Մարթա Մաքսալի (անգլ.՝ Martha Elizabeth McSally, մարտի 22, 1966(1966-03-22)[1][2], Warwick, Քենտ շրջան, Ռոդ Այլենդ, ԱՄՆ), ամերիկացի քաղաքական գործիչ։ 2019 թվականի հունվարի 3-ից ԱՄՆԱրիզոնա նահանգից սենատոր։

Մարթա Մաքսալի
 
Կուսակցություն՝ ԱՄՆ Հանրապետական կուսակցություն
Կրթություն՝ Հարվարդի Ջոն Ֆ. Քենեդիի անվան պետական կառավարման ինստիտուտ (1990)[1] և ԱՄՆ ՌՕՈՒ ակադեմիա (1988)[1]
Մասնագիտություն՝ սպա, քաղաքական գործիչ, պրոֆեսոր և օդաչու
Ծննդյան օր մարտի 22, 1966(1966-03-22)[1][2] (58 տարեկան)
Ծննդավայր Warwick, Քենտ շրջան, Ռոդ Այլենդ, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն  ԱՄՆ
 
Կայք՝ mcsally.senate.gov
 
Ինքնագիր Изображение автографа
 
Պարգևներ

ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի անդամ Արիզոնայի 2-րդ ընտրատարածքից (2015 թվականի հունվարի 3-ից 2019 թվականի հունվարի 3-ը)։

Կենսագրություն

խմբագրել

1988 թվականին ստացել է գիտությունների բակալավրի աստիճան ԱՄՆ ռազմաօդային ուժերի ակադեմիայում, 1990 թվականին՝ Հարվարդի Քենեդիի դպրոցում պետական քաղաքականության մագիստրոսի աստիճան[3]։

 
Փոխգնդապետ Մաքսալին իր ինքնաթիռի կողքին։

Ռազմական ակադեմիայում ուսումն ավարտելուց հետո գտնվել է զինվորական ծառայության մեջ՝ այն 2010 թվականին ավարտելով գնդապետի կոչումով[4]։ Մասնակցել է Հարավսլավիայի ռմբակոծություններին, մարտական առաջադրանքներ է կատարել Աֆղանական և Իրաքյան պատերազմների գործողություններին ցամաքային ստորաբաժանումներին օդային աջակցություն ցուցաբերելու համար։ Հայտնի է դարձել 2001 թվականին՝ շահելով Պենտագոն՝ Սաուդյան Արաբիայում կին զինծառայողների նկատմամբ գլխաշոր կրելու պահանջի դեմ հայցը[5]։

2012 թվականին, Լինելով ռազմաօդային ուժերի մարտական գործողությունների առաջին ամերիկացի մասնակիցը, Արիզոնայի 2-րդ ընտրատարածքից ԱՄՆ-ի Ներկայացուցիչների պալատի ընտրություններում պարտվել է դեմոկրատ Ռոն Բարբերին, նրանից հետ է մնացել 2,5 հազար ձայնով։ Հաջորդ ընտրություններում նույն ընտրատարածքում 2014 թվականին հաղթել է նախկին մրցակցին՝ 6-ից ավելի շաբաթ տևած դատավարություններից և քվեաթերթիկների վերահաշվարկից հետո (արդյունքում նրան հաշվվել է 167 ձայնի առավելությունը)[6]։

2018 թվականի նոյեմբերի 6-ին Արիզոնայից ԱՄՆ Սենատի ընտրություններին գնացել է որպես հանրապետականների պաշտոնական թեկնածու՝ իր մրցակից ունենալով դեմոկրատ Քիրստեն Սինեմին։ Ձայների հաշվարկը ձգձգվեց, քանի որ մասնակիցների արդյունքները շատ մոտ էին, և հաղթողին որոշել երկար ժամանակ չէր հաջողվում։ Նոյեմբերի 8-ին հանրապետականների մի քանի տեղական կազմակերպություններ հայցեր են ներկայացրել՝ վիճարկելով 4 ընտրատարածքներում օգտագործվող քվեաթերթիկների հաշվարկի պրակտիկան, որոնք ուղարկվել են փոստով (քվեարկության այս եղանակից օգտվել Է Արիզոնայում ակտիվ ընտրողների 75 %-ը)[7]։ Նոյեմբերի 12-ին պաշտոնապես ճանաչվել է Քիրստեն Սինեմի հաղթանակը, ինչի հետևանքով հանրապետականները 1976 թվականից ի վեր առաջին անգամ կորցրել են իրենց վերահսկողությունը սենատորի տվյալ վայրի նկատմամբ[8]։

2018 թվականի դեկտեմբերի 18-ին Արիզոնայի նահանգապետ Դագ Դյուսին հայտարարել է Մարթա Մաքսալիին ԱՄՆ-ի սենատոր նշանակելու մասին, որը պետք է ազատվեր 2018 թվականի դեկտեմբերի 31-ին Ջոն քայլի հրաժարականից հետո (նրա նահանգապետ Դյուսին նշանակել էր սենատոր Ջոն Մաքքեյնի մահից հետո օգոստոսին)։ Դյուսիի խոսքով՝ նոր սենատորների երդման օրը 2019 թվականի հունվարի 3-ին Առաջինը դա կանի Սինեմը, որը Արիզոնայից կդառնա ավագ սենատոր, իսկ դրան կհետևի Մաքսալին։ Նրանք Արիզոնայից ԱՄՆ սենատորների պաշտոններում դարձել են Առաջին կանայք[9]։

Անձնական կյանք

խմբագրել

1997 թվականին Մաքսալլին ամուսնացել է Տուսոնում ռազմաօդային ուժերի սպա Դոնալդ Ֆ. Հենրիի հետ, իսկ 1999 թվականի նոյեմբերի 29-ին նրանց ամուսնությունը չեղյալ է հայտարարվել ոչ թե բնակության վայրում, այլ Սանտա Կրուզ շրջանում՝ Տուսոնից 90 մղոն հեռավորության վրա։ 2012 թվականին, Մաքսալիի ընտրարշավի հետ կապված, նրան մեղադրում էին կեղծ ամուսնություն կնքելու մեջ, որը 1990-ականներին կարող էր նպաստել ծառայության առաջխաղացմանը[10][11]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 http://bioguide.congress.gov/scripts/biodisplay.pl?index=M001197
  2. 2,0 2,1 GeneaStar
  3. «McSALLY, Martha». Biographical Directory (անգլերեն). United States Congress. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 8-ին.
  4. Charles Hoskinson (2015 թ․ փետրվարի 2). «Rep. Martha McSally: 'We've got a more dangerous world than I've seen in my whole lifetime'» (անգլերեն). Washington Examiner. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 8-ին.
  5. «Martha McSally for Senate» (անգլերեն). National Review. 2018 թ․ հոկտեմբերի 23. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 8-ին.
  6. Tarini Parti (2014 թ․ դեկտեմբերի 17). «Republican McSally wins last House race of 2014» (անգլերեն). Politico. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 8-ին.
  7. «Democrat Kyrsten Sinema pulls ahead in razor-close Arizona Senate race» (անգլերեն). CBS News. 2018 թ․ նոյեմբերի 8. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 13-ին.
  8. Simon Romero (2018 թ․ նոյեմբերի 12). «Kyrsten Sinema Declared Winner in Arizona Senate Race» (անգլերեն). The New York Times. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 13-ին.
  9. Eric Bradner (2018 թ․ դեկտեմբերի 18). «Martha McSally appointed to John McCain's Senate seat» (անգլերեն). CNN. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.
  10. Pamela Powers Hannley (2012 թ․ դեկտեմբերի 31). «'Sham' Marriage Allegations Arise Against Arizona Congressional Candidate Col. Martha McSally» (անգլերեն). Huffington Post. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 9-ին.
  11. «Senator Martha McSally: I was raped by Air Force superior officer» (անգլերեն). 2019 թ․ մարտի 7. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 10-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
  • «McSALLY, Martha, (1966 - )» (անգլերեն). bioguide.congress.gov. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 4-ին.
  • «McSALLY, Martha». History, Art & Archives (անգլերեն). United States House of Representitives. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 8-ին.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարթա Մաքսալի» հոդվածին։