեն այդ մասին համապատասխան մարմիններին) և գուցե պահանջեն, որ նրանք համապատասխանեն տարբեր կանոնների։

Շատ ձեռնարկություններ կառավարվում են առանձին կազմակերպության կողմից ինչպիսիք է կորպորացիաները։ Բաժնետերերի, սահմանափակ գործընկերների կամ անդամների հարաբերությունները և օրինական իրավունքները կարգավորվում են մասամբ կանոնադրությամբ, իսկ մասամբ `այն իրավասության օրենսդրությամբ, որտեղ կազմակերպվում է կազմակերպությունը։ Ընդհանուր առմամբ, կորպորացիայի բաժնետերերը, սահմանափակ գործընկերության մեջ գտնվող սահմանափակ գործընկերները և սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերության անդամները պաշտպանված են անձնական պատասխանատվությունից այն կազմակերպության պարտքերի և պարտավորությունների համար, որոնք իրավաբանորեն համարվում են որպես առանձին «անձ»։ Սա նշանակում է, որ եթե կանոնների խախտում չկա, սեփականատիրոջ սեփական գույքը խստորեն պաշտպանվում է օրենքով, եթե բիզնեսը լավ չի ընթանում։

Եթե երկու կամ ավելի անհատներ ղեկավարում են համատեղ բիզնես ապա նրանք կդիտարկվեն որպես ամբողջական գործընկերներ։ Գործընկերության պայմանները մասամբ կարգավորվում են գործընկերության պայմանագրով, եթե դրանք ստեղծվել են, և մասամբ՝ այն իրավասության օրենսդրությամբ, որտեղ գտնվում է գործընկերությունը։ Գործընկերություն ստեղծելու համար ոչ մի փաստաթուղթ կամ փաստաթղթերի ներկայացում չի պահանջվում, և առանց համաձայնության գործընկերների հարաբերությունները և օրինական իրավունքները լիովին կարգավորվելու են այն իրավասության օրենքներով, որտեղ գտնվում է գործընկերությունը։ Մի անձ, որը տիրապետում և վարում է բիզնես, սովորաբար հայտնի է որպես անհատ ձեռնարկատեր, անկախ այն բանից, թե դա նրան ուղղակիորեն է պատկանում, թե պաշտոնապես կազմակերպված կազմակերպության միջոցով։

Որոշ կարևոր գործոններ, որոնք անհրաժեշտ է հաշվի առնել բիզնես ղեկավարելուց՝

  1. Ընկերության ընդհանուր գործընկերները (բացառությամբ սահմանափակ պատասխանատվությամբ գործընկերության), ինչպես նաև յուրաքանչյուր ոք, ով անձամբ տիրապետում և ղեկավարում է ձեռնարկություն ՝ առանց առանձին իրավաբանական անձ ստեղծելու, անձամբ պատասխանատու է ձեռնարկության պարտքերի և պարտավորությունների համար։
  2. Սովորաբար, կորպորացիաներից պահանջվում է հարկ վճարել։
  3. Երկրների մեծ մասում կան օրենքներ, որոնք փոքր կորպորացիաներին տարբեր կերպ են վերաբերվում, քան խոշորներին։ Նրանք կարող են ազատվել որոշակի իրավական պահանջներից, ունենան պարզեցված ընթացակարգեր մասնագիտացված ոլորտներում և պարզեցված հարկային ռեժիմ։

Բիզնեսի տեսակներ խմբագրել

Արտադրական բիզնես խմբագրել

Արտադրական բիզնեսն իրականացվում է հստակ արտադրական կառուցվածքի շրջանակներում (հիմնականում ոչ պետական հաստատությունների շրջանակներում), որոնք հասարակության մեջ իրականացնում են կարևոր ֆունկցիա։ Դրանք արտադրում են նյութական և հոգևոր բարիքներ, որոնցից օգտվում են ինչպես ֆիզիկական անձինք (սպառվող ապրանք), այնպես էլ իրավական անձինք (արտադրման միջոցներ)։

Առևտրային բիզնես խմբագրել

Առևտրային բիզնեսը կարող է իրականացվել համապատասխան առևտրային կազմակերպությունների միջոցով։ Դրանց են վերաբերվում առևտրային հիմնարկները՝ խանութներ, սուպերմարկետներ, ապրանքային բորսա և այլն։ Դրանց առևտրային հիմնական գործունեության ոլորտը տարբեր ապրանքների և ծառայությունների առքն ու վաճառքն է։ Առևտրային բիզնեսին են վերաբերում տարբեր կազմակերպությունների գնումնամիջնորդային գործունեությունը, որոնք գնում են արտադրանքը հենց արտադրողներից, վաճառում են դրանք առևտրային հիմնարկներին և դրա հետ մեկտեղ ստանում սեփական շահույթը։ Ինչքան արտադրողների և առևտրային կազմակերպությունների միջև միջնորդները շատ են, այնքան թանկ են սպառողի կողմից ձեռք բերված ապրանքները։

Ֆինանսական բիզնես խմբագրել

Ֆինանսական բիզնեսը առևտրային բիզնեսի յուրահատուկ, ինքնուրույն ոլորտ է, որում վաճառվում և գնվում է առանձնահատուկ ապրանք՝ ազգային և օտարերկրյա արժույթ, արժեթղթեր (ակցիաներ, մուրհակներ, բաժնետոմսեր և այլն)։ Այս բիզնեսում գումարը որոշակի ժամանակով վարկի տեսքով «վաճառվում է» գնորդին, որն արդյունքում վերադարձնում է վարկատուին ամբողջ գումարը և վճարում նաև դրա օգտագործման համար որոշակի տոկոս։ Վերջինս այդ ապրանքի ինքնատիպ գինն է և ապահովում է վարկային կազմակերպության համապատասխան շահույթը։ Օտարերկրյա արժույթի, ինչպես նաև արժեթղթերի վաճառքն ու կրկնավաճառքը նույնպես պատկանում են ֆինանսական բիզնեսի ոլորտին և հաջողակ գործի վարման արդյունքում սեփականատիրոջը շահույթ են բերում։ Ֆինանսական բիզնեսն իրականացվում է տարբեր հաստատությունների և հիմնարկների միջոցով, ինչպիսիք են առևտրային բանկերը, վարկային միությունները, ներդրումային և լիզինգային ընկերությունները, ֆոնդային բորսերը, ապահովագրական և վստահեցնող ընկերությունները։

Միջնորդային բիզնես խմբագրել

Դրա էությունը գործարքով հետաքրքրված կողմերի միացումն է՝ որոշակի վարձատրման կամ գործարքի տոկոսների դիմաց, օրինակ՝ Անշարժ գույքի գործակալությունը։

Ապահովագրական բիզնես խմբագրել

Ապահովագրային բիզնեսը ֆինանսական բիզնեսի հատուկ ձև է։ Ապահովագրական ընկերությունը գնորդներին վճարում է ապահովագրական դեպքի փոխհատուցում ավելի վաղ ներդրված ապահովագրական մուծումներից։ Սովորաբար ապահովագրական դեպքի վնասը քիչ հավանական է, իսկ վճարը գերազանցում է ապահովագրման վճարին։ Ինչպես նաև ապահովագրությունը գործում է որոշակի ժամանակի ընթացքում։ Օրինակ՝ տասը մարդ ապահովագրել են իրենց մեքենաները վթարից մեկ տարով՝ վճարելով 100-ական դոլար ապահովագրական գումար։ Եթե այդ տարվա ընթացքում միայն մեկ մարդ է վթարի ենթարկվում և ստանում 300 դոլար, ապա տարվա վերջին մնացած 700 դոլարը հանդիսանում է ապահովագրական ընկերության մաքուր շահույթը[15]։

Բիզնես ըստ երկրների խմբագրել

Բիզնես Ռուսաստանում խմբագրել

Ռուսաստանի Դաշնության Քաղաքացիական օրենսգիրքը սահմանել է տարբեր կազմակերպական և իրավական ձևերի ձեռնարկություններ ստեղծելու հնարավորությունը

Ռուսաստանի Դաշնության Քաղաքացիական օրենսգիրքը բացահայտում է բիզնեսի էությունը և բովանդակությունը.

  • Ձեռնարկատիրական գործունեության իմաստը բնակչության կարիքների բավարարումն է ապրանքների և ծառայությունների ոլորտում,
  • Կարիքների բավարարումը ձեռք է բերվում գույքի օգտագործման, ապրանքների վաճառքի, աշխատանքի կատարման կամ ծառայությունների մատուցման միջոցով,
  • Ձեռնարկատիրության շարժիչ դրդապատճառն շահույթ ստանալն է,
  • Ձեռնարկատիրական գործունեությամբ զբաղվելը քաղաքացու անքակտելի իրավունքն է (այստեղ ոչ թե թույլտվություն է, այլ գրանցում է պահանջվում),
  • Ձեռնարկատիրական գործունեությունը նախաձեռնողական է (գործարար չեն նշանակում այլ դառնում են),
  • Ձեռնարկատիրությունը մեկանգամյա գործողություն չէ, այլ անընդհատ զբաղմունք, համակարգված գործունեություն,
  • Ձեռնարկատիրությունն իր էությամբ ռիսկային է։ Ռիսկը դա կորուստներ կրելու հնարավորությունն է։

Ծանոթագրություն խմբագրել

  1. Бизнес // Российский энциклопедический словарь. / глав. ред. А. М. Прохоров. — М.: «Большая российская энциклопедия», 2000. — С. 160 (книга 1).
  2. Предпринимательство // // Российский энциклопедический словарь. / глав. ред. А. М. Прохоров. — М.: «Большая российская энциклопедия», 2000. —— С. 1242 (книга 2).
  3. Бизнес // Экономика. Словарь по обществознанию / под ред. Ю. Ю. Петрунина, М. И. Панова. — М., 2006.
  4. Асаул А. Н. Организация предпринимательской деятельности Արխիվացված 2018-01-27 Wayback Machine. — С. 19
  5. BELVERD E. NEEDLES, MARIAN POWERS, Sridhar Ramamoorti International Financial Reporting Standards // Journal of International Accounting Research. — 2010-01. — В. 1. — Т. 9. — С. 57–57. — ISSN 1558-8025 1542-6297, 1558-8025. — doi:10.2308/jiar.2010.9.1.57
  6. David Solomons Developments in Cost Accounting: A Report of the Cost Accounting Sub- Committee of the Taxation and Financial Relations Committee of the Institute of Chartered Accountants in England and Wales. // Economica. — 1948-11. — В. 60. — Т. 15. — С. 327. — ISSN 0013-0427. — doi:10.2307/2549579
  7. Woo-kyoung Ahn, Nancy S. Kim (2008). «Causal Theories of Mental Disorder Concepts». PsycEXTRA Dataset. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 28-ին.
  8. Why Are Business Schools Generally So Static, and Why Is New Knowledge Needed? // The Business School of the Future. — Cambridge University Press, 2019-12-31. — С. 1–23. — ISBN 978-1-108-55511-1, 978-1-108-42971-9.
  9. Helen Foster Business Women Takes Issue on College Training // The Business School Journal. — 1928-12. — В. 3. — Т. 1. — С. 9–11. — ISSN 2372-2800. — doi:10.1080/23722800.1928.10771257
  10. 10,0 10,1 George M. Zinkhan, Brian C. Williams The New American Marketing Association Definition of Marketing: An Alternative Assessment // Journal of Public Policy & Marketing. — 2007-09. — В. 2. — Т. 26. — С. 284–288. — ISSN 1547-7207 0748-6766, 1547-7207. — doi:10.1509/jppm.26.2.284
  11. The small business's entrepreneurial orientation and knowledge-based resources // Entrepreneurial Small Businesses. — doi:10.4337/9781845425692.00008
  12. half-oppose-wearable-tracking-devices // SAGE Business Researcher. — doi:10.1177/237455680433.n2
  13. How to Organize Your Persuasive Presentation. — 2019. — doi:10.4135/9781529702835
  14. Peter Southwood The Major Western Defence Industries // Disarming Military Industries. — London: Palgrave Macmillan UK, 1991. — С. 56–78. — ISBN 978-1-349-11529-7, 978-1-349-11527-3.
  15. «Обществознание. Новый полный справочник для подготовки к ЕГЭ. Под ред. Баранова П.А.». alleng.org. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 30-ին.

Գրականություն խմբագրել

  • Бизнес / Е. Е. Румянцева // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
  • Воробьев, Е. Б. История развития бизнеса в России и за рубежом: методические указания / Е. Б. Воробьев; Яросл. гос. ун-т им. П. Г. Демидова. — Ярославль: ЯрГУ, 2012. — 52 с.
  • Чалавек і грамадства: Энцыкла даведнік. — Мн: БелЭн, 1998. ISBN 985-11-0108-7