Մարիա Թերեզա Օրտա (պորտ.՝ Maria Teresa Mascarenhas Horta, մայիսի 20, 1937(1937-05-20)[1], Լիսաբոն, Պորտուգալիա), պորտուգալացի գրող, բանաստեղծուհի, ֆեմինիստական շարժման գործիչ[9]։

Մարիա Թերեզա Օրտա
պորտ.՝ Maria Teresa Mascarenhas Horta
Ծնվել էմայիսի 20, 1937(1937-05-20)[1] (86 տարեկան)
ԾննդավայրԼիսաբոն, Պորտուգալիա
Մասնագիտությունվիպասան, գրող և բանաստեղծուհի
Քաղաքացիություն Պորտուգալիա
ԿրթությունԼիսաբոնի համալսարան
Ուշագրավ աշխատանքներNew Portuguese Letters?
Պարգևներ
ԱմուսինLuís de Barros?[8]
 Maria Teresa Horta Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Մարիա Թերեզա Օրտան մայրական կողմից պատկանում է Պորտուգալիայի ամենաբարձր արիստոկրատական դասին։ Նրա նախնիներից հայտնի է բանաստեղծուհի Լեոնոր դե Ալմեյդա Պորտուգալը (1750-1839)։ Ավարտել է Լիսաբոնի համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը։ Եղել է «Պոեզիա-61» խմբի անդամ։ Մարիա Իսաբել Բառենուի և Մարիա Վելյու դա Կոշտայի հետ միասին ղեկավարել է Պորտուգալիայի ֆեմինիստական շարժումը (նրանց անվանում էին «Երեք Մարիաներ»)։ Մարիա Թերեզա Օրտայի մանիֆեստը դարձավ նրանց «Նոր պորտուգալերեն նամակներ» համատեղ գիրքը, որը թարգմանվել է աշխարհի շատ ժողովուրդների լեզուներով (վերնագիրը վկայակոչում է Մարիանա Ալկոֆորադոյի ուղղված Գաբրիել Ժոզեֆ Գիերագի հայտնի պորտուգալերեն նամակներին, XVII դ.): Համագործակցել է ընդդիմության Dom Quixote հրատարակության հիմնադիր Սնու Աբեքասսիշի հետ։

Հրապարակվել է Պորտուգալիայի բազմաթիվ թերթերում և ամսագրերում։

Երկեր խմբագրել

  • Espelho Inicial, բանաստեղծություններ(1960)
  • Tatuagem (1961)
  • Cidadelas Submersas, բանաստեղծություններ(1961)
  • Verão Coincidente (1962)
  • Amor Habitado, բանաստեղծություններ(1963)
  • Candelabro (1964)
  • Jardim de Inverno (1966)
  • Cronista Não é Recado (1967)
  • Minha Senhora de Mim, բանաստեղծություններ(1967)
  • Ambas as Mãos sobre o Corpo, նորավեպեր (1970)
  • Novas Cartas Portuguesas/ «Նոր պորտուգալերեն նամակներ», (1971, վերահրատարակվել է 1979)
  • Ana, повесть (1974)
  • Poesia Completa I e II/ Բանաստեղծությունների ժողովածու (1983)
  • Os Anjos (1983)
  • O Transfer (1984)
  • Ema, повесть (1984)
  • Minha Mãe, Meu Amor (1984)
  • Cristina, повесть (1985)
  • Rosa Sangrenta (1987)
  • Antologia Política (1994)
  • A Paixão Segundo Constança H. (1994)
  • O Destino (1997)
  • A Mãe na Literatura Portuguesa (1999)
  • Inquietude (2006)
  • Palavras secretas, բանաստեղծություններ(2007)
  • As Luzes de Leonor, պատմական վեպ Լեոնոր դի Ալմեյդա Պորտուգալի մասին (2011)[10]

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
  2. http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=153
  3. https://www.noticiasaominuto.com/cultura/1698162/maria-teresa-horta-vence-premio-literario-correntes-d-escritas-2021
  4. https://www.publico.pt/2012/10/04/culturaipsilon/noticia/maria-teresa-horta-ganha-premio-maxima-de-literatura-1565862
  5. https://web.archive.org/web/20120413164439/http://www.casademateus.com/actividades_dinis.htm#
  6. http://www.revistaestante.fnac.pt/conhece-os-vencedores-dos-premios-autores-2017/
  7. https://www.publico.pt/2020/11/03/culturaipsilon/noticia/escritora-maria-teresa-horta-distinguida-medalha-merito-cultural-1937721
  8. https://caras.sapo.pt/famosos/2019-11-21-morreu-luis-de-barros/#&gid=0&pid=1
  9. «Poems from the Portuguese». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 30-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 31-ին.
  10. Lusa (2012 թ․ սեպտեմբերի 18). «Maria Teresa Horta recusa-se a receber Prémio D. Dinis das mãos de Passos Coelho». ipsilon.publico.pt (Portuguese). Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 19-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

Գրականություն խմբագրել

  • Klobucka A. M. O formato mulher: a emergência da autoria feminina na poesia portuguesa. Coimbra: Angelus Novus Editora, 2009
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարիա Թերեզա Օրտա» հոդվածին։