Վիքիպեդիա

Մասնակից:Սվետլանա1/Ավազարկղ33

< Մասնակից:Սվետլանա1

Կրուկենբերգի ուռուցք, որը վերաբերում է ձվարանների չարորակ ուռուցքին, որը մետաստազներ է ստացել առաջնային տեղամասից՝ դասականորեն ստամոքս-աղիքային տրակտից, չնայած այն կարող է առաջանալ այլ հյուսվածքներում, օրինակ՝ կրծքագեղձում[1]: Ստամոքսի ադենոկարցինոման, հատկապես պիլորուսում, ամենատարածված աղբյուրն է[2]: Կրուկենբերգի ուռուցքները հաճախ (ավելի քան 80%) [2] հայտնաբերվում են երկու ձվարաններում՝ համապատասխան դրա մետաստատիկ բնույթին[2]։

Նշաններ և ախտանիշներ

խմբագրել

Կրուկենբերգյան ուռուցքները հաճախ հայտնվում են ուշադրության կենտրոնում, երբ դրանք առաջացնում են որովայնի կամ կոնքի ցավ, փքվածություն, ասցիտ կամ ցավ սեռական հարաբերության ժամանակ: Կրուկենբերգյան ուռուցքները երբեմն կարող են առաջացնել ձվարանների ստրոմայի ռեակցիա, որը հանգեցնում է հորմոնների արտադրության, ինչը հանգեցնում է հեշտոցային արյունահոսության, դաշտանային ցիկլի անկանոն փոփոխության կամ հիրսուտիզմի [3] կամ երբեմն վիրիլիզացման [4] որպես հիմնական ախտանիշ: Հազվագյուտ դեպքերում հիվանդությունը կարող է դրսևորվել հիդրոնեֆրոզով և հիդրոուրետրով[5]։

Այս բոլոր ախտանիշները ոչ սպեցիֆիկ են և կարող են առաջանալ նաև մի շարք այլ խնդիրների հետ, բացի քաղցկեղից, և ախտորոշումը կարող է կատարվել միայն հաստատող հետազոտություններից հետո, ինչպիսիք են համակարգչային շերտագրությունը (ՀՇ), լապարոտոմիան և/կամ ձվարանների բիոպսիան:

Պատճառը և դեպքը

խմբագրել

Կրուկենբերգի ուռուցքները կարելի է տեսնել բոլոր տարիքային խմբերում, միջին տարիքը 45 տարեկան է[6]: Շատ երկրներում ձվարանների մեջ մետաստազներ ստացած քաղցկեղը կազմում է ձվարանների քաղցկեղի միայն մոտ 1-2%-ը[6] մնացած դեպքերում ձվարանն ինքնին քաղցկեղի առաջնային տեղն է։ Այնուամենայնիվ, Ճապոնիայում դրանք ներկայացնում են ձվարանների չարորակ նորագոյացությունների շատ ավելի մեծ տոկոս (գրեթե 20%)՝ ստամոքսի քաղցկեղի տարածվածության աճի պատճառով[6]:

Կրուկենբերգի ուռուցքները կազմում են մետաստատիկ քաղցկեղների մոտ 15%-ը, որոնք ի սկզբանե կարծես թե առաջացել են ձվարաններում, և որպես այդպիսին ավելի քիչ տարածված են, քան ձվարանների էպիթելային և սեռական բջիջների ուռուցքներից առաջացող մետաստազները:

Մարդկանց մոտ, ովքեր ունեցել են ոչ գինեկոլոգիական չարորակ ուռուցքներ, ադնեկսային զանգվածների մոտավորապես 20%-ը չարորակ են, և դրանց 60%-ը Կրուկենբերգի ուռուցքներն են[7]:

Պաթոգենեզ

խմբագրել

Քննարկումներ են եղել ստամոքսից, կույր աղիքից կամ հաստ աղիքից մինչև ձվարաններ ուռուցքային բջիջների մետաստազավորման ճշգրիտ մեխանիզմի շուրջ: Դասականորեն ենթադրվում էր, որ որովայնի խոռոչի վրայով ուղղակի սերմնացրումը պատճառ է հանդիսանում այս ուռուցքի տարածմանը, սակայն ավելի հավանական է համարվում ավշային ճանապարհով տարածումը[8]: Ենթադրվում է, որ ռետրոգրադ ավշային հանգույցներն ավելի կարևոր են Կրուկենբերգի ուռուցքի պաթոգենեզում, քանի որ Կրուկենբերգի ուռուցքով ձվարանները չեն ցույց տալիս պատիճային ներխուժում: Կրուկենբերգի ուռուցքների ախտորոշման միջին տարիքը կարող է մասամբ կապված լինել ձվարանների անոթների համեմատաբար ավելացման հետ[9]:

Միկրոսկոպիկորեն Կրուկենբերգի ուռուցքները հաճախ բնութագրվում են ձվարանների հյուսվածքում մուցինային մատանիաձև բջիջներով[10]: Երբ հայտնաբերվում է առաջնային ուռուցքը, սովորաբար հայտնաբերվում են մատանիաձև բջիջները։ Այնուամենայնիվ, այլ մանրադիտակային հատկանիշներ կարող են գերակշռել[10][11]: Կրուկենբերգի ուռուցքներն առավել հաճախ մետաստազներ են ստամոքսի քաղցկեղից, մասնավորապես՝ ադենոկարցինոմայից կամ կրծքագեղձի քաղցկեղից [12] հատկապես ինվազիվ լոբուլյար կրծքագեղձի քաղցկեղից [13], սակայն դրանք կարող են առաջանալ կույր աղիքի, հաստ աղիքի, բարակ աղիքի, ուղիղ աղիքի, լեղապարկի և միզապարկի մեջ [11] կամ լեղուղիների, ենթաստամոքսային գեղձի, Vater-ի կամ արգանդի վզիկի ամպուլաի մեջ [13]։

Իմունոհիստոքիմիան կարող է օգնել ախտորոշել Կրուկենբերգի ուռուցքները ձվարանների առաջնային նորագոյացություններից [14]: Օրինակ, ուռուցքները, որոնք իմունոռեակտիվ են CEA-ի կամ ցիտոկերատին 20-ի (CK20) նկատմամբ և բացասական ցիտոկերատին 7-ի (CK7) համար, կարող են ավելի հավանական լինել, որ կոլոռեկտալ ծագում ունեն[15]:

Բուժում և կանխատեսում

խմբագրել

Քանի որ Կրուկենբերգի ուռուցքները երկրորդական են (մետաստատիկ), կառավարումը կարող է տրամաբանորեն առաջնորդվել առաջնային քաղցկեղի հայտնաբերմամբ և բուժմամբ: Կրուկենբերգի ուռուցքների օպտիմալ բուժումը պարզ չէ[16]: Վիրահատական հեռացման դերը համարժեքորեն չի լուծվել [16], սակայն եթե մետաստազները սահմանափակվում են ձվարաններով, վիրահատությունը կարող է բարելավել գոյատևումը[16][17][18]: Քիմիաթերապիայի և/կամ ռադիոթերապիայի դերը անորոշ է [16], բայց երբեմն կարող է օգտակար լինել: [18]

Պատմություն

խմբագրել

Կրուկենբերգի ուռուցքներն անվանվել են Ֆրիդրիխ Էռնստ Կրուկենբերգի (1871–1946) պատվին[19], ով 1896 թվականին հայտնել է, թե իր կարծիքով ձվարանների առաջնային չարորակ նորագոյացություն է, վեց տարի անց պարզվեց, որ դրանք ունեն մետաստատիկ աղեստամոքսային տրակտի ծագում[20]: Այնուամենայնիվ, Փեյջը նկարագրել էր գործընթացը 1854 թվականին [20]:

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ Ackerman LV, Rosai J (2004). Rosai and Ackerman's surgical pathology. Vol. 2. St. Louis: Mosby. էջ 1708. ISBN 0-323-01342-2.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Al-Agha OM, Nicastri AD (November 2006). «An in-depth look at Krukenberg tumor: an overview». Archives of Pathology & Laboratory Medicine. 130 (11): 1725–1730. doi:10.5858/2006-130-1725-AILAKT. PMID 17076540.
  3. ↑ Kiyokawa T, Young RH, Scully RE (March 2006). «Krukenberg tumors of the ovary: a clinicopathologic analysis of 120 cases with emphasis on their variable pathologic manifestations». The American Journal of Surgical Pathology. 30 (3): 277–299. doi:10.1097/01.pas.0000190787.85024.cb. PMID 16538048. S2CID 10359707.
  4. ↑ Papakonstantinou E, Liapis A, Kairi-Vassilatou E, Iavazzo C, Kleanthis CK, Kondi-Pafiti A (2011). «Virilizing ovarian Krukenberg tumor in a 27-year-old pregnant woman. A case report and literature review». European Journal of Gynaecological Oncology. 32 (3): 331–333. PMID 21797128.
  5. ↑ Todorov A, Sirakov N, Angelova I, Chervenkov L, Sirakov V, Georiev A, Stoeva M (2016). «The Leading Role of Computer Tomography for the Diagnose of Krukenberg Tumor With a Typical Symptomatology». Medical Physics International Journal. 4 (1): 59–60. ISSN 2306-4609.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Al-Agha OM, Nicastri AD (November 2006). «An in-depth look at Krukenberg tumor: an overview». Archives of Pathology & Laboratory Medicine. 130 (11): 1725–1730. doi:10.5858/2006-130-1725-AILAKT. PMID 17076540.
  7. ↑ Juretzka MM, Crawford CL, Lee C, Wilton A, Schuman S, Chi DS, և այլք: (May 2006). «Laparoscopic findings during adnexal surgery in women with a history of nongynecologic malignancy». Gynecologic Oncology. 101 (2): 327–330. doi:10.1016/j.ygyno.2005.10.025. PMID 16360202.
  8. ↑ Al-Agha OM, Nicastri AD (November 2006). «An in-depth look at Krukenberg tumor: an overview». Archives of Pathology & Laboratory Medicine. 130 (11): 1725–1730. doi:10.5858/2006-130-1725-AILAKT. PMID 17076540.
  9. ↑ Young RH (September 2006). «From krukenberg to today: the ever present problems posed by metastatic tumors in the ovary: part I. Historical perspective, general principles, mucinous tumors including the krukenberg tumor». Advances in Anatomic Pathology. 13 (5): 205–227. doi:10.1097/01.pap.0000213038.85704.e4. PMID 16998315. S2CID 9598841.
  10. ↑ 10,0 10,1 Young RH (September 2006). «From krukenberg to today: the ever present problems posed by metastatic tumors in the ovary: part I. Historical perspective, general principles, mucinous tumors including the krukenberg tumor». Advances in Anatomic Pathology. 13 (5): 205–227. doi:10.1097/01.pap.0000213038.85704.e4. PMID 16998315. S2CID 9598841.
  11. ↑ 11,0 11,1 Kiyokawa T, Young RH, Scully RE (March 2006). «Krukenberg tumors of the ovary: a clinicopathologic analysis of 120 cases with emphasis on their variable pathologic manifestations». The American Journal of Surgical Pathology. 30 (3): 277–299. doi:10.1097/01.pas.0000190787.85024.cb. PMID 16538048. S2CID 10359707.
  12. ↑ Ackerman LV, Rosai J (2004). Rosai and Ackerman's surgical pathology. Vol. 2. St. Louis: Mosby. էջ 1708. ISBN 0-323-01342-2.
  13. ↑ 13,0 13,1 Al-Agha OM, Nicastri AD (November 2006). «An in-depth look at Krukenberg tumor: an overview». Archives of Pathology & Laboratory Medicine. 130 (11): 1725–1730. doi:10.5858/2006-130-1725-AILAKT. PMID 17076540.
  14. ↑ Young RH (September 2006). «From krukenberg to today: the ever present problems posed by metastatic tumors in the ovary: part I. Historical perspective, general principles, mucinous tumors including the krukenberg tumor». Advances in Anatomic Pathology. 13 (5): 205–227. doi:10.1097/01.pap.0000213038.85704.e4. PMID 16998315. S2CID 9598841.
  15. ↑ Al-Agha OM, Nicastri AD (November 2006). «An in-depth look at Krukenberg tumor: an overview». Archives of Pathology & Laboratory Medicine. 130 (11): 1725–1730. doi:10.5858/2006-130-1725-AILAKT. PMID 17076540.
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 Al-Agha OM, Nicastri AD (November 2006). «An in-depth look at Krukenberg tumor: an overview». Archives of Pathology & Laboratory Medicine. 130 (11): 1725–1730. doi:10.5858/2006-130-1725-AILAKT. PMID 17076540.
  17. ↑ Cheong JH, Hyung WJ, Chen J, Kim J, Choi SH, Noh SH (August 2004). «Survival benefit of metastasectomy for Krukenberg tumors from gastric cancer». Gynecologic Oncology. 94 (2): 477–482. doi:10.1016/j.ygyno.2004.05.007. PMID 15297191.
  18. ↑ 18,0 18,1 Kim WY, Kim TJ, Kim SE, Lee JW, Lee JH, Kim BG, Bae DS (March 2010). «The role of cytoreductive surgery for non-genital tract metastatic tumors to the ovaries». European Journal of Obstetrics, Gynecology, and Reproductive Biology. 149 (1): 97–101. doi:10.1016/j.ejogrb.2009.11.011. PMID 20018420.
  19. ↑ Կաղապար:WhoNamedIt
  20. ↑ 20,0 20,1 Young RH (September 2006). «From krukenberg to today: the ever present problems posed by metastatic tumors in the ovary: part I. Historical perspective, general principles, mucinous tumors including the krukenberg tumor». Advances in Anatomic Pathology. 13 (5): 205–227. doi:10.1097/01.pap.0000213038.85704.e4. PMID 16998315. S2CID 9598841.


Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:Սվետլանա1/Ավազարկղ33&oldid=10012808» էջից