Նայրոբիի ֆոնդային բորսա
Նայրոբիի ֆոնդային բորսա, հիմնադրվել է 1954 թվականին Քենիայի մայրաքաղաք Նայրոբիում։ Այն եվրոպական համայնքում ֆոնդային բրոքերների կամավոր ասոցիացիա էր, որը գրանցված էր Հասարակությունների ակտի համաձայն Բրիտանական Քենիայում[1][2]։ Բորսան ուներ 66 ցուցակված ընկերություն 2021 թվականի փետրվարին[3]։
Բնագավառ | Ֆինանսներ | |
---|---|---|
Ստեղծում | 1954 | |
Երկիր | Քենիա | |
Location of formation | Նայրոբի | |
Գլխամասի վայր | Նայրոբի | |
Պաշտոնական կայք | www.nse.co.ke |
Պատմություն
խմբագրելՆայրոբիի ֆոնդային բորսայի հիմնումը (1954-1999)
խմբագրելՆայրոբիի ֆոնդային բորսան հիմնադրվել է 1954 թվականին Քենիայի մայրաքաղաք Նայրոբիում։ Դա եվրոպական համայնքում ֆոնդային բրոքերների կամավոր ասոցիացիա էր, որը գրանցված էր Բրիտանական Քենիայում Հասարակությունների ակտի ներքո[1]։ Նախքան իր հիմնադրումը, բաժնետոմսերի առևտուրը սկսվել է 1920-ական թվականներին, երբ այն բրիտանական գաղութ էր (1920–1963), Բրիտանական կայսրության մի մաս։ Ֆոնդային բորսան առաջին անգամ բացվել է 1922 թվականին՝ Սթենլի հյուրոնոցի Exchange Bar-ում[4]։ Շուկան ֆորմալ չէր, քանի որ գոյություն չունեին ֆոնդային բրոքերային գործունեությունը կարգավորող կանոններ և կանոնակարգեր։ Առևտուրը տեղի է ունեցել «ջենթլմենական համաձայնությամբ»[5]։
Ստանդարտ միջնորդավճարներ էին գանձվում, երբ հաճախորդները պարտավոր էին կատարել իրենց պայմանագրային պարտավորությունները՝ լավ առաքում կատարելու և համապատասխան ծախսերը կարգավորելու համար։ Այն ժամանակ բաժնետոմսերի միջնորդությունը կողմնակի բիզնես էր, որն իրականացնում էին հաշվապահները, աճուրդավարները, գույքի գործակալները և իրավաբանները, որոնք հավաքվում էին գները փոխանակելու համար մեկ բաժակ սուրճի շուրջ։ Քանի որ այս ֆիրմաները զբաղվում էին մասնագիտացման այլ ոլորտներում, ասոցիացիայի անհրաժեշտություն չառաջացավ[6]։ 1951 թվականին Ֆրենսիս Դրամոնդ անունով անշարժ գույքի գործակալը հիմնեց առաջին պրոֆեսիոնալ բաժնետոմսերի միջնորդական ընկերությունը։ Նա նաև մոտեցավ Քենիայի ֆինանսների նախարար սըր Էռնեստ Վասեյին և տպավորեց նրան Արևելյան Աֆրիկայում ֆոնդային բորսա հիմնելու գաղափարով։ Նրանք երկուսն էլ դիմեցին Լոնդոնի ֆոնդային բորսայի պաշտոնյաներին 1953 թվականի հուլիսին, և Լոնդոնի պաշտոնյաները ընդունեցին Նայրոբիի ֆոնդային բորսայի ստեղծումը որպես արտասահմանյան ֆոնդային բորսա։ 1954 թվականին Նայրոբիի ֆոնդային բորսան այնուհետև ստեղծվեց որպես ֆոնդային բրոքերների կամավոր ասոցիացիա, որը գրանցված էր Հասարակությունների մասին օրենքի համաձայն։
Քանի որ աֆրիկացիներին և ասիացիներին չէր թույլատրվում առևտուր անել արժեթղթերով, մինչև 1963 թվականին անկախության ձեռքբերումը, բաժնետոմսերով առևտուրը սահմանափակվեց ռեզիդենտ եվրոպական համայնքով։ Անկախության արշալույսին արժեթղթերի շուկայի ակտիվությունը անկում ապրեց անկախ Քենիայի ապագայի վերաբերյալ անորոշության պատճառով։ 1988 թվականին տեղի ունեցավ առաջին սեփականաշնորհումը NSE-ի միջոցով՝ Քենիայի Առևտրային բանկի 20% պետական բաժնեմասի վաճառքով։ Վաճառքի արդյունքում Քենիայի կառավարությունը և հարակից հաստատությունները պահպանեցին բանկի սեփականության 80%-ը։
1994 թվականի փետրվարի 18-ին NSE 20-Share Index-ը գրանցել է ռեկորդային բարձր՝ 5030 կետ։ NSE-ն Միջազգային ֆինանսական կորպորացիայի (IFC) կողմից գնահատվել է որպես աշխարհի լավագույն շուկա՝ դոլարային 179% եկամտաբերությամբ։ NSE-ն նաև տեղափոխվել է ավելի ընդարձակ տարածք Ազգային կենտրոնում 1994 թվականի հուլիսին՝ ստեղծելով առաքման և հաշվարկների համակարգչային համակարգ (DASS): Նայրոբիի ֆոնդային բորսայի ձևավորումից հետո առաջին անգամ բորսային բրոքերների թիվն ավելացավ ութ նոր բրոքերների լիցենզավորման արդյունքում։
1996 թվականին NSE-ի պատմության մեջ ամենամեծ բաժնետոմսերի թողարկումը տեղի ունեցավ Kenya Airways-ի սեփականաշնորհմամբ։ Վաճառելով KLM-ին 26% բաժնետոմս՝ Քենիայի կառավարությունը սկսեց առաջարկել 235,423,896 բաժնետոմս (յուրաքանչյուրը KSh.5/= ամբողջությամբ վճարված և թողարկված բաժնետոմսերի 51%-ը) հանրությանը KSh.11/25 մեկ բաժնետոմսի դիմաց։ Ավելի քան 110,000 բաժնետերեր ձեռք բերեցին ավիաընկերության բաժնետոմսերը, իսկ Քենիայի կառավարությունը նվազեցրեց դրա մասնաբաժինը 74%-ից մինչև 23%։ Kenya Airways-ի սեփականաշնորհման թիմը արժանացել է Համաշխարհային բանկի Գերազանցության մրցանակին 1996 թվականին՝ պետական ձեռնարկությունների յուրացման գործում հաջողության օրինակելի պատմություն լինելու համար[7]։ 1998 թվականին կառավարությունը ընդլայնեց օտարերկրյա ներդրումների շրջանակը՝ ներդնելով կապիտալի շուկաների աճի խթաններ, ներառյալ՝ առանց հարկերից վենչուրային կապիտալի հիմնադրամների ստեղծումը, ապահովագրական ընկերությունների ներդրումներից կապիտալ շահութահարկի վերացումը, տեղական ֆոնդային բրոքերներում օտարերկրացիների իրական սեփականության իրավունքի թույլատրումը և ֆոնդերի կառավարիչներին և Դիլինգ ընկերությունների նախատեսվող լիցենզավորումը՝ շուկայի իրացվելիությունը բարելավելու նպատակով։ 1999 թվականի հունվարի 1-ին Քենիան ընդունեց Հաշվապահական հաշվառման միջազգային ստանդարտները (IAS) որպես տեղական հաշվապահական ստանդարտ։
Ընդլայնում (2000–2005)
խմբագրելNSE-ն իրականացրեց նոր առևտրային ցիկլ (T+5) 2000 թվականի օգոստոսին։ Կենտրոնական դեպոզիտարիայի համակարգի օրենքը (CDS) և Հավաքական ներդրումային սխեմաները (CIS) ընդգրկող փոփոխված CMA ակտը ընդունվեցին խորհրդարանի կողմից և հաստատվեցին նախագահի կողմից՝ ապահովելով CDS-ի ամբողջական իրականացումը և կոլեկտիվ ներդրումային սխեմաների ներմուշումը Քենիայի շուկայում[8], Համարակալման ազգային գործակալությունների ասոցիացիայի (ANNA) հետ գործընկերության համաձայնագրից հետո, որը արժեթղթերի համարակալման գլոբալ գործակալություն է, 2000 թվականի սեպտեմբերին NSE-ը նշանակվեց Քենիայի ազգային համարակալման գործակալություն (NNA)՝ պատասխանատու դարձնելով ISIN-ի համար թողարկված ֆինանսական արժեթղթերի մասով Քենիայի իրավասության ներքո՝ համաձայն ANNA-ի ISO 6166 ուղեցույցների[9]։ 2000 թվականի հոկտեմբերին NSE-ն դարձավ ANNA-ի անդամ[10]։
2002 թվականի ապրիլին CMA-ն հայտարարեց NSE առևտրի և հաշվարկային նոր կանոնների հաստատման մասին։ Բլոկային գործարքների գումարը վերանայվել է դեպի վեր՝ 3,0 միլիոնից մինչև KSh.50 – 200 միլիոն/=: Բլոկային առևտրի կանոններն այժմ կիրառվում են KSh.50 միլիոն/= բարձր, բայց KSh.200 միլիոնից պակաս արժեքների նկատմամբ։ Ի վերջո, ազատականացվեց միջնորդական հանձնաժողովների ռեժիմը։ 2002 թվականի հուլիսին փոփոխություններ մտցվեցին օտարերկրյա ներդրողների կանոնակարգում՝ նախատեսելով թողարկված բաժնետիրական կապիտալի 25% նվազագույն պահուստ Քենիայի քաղաքացիների համար, մինչդեռ 75%-ի մնացորդը դառնում է անվճար բոլոր դասերի ներդրողների համար։ Ներդրողների բոլոր դասերի համար հասանելի այս 75% բաժնետոմսերի ֆոնդում չկա մեկ օտարերկրյա ներդրողի կողմից տնօրինվող գումարի սահմանափակում։ Կենտրոնական դեպոզիտարիայի և հաշվարկային կորպորացիայի (CDSC) բաժնետերերի համաձայնագրի ստորագրումը տեղի է ունեցել 2002 թվականի օգոստոսին։ Բաժնետերերը բաղկացած էին Նայրոբիի ֆոնդային բորսայից (20%), Քենիայի ֆոնդային բրոքերների ասոցիացիայից (18%), CMA Investor Compensation-ից։ Հիմնադրամը (7%) և 9 ինստիտուցիոնալ ներդրողներ Կապիտալի շուկաների մարտահրավեր հիմնադրամի միջոցով (50%), կոլեկտիվ ներդրումներ են կատարել CDSC-ում։ CDSC-ն այն իրավաբանական անձն է, որը տիրապետում և վարում է Քենիայի կապիտալի շուկաներում վաճառվող արժեթղթերի քլիրինգի, հաշվարկման, դեպոզիտարիայի և գրանցման համակարգը։ 2002 թվականի նոյեմբերի դրությամբ NSE-ն դարձավ միակ NNA-ն Քենիայում, որը պատասխանատու էր Քենիայում գնանշված և չգնանշված արժեթղթերի եզակի ծածկագրի հատկացման համար։
2003 թվականի մարտին CDSC-ն NSE-ի հետ համատեղ սկսեց CDS կրթական արշավը` նախապատրաստվելով շուկայի ավտոմատացմանը։ Մեկնարկեց CDS կրթական առաջին սեմինարը՝ «The CDS Legal and Regulatory Framework» թեմայով։ NSE-ն նշեց իր ոսկե հոբելյանը 2004 թվականին, ինչպես նաև հյուրընկալեց ASEA 8-րդ համաժողովը։ Այս տոնակատարության ժամանակ մեկնարկեցին առաջին NSE ամսագիրը, որը կոչվում է «The Exchange» և Կենտրոնական Դեպոզիտարիա և Հաշվարկային Կորպորացիան (CDSC), որը ղեկավարում է Կենտրոնական դեպոզիտար համակարգերը։
2003 թվականի դեկտեմբերի 31-ին ավարտվող տարվա համար բորսան արձանագրել է սեփական կապիտալի շրջանառություն, որը գերազանցում է KSh.15,25 մլրդ/=, ինչը ավելին է նախորդ հինգ տարիներին գրանցված սեփական կապիտալի համակցված շրջանառությունից։ 2004 թվականի դեկտեմբերի 31-ին ավարտվող տարվա համար բորսան արձանագրել է սեփական կապիտալի շրջանառություն, որը գերազանցել է KSh.22,32 մլրդ/=՝ 2003 թվականի համապատասխան ժամանակաշրջանի համեմատ ավելանալով 46,37%-ով։ 2005 թվականի դեկտեմբերի 31-ին ավարտվող տարվա համար բորսան արձանագրել է սեփական կապիտալի շրջանառություն, որը գերազանցում է KSh.36,52 մլրդ/= (63,61% աճ նախորդ տարվա կատարողականի համեմատ՝ Ksh. 22,32 մլրդ)։
Նոր տեխնոլոգիաներ և ինդեքսներ (2006–2010)
խմբագրել2006 թվականի մայիսին NSE-ն ձևավորեց դեմուտուալիզացիայի կոմիտե՝ առաջնորդելու ապամուտուալիզացիայի գործընթացը։ Գործընթացի վերաբերյալ խորհրդատվություն տրամադրելու համար նշանակվել է ապամուտալիզացիայի խորհրդատու (Ernst and Young): 2006 թվականի սեպտեմբերին իրականացվել է Նայրոբիի ֆոնդային բորսայի ավտոմատացված առևտրային համակարգերի ուղիղ առևտուր[11]։ ATS-ն ստացվել է Շրի Լանկայի Կոլոմբոյի Հազարամյակի տեղեկատվական տեխնոլոգիաների (MIT) ընկերությունից, որը նաև Կենտրոնական դեպոզիտարիայի համակարգի (CDS) մատակարարներն է։ MIT-ը նաև նմանատիպ լուծումներ է տրամադրել Կոլոմբոյի ֆոնդային բորսային և Մավրիկիոսի ֆոնդային բորսային։ NSE ATS լուծումը հարմարեցված է ավտոմատացված միջավայրում բաց առևտրի կանոնների ոգին պահպանելու համար։ Նույն լայնությամբ առևտրի ժամերը երկուսից (10:00 – 12:00) ավելացել են երեքի (10:00 – 13:00): Մյուս նորամուծությունները ներառում էին բլոկային առևտրի վահանակի հեռացումը և իրավունքների առևտրի գործառույթի ներդրումը նույն ձևով, ինչ բաժնետոմսերը։ Բացի բաժնետոմսերի առևտրից, ATS-ը առևտուր է անում անշարժացված կորպորատիվ պարտատոմսերով և գանձապետական պարտատոմսերով։
Նայրոբիի ֆոնդային բորսայի և Ուգանդայի արժեթղթերի բորսայի միջև ստորագրվել է փոխհամաձայնագիր 2006 թվականի նոյեմբերին զանգվածային խաչաձև լիստինգի վերաբերյալ։ Փոխըմբռնման հուշագիրը թույլ է տվել երկու բորսաներում ցուցակված ընկերություններին դառնալ դուալիստական՝ նպաստելու տարածաշրջանային արժեթղթերի շուկաների աճին և զարգացմանը։ 2007 թվականի փետրվարին NSE-ն թարմացրեց իր կայքը՝ մասամբ խթանելով տվյալների վաճառքի բիզնեսը։
2007 թվականի հուլիսին NSE-ն վերանայեց ինդեքսը և հայտարարեց այն ընկերություններին, որոնք կազմելու էին NSE բաժնետոմսերի ինդեքսը։ 2007 թվականին ներդրվել է լայն տարածության ցանցի (WAN) հարթակ; սա արմատախիլ արեց բրոքերների՝ բիզնես վարելու համար իրենց անձնակազմին (դիլերներին) առևտրային հարթակ ուղարկելու անհրաժեշտությունը։ Առևտուրն այժմ հիմնականում իրականացվում է բրոքերների գրասենյակներից՝ WAN-ի միջոցով։ Այնուամենայնիվ, որոշ հանգամանքներում բրոքերները դեռ կարող են առևտուր իրականացնել NSE-ի սրահից։
2008 թվականին որպես այլընտրանքային ինդեքս ներկայացվեց NSE All Share Index (NASI): Դրա չափումը շուկայի կատարողականի ընդհանուր ցուցանիշ է։ Ինդեքսը ներառում է օրվա բոլոր վաճառվող բաժնետոմսերը։ Հետևաբար, նրա ուշադրությունը կենտրոնացած է ընդհանուր շուկայական կապիտալիզացիայի վրա, ոչ թե ընտրված հաշվիչների գնային շարժերի վրա։ 2008 թվականի ապրիլին NSE-ն մեկնարկեց NSE Smart Youth Investment Challenge-ը` խթանելու ֆոնդային շուկայի ներդրումները քենիացի երիտասարդների շրջանում։ Մարտահրավերի նպատակները երեքն էին.
- Դրականորեն զբաղեցնել երիտասարդության միտքը և հեռացնել նրանց երկրի քաղաքական, տնտեսական և սոցիալական իրավիճակի հետևանքով ստեղծված բացասական ազդեցությունից.
- Խրախուսել միջոցների խնայողության մշակույթը համալսարանի ուսանողների շրջանում.
- Խրախուսել երիտասարդներին իրենց խնայողությունները ներդնել կապիտալի շուկաներում։
Քրիս Մվեբեսայի հրաժարականից հետո NSE-ի խորհուրդը 2008 թվականի նոյեմբերին նշանակեց Փիթեր Մվանգին որպես NSE-ի նոր գործադիր տնօրեն։ Բողոքների քննարկման բաժինը (CHU) գործարկվեց 2009 թվականի օգոստոսին՝ NSE մանրածախ ներդրողների հետ վստահության բացը կամրջելու և ցանկացած մտահոգություն մշակելու համար։
2009 թվականին NSE-ն գործարկեց Բողոքների քննարկման բաժնի (CHU) SMS համակարգը։ Նայրոբիի ֆոնդային բորսայում 2009 թվականի նոյեմբերին տեղի ունեցավ Ավտոմատացված առևտրային համակարգի (ATS) միջոցով պետական պարտատոմսերի ավտոմատացված առևտրի առաջին օրը։ Պետական պարտատոմսերի ավտոմատացված առևտուրը նշանակալի քայլ էր NSE-ի և CBK-ի ջանքերում՝ ապահովելով անհրաժեշտ իրացվելիություն։ 2009 թվականի դեկտեմբերին NSE-ում կարևոր իրադարձություն էր բոլոր պետական պարտատոմսերը ATS-ում վերբեռնելը։
2011–2022
խմբագրել2011 թվականի հուլիսին Nairobi Stock Exchange Limited-ը փոխել է իր անվանումը Nairobi Securities Exchange Limited-ի։ Փոփոխությունն արտացոլում էր NSE-ի ռազմավարական ծրագիրը՝ դառնալով արժեթղթերի ամբողջական սպասարկման բորսա, որն աջակցում է բաժնետոմսերի, պարտքերի, ածանցյալ գործիքների և այլ հարակից գործիքների առևտրին, քլիրինգին և մարմանը։ Նույն տարում սեփական կապիտալի հաշվարկման ցիկլը նախորդ T+4 հաշվարկային ցիկլից տեղափոխվեց T+3 հաշվարկային ցիկլ։ Սա թույլ է տվել ներդրողներին, որոնք վաճառում են իրենց բաժնետոմսերը, ստանալ իրենց գումարը երեք օր անց, մինչդեռ գնորդները միաժամանակ վարկավորում են իրենց CDS-ները։ 2011 թվականի սեպտեմբերին Նայրոբիի արժեթղթերի բորսան երաշխիքով սահմանափակված ընկերությունից փոխակերպվեց բաժնետոմսերով սահմանափակ ընկերության և ընդունեց փոփոխությունն արտացոլող նոր հուշագիր և կանոնադրություն։ 2011 թվականի հոկտեմբերին սկսեց գործել Broker Back Office համակարգը, որը հեշտացնում է ինտերնետ առևտուրը։ 2011 թվականի նոյեմբերին գործարկվեցին FTSE NSE Kenya 15 և FTSE NSE Kenya 25 ինդեքսները, այն բանից հետո, երբ NSE-ն խորհրդակցեց տեղական ակտիվների սեփականատերերի և ֆոնդերի կառավարիչների հետ՝ կենտրոնանալով Արևելյան Աֆրիկայում տարբեր ներքին ներդրումների վրա։ 2012 թվականի մարտին երկու նոր ինդեքսների արժեքները հասանելի են դարձել NSE կայքում՝ www.nse.co.ke:
NSE-ն ավելացրել է երկու նոր ցուցակ 2014 թվականի նոյեմբերին՝ Flame Tree Group-ը[12], FMCG ընկերություն և Kurwitu Ventures[13]՝ Շարիաթին համապատասխանող ներդրումային ընկերություն։ Երկուսն էլ թվարկված էին Ձեռնարկությունների աճի շուկայի սեգմենտում։ 2015 թվականի փետրվարի 11-ից ուժի մեջ է մտնում CMC Holdings-ը՝ Քենիայի մեքենաների խոշորագույն ներկրողը և մեքենաների հավաքման ամենամեծ ընկերությունը, հանվել է NSE-ից՝ Արաբական Միացյալ Էմիրություններում տեղակայված Al-Futtaim Group-ի կողմից իր վերահսկողությունից հետո[12]։ 2015 թվականի մարտին NSE-ն պաշտոնապես միացավ ՄԱԿ-ի Կայուն ֆոնդային բորսաների (SSE) նախաձեռնությանը, որով նրանք կամավոր խոստացան տեղեկացնել շահագրգիռ կողմերին իրենց կապիտալի շուկաներում կայունության ինտեգրման կարևորության մասին[14][15]
Բորսան ուներ 66 ցուցակված ընկերություն 2021 թվականի փետրվարին[3]։ Բորսայի գործադիր տնօրեն Ջեֆրի Օդունդոն 2022 թվականի ապրիլին մամուլին ասել է, որ NSE.NR-ն ձգտում էր բաժնետոմսեր գնել Աֆրիկայում լրացուցիչ բորսաներում։ Այն Աֆրիկայում հինգերորդ ամենամեծ բորսանն էր շուկայական կապիտալիզացիայի առումով և 5,9%-ի սեփականատերն էր Տանզանիայի Դար-էս-Սալաամի ֆոնդային բորսայում[16]։ 2022 թվականի դեկտեմբերին NSE-ն պաշտոնապես կապվեց Աֆրիկայի յոթ այլ տարբեր կապիտալի շուկաների հետ՝ աֆրիկյան 14 ընկերություններում[17]։ Այդ ամիս NSE-ն նաև ներդրեց «կոտորակային ներդրումներ» Քենիայի բաժնետոմսերում[[18]: 2022 թվականի դեկտեմբերի 6-ին զեկուցվել է, որ NSE-ում առևտուր անող օտարերկրյա ներդրողները մեկ շաբաթվա ընթացքում կրկնակի կրճատվել են։ Այդ ժամանակ NSE-ի ամենամեծ չորս բաժնետոմսերն ըստ շուկայական կապիտալիզացիայի՝ Safaricom-ը, Equity Group-ը, KCB-ն և EABL-ը[19]։
Ինդեքսներ
խմբագրել- NSE 20 բաժնետոմսերի ինդեքս- 20 առաջատար ընկերությունների միջին ցուցանիշը որոշակի վերանայման տարում
- NSE 25 բաժնետոմսերի ինդեքս- նախատեսված է NSE-ում թվարկված քենիական ընկերությունների կատարողականը ներկայացնելու համար
- NSE All Share Index (NASI)
- FTSE NSE ինդեքսներ
- Chuley
Կառավարում
խմբագրելՆայրոբիի ֆոնդային բորսան 2015 թվականի դրությամբ կառավարվում էր տասնմեկ հոգուց բաղկացած Տնօրենների խորհրդի կողմից․ Kiprono Kittony-ն ծառայում էր որպես խմբի նախագահ և Ջեֆրի Օդունդոն՝ որպես գործադիր տնօրեն[20]։
Նայրոբիի ֆոնդային բորսայի բաժնետոմսերը ցուցակված են և վաճառվում են սեփական հիմնական հարթակի վրա՝ NSE խորհրդանիշով։ 2014 թվականի դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ բորսայի բաժնետոմսերը ներկայացված են ստորև բերված աղյուսակում[20]․
Դասակարգում | Սեփականատեր | սեփականության տոկոս |
---|---|---|
1 | Standard Chartered Kenya Nominees | 21.75 |
2 | CfC Stanbic Nominees Kenya Limited | 7.67 |
3 | Քենիայի կառավարություն | 3.37 |
4 | Քենիայի կապիտալի շուկայի հարթակ | 3.37 |
5 | Այլ | 63.84 |
Ընդհանուր | 100.00 |
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 «Welcome to the official web site of The Nairobi Stock Exchange». Արխիվացված է օրիգինալից 2000 թ․ օգոստոսի 17-ին.
- ↑ «Nairobi securities exchange». Annual Report: 9. 2017. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 24-ին – via annual report 2016.
- ↑ 3,0 3,1 «Nairobi Securities Exchange expects four new company listings in 2021 - CEO». Reuters. 2021 թ․ փետրվարի 16.
- ↑ DK Eyewitness Travel Guide: Kenya. Dorling Kindersley Ltd. 2011. էջ 362. ISBN 978-1-405-36937-4.
- ↑ Editor, Nairobian. «Shares were traded from this bar floor at The Sarova Stanley hotel». Standard Digital News. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-12-16-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 13-ին.
{{cite web}}
:|last=
has generic name (օգնություն) - ↑ «History of the Nairobi Securities Exchange». Արխիվացված է օրիգինալից 2014-05-17-ին. Վերցված է 2024-05-24-ին.
- ↑ «Nairobi Securities Exchange - NSE Kenya» (PDF). www.nse.co.ke. էջ 29. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2019 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 29-ին.
- ↑ Claude, Kremer; Isabelle, Lebbe (2014 թ․ մարտի 20). «1 Introduction». Collective Investment Schemes in Luxembourg. doi:10.1093/law/9780199651863.003.0001.
- ↑ Agencies, ANNA Association of National Numbering. «Association of National Numbering Agencies (ANNA)». Association of National Numbering Agencies (ANNA). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 29-ին.
- ↑ Biekpe, Nicholas. «African Markets Overview» (PDF). AFRICAN MARKETS OVERVIEW October 2000: 32.
- ↑ Millennium IT. «Live Trading commences at Nairobi Stock Exchange». millenniumit.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2007 թ․ հունիսի 28-ին.
- ↑ 12,0 12,1 Wahito, Margaret (2014 թ․ նոյեմբերի 6). «Kenya: Flame Tree Group Enters Bourse Via Gems». All Africa. Capital FM. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 8-ին.
- ↑ «Kurwitu Ventures to list on GEMs at Sh1,250 a share». Business Daily. Nation Media Group. 2014 թ․ նոյեմբերի 10. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 12-ին.
- ↑ «Nairobi Securities Exchange Joins United Nations Sustainable Stock Exchanges Initiative». SSE Initiative. SSE. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-04-24-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 12-ին.
- ↑ «Kenyan stock exchange promotes transparency in capital markets». Coastweek. Xinhua News Service. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 18-ին.
- ↑ «Nairobi Securities Exchange eyes acquisitions among other African bourses». 2022 թ․ ապրիլի 25.
- ↑ Nyawira, Susan (2022 թ․ դեկտեմբերի 9). «Kenya: NSE Links with Seven African Capital Markets». Capital Fm.
- ↑ «How fractional share ownership will work». 2022 թ․ դեկտեմբերի 4.
- ↑ «Foreign investors trading at NSE halves in one week». 2022 թ․ դեկտեմբերի 6.
- ↑ 20,0 20,1 «Nairobi Securities Exchange 2015 Annual Report». Nairobi Securities Exchange. 2015 թ․ դեկտեմբերի 31. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 18-ին.