Նատալյա Սմիռնովա
Նատալյա Վիսարիոնովնա Սմիռնովա (ռուս.՝ Наталия Виссарионовна Смирнова, օգոստոսի 18, 1915, Պետրոգրադ, Ռուսական կայսրություն - օգոստոսի 9, 2004, Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան), խորհրդային նկարիչ, նկարիչ, գրաֆիկական նկարիչ, մոնումենտալիստ, Սանկտ Պետերբուրգի նկարիչների միության անդամ (մինչև 1992 թվականը՝ ՌԽՖՍՀ Նկարիչների միության Լենինգրադի կազմակերպություն)[1]։
Նատալյա Սմիռնովա | |
|---|---|
| Ծնվել է | օգոստոսի 18, 1915 |
| Ծննդավայր | Պետրոգրադ, Ռուսական կայսրություն |
| Վախճանվել է | օգոստոսի 9, 2004 (88 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և Ռուսաստան |
| Կրթություն | Սանկտ Պետերբուրգի Շտիգլիցի անվան գեղարվեստաարդյունաբերական ակադեմիա |
| Մասնագիտություն | նկարչուհի |
| Ժանր | դիմապատկեր |
| Պարգևներ |  և  |
| Անդամակցություն | ԽՍՀՄ նկարիչների միություն |
Կենսագրություն խմբագրել
Նատալյա Սմիռնովան ծնվել է 1915 թվականի օգոստոսի 18-ին Պետրոգրադի Լեսնոե արվարձանում։ 1933-1935 թվականներին սովորել է Լենինգրադի գեղարվեստա-մանկավարժական ուսումնարանում։ Հայրենական մեծ պատերազմի սկսվելուց հետո մնացել է Լենինգրադում, մասնակցել քաղաքի հարավային մատույցներում հակատանկային խրամատների կառուցմանը, աշխատել ռազմական գործարանում։ 1942 թվականին տարհանվել Է Հյուսիսային Կովկաս։ Պարգևատրվել է «Լենինգրադի պաշտպանության համար» և «Գերմանիայի նկատմամբ տարած հաղթանակի համար» մեդալներով[2]։ Վերադառնալուց հետո 1944-1950 թվականներին սովորել է Մուխինայի անվան ԼՎԽՊՈՒ-ի մոնումենտալ և դեկորատիվ նկարչության ֆակուլտետում՝ Ի. Պ. Ստեպաշկինի, Ա. Ն. Սամոխվալովի հետ։ Դիպլոմային աշխատանքը եղել է Լենինգրադի առաջին հնգամյա պլանի անվան մշակույթի պալատի դահլիճի որմնանկարի նախագիծը և «Տանկային ստորաբաժանումների վերադարձը Հայրենական մեծ պատերազմի ճակատներից» մոնումենտալ պաննոն[3]։
Ուսումն ավարտելուց հետո աշխատել է ՌԽՖՍՀ արվեստի հիմնադրամի Լենինգրադի մասնաճյուղին կից գեղանկարչական և ձևավորող արվեստի կոմբինատում։ Զբաղվել է գրաֆիկայով, դեկորատիվ-կիրառական արվեստով, մոնումենտալ և հաստոցային գեղանկարչությամբ։ Մասնակցել է ցուցահանդեսների 1950 թվականից՝ ցուցադրելով իր աշխատանքները Լենինգրադի կերպարվեստի առաջատար վարպետների ստեղծագործությունների հետ միասին։ Նա նկարել է լանդշաֆտներ, դիմանկարներ, նատյուրմորտներ, բազմաթիվ էտյուդներ բնությունից։ 1951 թվականին դարձել է Լենինգրադի խորհրդային նկարիչների միության անդամ։ Սմիռնովայի ստեղծած աշխատանքների շարքում են՝ «Ծովը հանգստացավ»[4] (1956), «Ծովը առավոտյան մառախուղի մեջ» (1957), «Բորիսոգլեբսկում», «Նկարիչ Կարդովսկու տունը» (երկուսն էլ 1961), «Սպիտակ յասաման»[5] (1963), «Տավրիկյան պարտեզում» (1964), «Ճանապարհ դեպի Արտեկ»[6] (1965), «Յասաման։ Գուրզուֆ»[7] (1972), «Փետրվարյան փունջ»[5] (1977), «Օր առանց արևի», «Հասմիկի ճյուղեր»[5] (երկուսն էլ 1980), «Նատյուրմորտ ձմերուկով», «Աշնանային փունջ և խնձոր» (երկուսն էլ 1981), «Երիտասարդի դիմանկարը» (1983), «Կարմիր արոս և մրգեր կերամիկական ծաղկամանի մեջ»[8] (1995), «Ամռան վերջին ծաղիկները», «1941-1942 թվականների շրջափակման ձմեռը»[9] (երկուսն էլ 1999) և այլն։ Նատալյա Սմիռնովայի ստեղծագործությունների հիմնական անհատական ցուցահանդեսները տեղի են ունեցել 1985 թվականին (Լենինգրադ, Լենինգրադի նկարիչների միություն), 1990 թվականին (Պետերբուրգ, Սանկտ Պետերբուրգի նկարիչների միություն) և 2000 թվականին (Պետերբուրգ)։
Նատալյա Սմիռնովան մահացել է2004 թվականի օգոստոսի 9-ին Պետերբուրգում։
Նատալյա Սմիռնովայի ստեղծագործությունները գտնվում են Ռուսաստանում և արտերկրում գտնվող թանգարաններում և մասնավոր հավաքածուներում։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Справочник членов Ленинградской организации Союза художников РСФСР. — Л: Художник РСФСР, 1987. — с.122.
- ↑ Мы помним… Художники, искусствоведы — участники Великой Отечественной войны. — М: Союз художников России, 2000. — с.262.
- ↑ Наталия Виссарионовна Смирнова. Выставка произведений. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1984. — с.3.
- ↑ Наталия Виссарионовна Смирнова. Выставка произведений. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1984. — с.7.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Художник. Ежемесячный журнал Союза художников РСФСР. № 9, 1985. С.32.
- ↑ Наталия Виссарионовна Смирнова. Выставка произведений. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1984. — с.7-8.
- ↑ Выставка произведений художников-женщин Ленинграда. 1975 год. — Л: Художник РСФСР, 1979. — с.14.
- ↑ Связь времен. 1932—1997. Художники — члены Санкт — Петербургского Союза художников России. Каталог выставки. — Санкт — Петербург: ЦВЗ «Манеж», 1997. — с.298.
- ↑ Выставка, посвященная 55-летию победы в Великой Отечественной войне. СПб, 2000. С. 8.
Մատենագիտություն խմբագրել
- Выставка произведений художников-женщин Ленинграда. 1975 год. — Л: Художник РСФСР, 1979. — с.14.
- Наталия Виссарионовна Смирнова. Выставка произведений. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1984.
- Художник. Ежемесячный журнал Союза художников РСФСР. № 9, 1985. С.32.
- Справочник членов Ленинградской организации Союза художников РСФСР. — Л: Художник РСФСР, 1987. — с.130.
- Наталия Виссарионовна Смирнова. Выставка произведений.. — Л: ЛОСХ РСФСР, 1990.
- Связь времен. 1932—1997. Художники — члены Санкт — Петербургского Союза художников России. Каталог выставки. — Санкт — Петербург: ЦВЗ «Манеж», 1997. — с.298.
- Matthew Cullerne Bown. A Dictionary of Twentieth Century Russian And Soviet Painters. 1900 — 1980s. — London: Izomar Limited, 1998.
- Мы помним… Художники, искусствоведы — участники Великой Отечественной войны. — М: Союз художников России, 2000. — с.262.
- Выставка, посвященная 55-летию победы в Великой Отечественной войне. СПб, 2000. С. 8.
- Иванов С. В. Неизвестный соцреализм. Ленинградская школа. — Санкт-Петербург: НП-Принт, 2007. — с.398. ISBN 5-901724-21-6, ISBN 978-5-901724-21-7.