Մասնակից:Vard91/Ավազարկղ

Ազատության արձան՝ ՝ (անգլ.)(Liberty Enlightening the World), լատին․՝ (La éclairant le monde) ազատություն, որը լուսավորում է աշխարհը, հսկայական նեոկլասիկ քանդակ է Ազատության կղզում Նյու Յորք նավահանգստի Նյու Յորք քաղաքում, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում: Այս պղնձե արձանը նվեր է ֆրանսիացիներից ամերիկացիներին։ Նախագծվել է քանդակագործ Ֆրեդերիկ Օգյուստ Բարտոլդիի և կառուցվել է Գուստավ էյֆելի կողմից: Արձանը նվիրվել է 1886 թվականի հոկտեմբերի 28-ին:

Ազատության արձանը թիկնոցով կնոջ քանդակ է, որը ներկայացնում է Լիբերտասին, Հռոմեական դիցարանի ազատության աստվածուհուն: Արձանը գլխավերևում աջ ձեռքով բռնել է ջահ, իսկ ձախ ձեռքով Տաբուլա Անսատա գրված հռոմեական թվերով "JULY IV MDCCLXXVI" (հուլիսի 4 1776 թվական) ԱՄՆ-ի անկախության հռչակման օրը: Մի կտրված շղթա կա արձանի ոտքերի մոտ:Արձանը դարձել է ԱՄՆ-ի ազատության խորհրդանիշը և ողջունող տեսարանը արտասահմանից ժամանող ներգաղթյալներին:

Բարտոլդին ոգեշնչվել է ֆրանսիացի իրավաբան պրոֆեսոր և քաղաքագետ Էդուարդ Ռենե դե Լաբոլայից, ով ասել է որ յուրաքանչյուր շարժում, որը տեղի կունենա ԱՄՆի անկախության համար կլինի միացյալ ծրագիր ֆրանսիացիների և անգլիացիների միջև: Ֆրանսիայի ետպատերազմյան անկայունության պատճառով արձանի կառուցման աշխատանքները տեղի չեն ունեցել մինչև վաղ 1870ականները: 1875-ին, Լաբոլայը առաջարկեց, որ ֆրանսիացիները ֆինանսավորեն արձանի աշխատանքները, իսկ ԱՄՆ-ն ապահովի արձանի տեղադրման վայրը և կառուցի պատվանդանը: Բարտոլդին կառուցեց արձանի գլուխը և ջահը բռնած բազուկը, և մինչ արձանը լիովին նախագծելը,այս մասերը ցուցադրվել են միջազգային ցուցահանդեսներում:

Ջահը բռնած արմունկը ցուցադրվել է դարի ցուցահանդեսը Ֆիլադելֆիայում 1876-ին Մադիսոնի հրապարակ այգում Մանհեթնում 1876-ից 1882-ը: Ֆինանսավորումը տեղի ունեցավ մեծ դժվարությամբ, հատկապես ամերիկացիների համար: Հրատարակիչ Ջոզեֆ Փուլիձերը սկսեց նվիրատվության գումարի հավաքագրումը և հավաքագրեց ավելի քան 12000 ներդրողների: Արձանը կառուցվեց Ֆրանսիայում տեղափոխվեց նավով և տեղադրվեց արդեն նախորոք կառուցված պատվանդանի վրա, որը հետագայում կոչվեց Բեդլոյի կղզի: Արձանի տեղադրման արարողակարգը տեղի ունեցավ նախագահ Գրովեր Կլիվլանդ օրոք:

Նախագծում և կառուցման գործընթաց

Բնօրինակ

Ըստ ազգային պարկի ծառայության ազատության արձանի գաղափարը առաջին անգամ նախագծվել է Էդուարդ Ռենե դե Լաբոլայեի կողմից, ով այդ ժամանակվա հայտնի և կարևորագույն քաղաքական գործիչ էր և ֆրանսիական հակաստրկական հասարակության նախագահը: Ծրագիրը պլանավորել են 1865-ի կեսերին աբոլիցիոնիստ Էդուարդ Ռենե դե Լաբոլայի և քանդակագործ Ֆրեդերիկ Օգյուստ Բարտոլդիին: Ճաշից հետո տեղի ունեցած խոսակցության ժամանակ Վերսալ քաղաքի մոտակայքում, Լաբոլայեն, ով Ամերիկայի քաղաքացիական պատերազմի միության անդամ էր, ասում է,որ իր կարծիքով եթե արձանը բարձացվի ԱՄՆ-ում, ի հիշատակ ԱՄՆ-ի անկախության, նա կկարծի,որ դա բնական է,բայց եթե այն կառուցված լինի միացյալ ջանքերով,դա կլինի ընդհանուր աշխատանք իրենց երկու ազգերի միջև:Ըստ ազգային պարկի ծառայության2000թվականի զեկույցի սա համարվեց մի լեգենդ որպես 1885 թվականի դրամահավաքի պարսավագիր,և որ արձանը կառուցվել է միայն 1870 թվականին: Մեկ ուրիշ կայքի հոդվածում ազգային պարկի ծառայությունը առաջարկում էր, որ Լաբոլայը նպատակադրվել էր պատվել միացյալ հաղթանակը և դրա հետևանքները ստրկության վերացման և քաղաքացիական պատերազմի միացյալ հաղթանակը 1865 թվականին: Լաբոլայի ազատության և դեմոկրատիայի ցանկությունը դարձավ իրականություն ԱՄՆ-ում: Որպեսզի պատվի այս հաջողությունները,Լաբոլայը մտադրվեց,որ մի նվեր պետք է կառուցվի ԱՄՆ ի համար Ֆրանսիայի անունից:Լաբոլայը հույս ուներ, որ ուշադրություն հրավիրելով ԱՄՆ-ի վերջին հաղթանակներին,Ֆրանսիայի ժողովուրդը կոգեշնչվի դեմոկրատիա հաստատել իր սեփական երկրում ի հեճուկս ճնշող միապետության:

Ֆրեդերիկ Բարտոլդի Նախագծման արտոնագիր

ըստ քանդակագործ Բարտոլդիի Լաբոլայի մեկնաբանությունը առաջակություն չէր,բայց դա իրոք ոգևորել է Բարտոլդիին: Նապոլենի ռեժիմի ընթացքում Բարտոլդիին ոչինչ չէր մնում բացի Լաբոլայիի հետ ծրագրի քննարկումից:Բարտոլդին շատ զբաղված էր ամեն տեսակի հնարավոր ծրագրերով 1860 թվականի կեսերին:Նա հասավ Իսմայիլ-Փաշայի Խեդիվի Եգիպտոսև Եգիպտոսի ժամանակակից պատմություն մի ծրագիր կառուցելու առաջխաղացում կամ Եգիպտոսը լույս է տանում Ասիա մի հսկայական փարոս հնագույն եգիպտական կնոջ տեսքով եգիպտերեն ֆելահ:

According to sculptor Frédéric Auguste Bartholdi, who later recounted the story, Laboulaye's comment was not intended as a proposal, but it inspired Bartholdi. Given the repressive nature of the regime of Napoleon III, Bartholdi took no immediate action on the idea except to discuss it with Laboulaye. Bartholdi was in any event busy with other possible projects; in the late 1860s, he approached Isma'il Pasha, Khedive of Egypt, a plan to build Progress or Egypt Carrying the Light to Asia, a huge lighthouse in the form of an ancient Egyptian female fellah or peasant, robed and holding a torch aloft, at the northern entrance to the Suez Canal in Port Said. Sketches and models were made of the proposed work, though it was never erected. There was a classical precedent for the Suez proposal, the Colossus of Rhodes: an ancient bronze statue of the Greek god of the sun, Helios. This statue is believed to have been over 100 feet (30 m) high, and it similarly stood at a harbor entrance and carried a light to guide ships.