Վիքիպեդիա

Մասնակից:MilenaHay/Ավազարկղ1

Տոն Ճոնշուն (մ.թ.ա. 179 - մ.թ.ա. 104), բնիկ Կուանչուանից , հայտնի կոնֆուցիական գիտնական, մտածող և պետական ​​գործիչ էր Արևմտյան Հան դինաստիայում : Նրա ակադեմիական հետազոտությունները հիմնականում հիմնված են Կոնյանի ուսումնասիրությունների վրա ։ Նա նշանակվել է որպես բժիշկ կայսեր Ծինի օրոք ։ Նրան գնահատել են և նա համարժեք պաշտոն է զբաղեցրել Ծիենտուոում կայսեր Վուի օրոք : Այն ժամանակ Տոն Ճոնշուն ինտեգրեց տարբեր մտքեր և փիլիսոփայություններ, ինչպիսիք են Ին-Յանի և Հինգ տարրերի տեսությունը և Երկնքի մանդատի տեսությունն , և միավորեց այն Հան դինաստիայում դրախտի և մարդու փոխհարաբերությունների ուսումնասիրության մեջ: Նա նաև նպաստեց Արևմտյան Հան դինաստիայի քաղաքական համակարգում իր մասնակցության միջոցով մարգարեության տեսության զարգացումանը :

Կենսագրություն խմբագրել

Նա շատ լավ էր սովորում իր վաղ տարիներին ։Գրել է «Երեք տարի առանց այգուն նայելու» ստեղծագործությունը [1] [2]։Նա հայտնի դարձավ «Կոնյան Չունցիոու»-ի ուսումնասիրությամբ[3][4]։ Հան դինաստիայի կայսր Վուն մատնանշում էր առաքինի և լավ գրականություն ստեղծող գիտնականներին: Նա առաջ է քաշել այն միտքը, որ «բոլոր նրանք, ովքեր վեց արվեստների[5],[6]և Կոնֆուցիուսի հետևորդներից չեն, պետք է նույն տեղումն և առաջընթաց չունենան » :Կայսր Սյաովեընը լավ էր պատժում, իսկ երբ խոսքը վերաբերում էր Սյաոծինին՝ կոնֆուցիական չլինելու իրավիճակին։ Նա բավականին բարելավել է կոնֆուցիականության վիճակը ։ Այն դարձել է չինական մշակույթի սոցիալական հիմքը, և դրա ազդեցությունը տևել է ավելի քան 2000 տարի։

Տոն Ճոնշուն ուներ բազմաթիվ աշակերտներ, և դասախոսություններ կարդալու նրա մեթոդը կոչվում էր «վարագույրի տակից արտահայտել»[7][8]: Դասախոսությունների ժամանակ նա շրջապատված էր վարագույրներով, և միայն տաղանդավոր ուսանողներն էին կարող հասկանալ և սովորել: Ուստի Տոնգ Ճոնշուն շատ աշակերտներ երբեք չի ունեցել ։Նրա ականավոր աշակերտներն էին՝, Չու Տա Լիենն Սյանն , Ին Կոնգը,որը բժիշկ էր, Լյու Պուշուն ՝ վարչապետ :

Տոն Ճոնշուն գրել է «Աղետների և դժբախտությունների գրառումները» ստեղծագործությունը։Այդ ժամանակ հրդեհ է բռնկվել Լիատոնգ քաղաքի Կաոմյաո տաճարում, և վարպետ Յանը գիրքը նվիրել է Հան դինաստիայի կայսր Վուին։ Հան դինաստիայի կայսր Վուն խնդրեց գիտնականներին քննարկել այն՝ մտածելով, որ գիրքը հեգնում է կառավարությանը։ Այդ ժամանակ ներկա էր նաև Տոն Ճոնշուի աշակերտ Լյու Պուշուն, ով չգիտեր, որ դա իր ուսուցչի աշխատանքն է և քննադատեց գիրքը ավանելով «հիմարություն»[9][10] ։ Տոն Ճոնշուն դատապարտվեց մահապատժի։ Հետագայում նրան ներում շնորհեց Հան դինաստիայի կայսր Վուն  ։ Նրան վերացրել են որպես չինացի բժիշկ։ Այդ ժամանակվանից Տոն Ճոնշուն երբեք չհամարձակվեց հանրայնացնել «Ին և Յան աղետներն ու դժբախտություններ» ստեղծագործությունը, և իր վերջին տարիներին նա մեկուսացել էր, ապրում էր տանը՝ սովորելու և գրքեր գրելու համար։

Տոն Ճոնշուի ուսումնասիրությունը , որը կենտրոնացած էր Կոնֆուցիական պատրիարքական օրենքի վրա, առաջարկեց, որ «թույլ ճյուղեր»-ը կամ «փոքր ծայրեր»-ը պետք է օգտագործվեն՝ արքայազներին և նախարարներին արբիտրաժային իշխանությունը խստիվ արգելելու համար, և խառնվեն Ինի և Յանի ու հինգ տարրերի տեսությանը և առաջ քաշեն կարևոր նշանակություն : Կոնֆուցիական տեսություններն են՝ երկնքի և մարդու փոխազդեցության երեք հիմնական սկզբունքները , հինգ մշտական սկզբունքները , և աստվածապետությունը , միապետությունը և այլն։ Իշխանությունը , հայրապետությունը և ամուսնու իշխանությունը կապված են միասին՝ ձևավորելով կայսերական աստվածաբանական համակարգ: Հան դինաստիայում բոլորը ժառանգել են Տոն Ճոնշուի ինդուկցիայի և աղետների տեսությունը:[11] Տոն Ճոնշուն նաև օգտագործել է «Կոնյան Չունցյոն»-ն դատական համակարգում և առաջարկել է, որ Կոնյանը կառավարի բանտը, այսինքն՝ Կոնյան Տոն Ճոնշուն պետք է կառավարի բանտը։ Բացի այդ, Տոն Ճոնշու նաև առաջարկել է սահմանափակել հողային հարցերը , նվազեցնել հարկերը[12] ։

Դոնգ Չժոնգշուն մահվանից հետո թաղվել է Սիան Հըփինմընի դամբարանում։

Ստեղծագործություններ խմբագրել

Տոն Ճոնշուն ունի ավելի քան 100 հոդվածներ և բանաստեղծություններ, որոնց մեծ մասը կորել է, բացառությամբ « Երկնքի և մարդու երեք երեք հիմնական սկզբունքներ»-ի և «Ֆու Շըպույու»-ի: « Չունցյո Ֆանլուն »-ում ասվում է, որ Տոն Ճոնշուի ստեղծագործություննի այս տեսակետը ժամանակավորապես ընդունվում է ակադեմիական շրջանակների կողմից, քանի որ գրքի տարբեր և անմաքուր բովանդակության պատճառով անհնար է ամբողջությամբ ապացուցել Տոնի պնդումը: Չըն Տաչանի « Յան Ֆան Լյու »-ն Սոն դինաստիայում և ժամանակակից գրականության մեջ գիտնականները դեռ կարծում են, որ « Չունցյո Ֆան Լյու »-ն կեղծ գիրք է :

Նշանավոր մարդիկ Տոն Ճոնշուի մասին խմբագրել

հետագա ընթերցման համար խմբագրել

« Պատմական արձանագրություններ հատոր 121 », Սըմա Ցիենի « Պատմական գրառումներ » գրքից
« Հանշու հատոր 056 », Պան Կուի « Հանշու » -ից

Աղբյուրներ խմբագրել

  • 班固：《汉书》
  • 司马迁：《史记》
  • 李鸿章：《畿辅通志》
  • 周桂钿. 董学探微[M]. 北京: 北京师范大学出版社, 1989.
  • 邓红：《董仲舒思想研究》
  • Sarah A. Queen（桂思卓）著，朱腾译：《从编年史到经典：董仲舒的春秋诠释学》（北京：中国政法大学出版社，2010）。
  • 桂思卓：〈论董仲舒的人君无为思想 （页面存档备份，存于互联网档案馆）〉。
  • 萨拉·奎因：〈董仲舒和黄老思想 （页面存档备份，存于互联网档案馆）〉。

Հղումներ խմբագրել

  1. ↑ 《史记·卷一百二十一·儒林列传·第六十一》：盖三年董仲舒不观于舍园，其精如此。
  2. ↑ 《汉书·卷五十六·董仲舒传·第二十六》：“盖三年不窥园，其精如此。 ”
  3. ↑ 《汉书·卷五十六·董仲舒传·第二十六》：少治《春秋》，孝景时为博士。
  4. ↑ 《史记·太史公自序》说：“故汉兴于五世间，唯董仲舒名为明于《春秋》，其传《公羊氏》也。”
  5. ↑ 班固《汉书武帝纪赞》
  6. ↑ 《史记》外戚世家
  7. ↑ 《汉书·卷五十六·董仲舒传·第二十六》：下帏讲诵，弟子传以久次相授业，或莫见其面。
  8. ↑ 《史记·卷一百二十一·儒林列传·第六十一》：下帷讲诵，弟子传以久次相受业，或莫见其面。
  9. ↑ 《汉书·卷五十六·董仲舒传·第二十六》：“上召视诸儒，仲舒弟子吕步舒不知其师书，以为大愚。”
  10. ↑ 《汉书·楚元王传》载刘向说：“董仲舒……以老病免归。汉有所欲兴，常有诏问。”
  11. ↑ 东汉王充《论衡 Արխիվացված է Նոյեմբեր 28, 2022 Wayback Machine-ի միջոցով:》
  12. ↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ «薄赋敛，省徭役，以宽民力» անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  13. ↑ «《汉书·卷五十六·董仲舒传·第二十六》». 国学导航网. 2014-05-09. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-02-03-ին. Վերցված է 2014-05-09-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:MilenaHay/Ավազարկղ1&oldid=8646934» էջից