Վիքիպեդիա

Մասնակից:Անահիտ Կիրանց/Ավազարկղ1

< Մասնակից:Անահիտ Կիրանց

Անդրե Աղասիի և Փիթ Սամպրասի մրցակցությունը, ԱՄՆ թենիսիստներ Անդրե Աղասիի և Փիթ Սամպրասի միջև անձնական հանդիպումների պատմությունը և ATP վարկանիշային աղյուսակում առաջատարի համար պայքարը: 1989 թվականից մինչև 2002 թվականը Սամպրասը և Աղասին միմյանց հետ անցկացրել են 34 պաշտոնական հանդիպումներ, որոնցից Սամպրասը հաղթել է 20-ում, իսկ Աղասին՝ 14-ում: Այդ հանդիպումներից 9-ը անցկացվել են «Մեծ սաղավարտի» մրցաշարերում, ևս 6-ը՝ ATP-ի սեզոնի եզրափակիչ մրցաշարերում (հաղթանակների և պարտությունների հաշվեկշիռը, համապատասխանաբար, 6:3 և 4:2 հօգուտ Սամպրասի), Բոլոր մակարդակների մրցաշարերի եզրափակիչներում կայացել է 16 հանդիպում (9:7 հաշիվը հօգուտ Սամպրասի): Սամպրասն իր կարիերայի ընթացքում հաղթել է Մեծ Սաղավարտի 14 մրցաշարերում, գլխավորել է ATP-ի[1] վարկանիշային աղյուսակը 286 շաբաթ (երկու ռեկորդները, ռեկորդները նրա ելույթների վերջում, ավելի ուշ բարելավվել են Ռոջեր Ֆեդերերի կողմից) և տարին ավարտել է որպես աշխարհի թիվ մեկ 6 անգամ: Աղասին, ով իր պրոֆեսիոնալ կարիերան սկսել է մրցակցից ավելի վաղ, իսկ ավելի ուշ ավարտել է պրոֆեսիոնալ կարիերան, 8 անգամ դարձել է «Մեծ սաղավարտի» մրցաշարերի հաղթող, 101 շաբաթ գլխավորել է վարկանիշային աղյուսակը (վերջին անգամ՝ Սամպրասի թոշակի անցնելուց հետո)[2] և մեկ անգամ մրցաշրջանն ավարտել առաջին հորիզոնականում: Նա նաև դարձավ Ռոդ Լեյվերից հետո առաջին բաց դարաշրջանի խաղացողը, ով հաղթեց կարիերայի Մեծ սաղավարտի մրցաշարերում՝ հաղթելով իր բոլոր չորս մրցաշարերում իր կարիերայի ընթացքում[3]:

Մրցակցության պատմություն

խմբագրել

Աղասին և Սամպրասը ծնվել են մեկ տարվա տարբերությամբ և առաջին անգամ հանդիպել են դատարանում, երբ առաջինը 10 տարեկան էր[4]:Աղասին իր պրոֆեսիոնալ կարիերան սկսել է ավելի վաղ և արագ հասել հաջողությունների՝ արդեն 1988 թվականին երկու անգամ խաղալով «Մեծ սաղավարտի» մրցաշարերի կիսաեզրափակչում: Սամպրասը, ընդհակառակը, այս տարի նոր դարձավ պրոֆեսիոնալ՝ ավարտելով մրցաշրջանը, թեև ATP-ի վարկանիշային աղյուսակի լավագույն հարյուրյակում, բայց հեռու առաջատարներից[5]: Պրոֆեսիոնալ մրցաշարում Աղասիի հետ Նրա առաջին հանդիպումը տեղի ունեցավ հաջորդ տարի ՝ Իտալիայի բաց առաջնության գրունտային կորտում: Գրունտը Սամպրասի համար ամենաքիչ հարմարավետ ծածկույթն էր, և Աղասին վստահ հաղթանակ տարավ խաղում [3]:

Հաջորդ մրցաշրջանը նշանավորեց թենիսի էլիտայի առաջխաղացումը արդեն Սամպրասի համար, որը Ֆիլադելֆիայի մրցաշարում փակ գորգերի կորտերում նվաճեց իր առաջին տիտղոսը Աղասիի (այդ ժամանակ վարկանիշում 6-րդն էր) և օլիմպիական փոխչեմպիոն թիմ Մայոտի նկատմամբ տարած հաղթանակներից հետո: Սամփրասի և Աղասիի միջև երրորդ հանդիպումը[6] տեղի ունեցավ նույն թվականին ԱՄՆ-ի բաց առաջնության եզրափակչում ։ Սա" Մեծ սաղավարտի "մրցաշարերի պատմության մեջ տղամարդկանց մենախաղի "ամենաերիտասարդ" եզրափակիչն էր բաց դարաշրջանի սկզբից ի վեր.եզրափակչի մասնակիցների միջին տարիքը 19 տարի 8 ամիս էր[7]: Սամփրասը ցանվեց 12-րդ համարի տակ, Աղասին ՝ 4-րդ, բայց հաղթանակ տարավ մրցակիցներից ավելի երիտասարդ ՝ ջախջախիչ հաշվով 6:4, 6:3, 6:2[8], առաջին սեթի համար մրցակցին իր մատուցմամբ ընդամենը 6 գնդակ է տվել, երկրորդում ՝ 5, իսկ երրորդում ՝ հաղթելով չորս եզրափակիչ գեյմերում[9] ։


Հաջորդ 12 տարիների ընթացքում Սամպրասը և Աղասին անցկացրել են ևս 31 պաշտոնական հանդիպում: Նրանց մրցակցությունը մեծ հետաքրքրություն առաջացրեց թե՛ այն պատճառով, որ երկու թենիսիստներն էլ հավակնում էին լինել վարկանիշային աղյուսակի առաջատար և հաճախ հաղթում էին ամենահեղինակավոր մրցաշարերում, ինչպես նաև խառնվածքի և խաղաոճի տարբերության պատճառով[10]: Սամպրասն ուներ իր ժամանակի լավագույն մատուցումներից մեկը և հզոր բաց չղջիկ՝ շատ ժամանակ ծախսելով բազային գծից հարվածներ փոխանակելու վրա[3]: Սամպրասի երկրորդ մատուցումը, նույնքան հզոր և հուսալի, որքան առաջինը, համարվում է պատմության մեջ լավագույններից մեկը: Աղասին սկսել է իր կարիերան որպես հարձակվողական խաղացող՝ մատուցելուց անմիջապես հետո ցանց մտնելով և փորձելով հնարավորինս արագ ավարտել հանրահավաքը: Հետագայում, նա սկսեց ավելի շատ խաղալ հետնագծից՝ մաշեցնելով մրցակիցներին գրեթե նույնքան հզոր հեռահար հարվածներով: Սամպրասի և Աղասիի միջև մրցակցությունը թույլ տվեց Nike-ին՝ երկու մարզիկների համազգեստի պաշտոնական մատակարարին, նկարահանել 1995 թվականին իրենց ամենահայտնի գովազդներից մեկը, որը հայտնի է որպես «Պարտիզանական թենիս»[10]: Կինոռեժիսոր Սփայք Ջոնզիի կողմից նկարահանված պատմվածքում Աղասին և Սամպրասը հանպատրաստից խաղ են խաղացել Նյու Յորքի փողոցներում: Տեսահոլովակի նկարահանումներից կարճ ժամանակ անց Սամպրասը և Աղասին՝ համապատասխանաբար աշխարհի 1-ին և 2-րդ ռակետները, կրկին հանդիպեցին US Open-ի եզրափակիչում[11]:

Մրցակցությունը բավականին հավասար էր մինչև 1996 թվականը, որից հետո Սամպրասը շարունակեց գերիշխել վարկանիշային աղյուսակում՝ վեց մրցաշրջան անընդմեջ զբաղեցնելով աշխարհի թիվ 1-ը, մինչդեռ Աղասիի խաղը կտրուկ անկում ապրեց՝ 1997 թվականի նոյեմբերին զբաղեցնելով 141-րդ հորիզոնականը։ 1999 թվականին, սակայն, նա վերադարձավ ավելի լավ մարզավիճակի և այդ մրցաշրջանն ավարտեց վարկանիշային աղյուսակի առաջին տեղում: Նրանք 11 անգամ հանդիպեցին Սամպրասի հետ այդ մրցաշրջանում և երեքը հաջորդող (ներառյալ 2001 թվականի ԱՄՆ բաց առաջնության քառորդ եզրափակիչը, որը թենիսի պատմաբան Սթիվ Ֆլինկը թվարկեց որպես խաղի պատմության լավագույն հանդիպումներից մեկը[12])։ Նրանց վերջին հանդիպումը 2002 թվականին ԱՄՆ-ի բաց առաջնության եզրափակչում, որն ավարտվեց Սամպրասի հաղթանակով, նույնպես նրա կարիերայի վերջին հանդիպումն էր։ Աղասին շարունակեց ելույթները՝ 33 տարեկանում կարճ ժամանակով զբաղեցնելով վարկանիշային աղյուսակի առաջին տեղը[10], և նաև թոշակի անցավ ԱՄՆ-ի բաց առաջնությունում՝ 3-րդ տուրում Բենջամին Բեկերին պարտվելուց հետո[13]։

Официальные матчи

խմբագրել
Լեգենդ Աղասի Սամպրասը
Մեծ սաղավարտ 3 6
ATP աշխարհի առաջնություն 2 4
ATP Championship Series, Single Week/ATP Super 9 5 5
ATP առաջնություն 0 1
Գրան պրի/ATP World/ATP International 4 4
Ընդամենը 14 20
Եզրափակիչներ 7 9
Ծածկույթ Աղասի Աղասի
Հարդ 9 11
Գորգ 2 5
Գրունտ 3 2
Խոտ 0 2
№ Թվական Մրցաշար Ծածկույթ Փուլ Հաղթող Հաշիվ Աղասի Սամփրաս
1. 1989 Հռոմ, Իտալիա Գրունտ 2-րդ փուլ Աղասի 6-2, 6-1 1 0
2. 1990 Ֆիլադելֆիա, ԱՄՆ Գորգ 3-րդ փուլ Սամփրաս 5-7, 7-5 — отказ 1 1
3. 1990 ԱՄՆ բաց առաջնություն Հարդ Եզրափակիչ Սամփրաս 6-4, 6-3, 6-2 1 2
4. 1990 ԱԹՖ աշխարհի առաջնություն Գորգ Խումբ Աղասի 6-4, 6-2 2 2
5. 1991 ԱԹՖ աշխարհի առաջնություն Գորգ Խումբ Սամփրաս 6-3, 1-6, 6-3 2 3
6. 1992 Ատլանտա, Միացյալ Նահանգներ Գրունտ եզրափակիչ Աղասի 7-5, 6-4 3 3
7. 1992 Ֆրանսիայի բաց առաջնություն Գրունտ 1/4 եզրափակիչ Աղասի 7-66, 6-2, 6-1 4 3
8. 1993 Ուիմբլդոնի մրցաշար Խոտ 1/4 եզրափակիչ Սամփրաս 6-2, 6-2, 3-6, 3-6, 6-4 4 4
9. 1994 Մայամի, ԱՄՆ Հարդ Եզրափիկչ Սամփրաս 5-7, 6-3, 6-3 4 5
10. 1994 Օսակա, Ճապոնիա Հարդ 1/2 եզրափակիչ Սամփրաս 6-3, 6-1 4 6
11. 1994 Փարիզ, Ֆրանսիա Գորգ 1/4 եզրափակիչ Աղասի 7-66, 7-5 5 6
12. 1994 ԱԹՖ աշխարհի առաջնություն Գորգ 1/2 եզրափակիչ Սամփրաս 4-6, 7-65, 6-3 5 7
13. 1995 Ավստրալիայի բաց առաջնություն Հարդ Եզրափակիչ Աղասի 4-6, 6-1, 7-66, 6-4 6 7
14. 1995 Ինդիան Ուելս, ԱՄՆ Հարդ Եզրափակիչ Սամփրաս 7-5, 6-3, 7-5 6 8
15. 1995 Մայամի Հարդ Եզրափակիչ Աղասի 3-6, 6-2, 7-63 7 8
16. 1995 Մոնրեալ, Կանադա Հարդ Եզրափակիչ Աղասի 3-6, 6-2, 6-3 8 8
17. 1995 ԱՄՆ բաց առաջնություն Հարդ Եզրափակիչ Սամփրաս 6-4, 6-3, 4-6, 7-5 8 9
18. 1996 Սան Խոսե, ԱՄՆ Հարդ Եզրափակիչ Սամփրաս 6-2, 6-3 8 10
19. 1996 Շտուտգարտ, Գերմանիա Գորգ 1/4 եզրափակիչ Սամփրաս 6-4, 6-1 8 11
20. 1996 ԱԹՖ աշխարհի առաջնություն Գորգ Խումբ Սամփրաս 6-2, 6-1 8 12
21. 1998 Սան Խոսե Հարդ Եզրափակիչ Աղասի 6-2, 6-4 9 12
22. 1998 Մոնտե Կառլո, Մոնակո Գրունտ 2-րդ փուլ Սամփրաս 6-4, 7-5 9 13
23. 1998 Տորոնտո, Կանադա Հարդ 1/4 Եզրափակիչ Աղասի 6-75, 6-1, 6-2 10 13
24. 1999 Ուիմբլդոնի մրցաշար Խոտ Եզրափակիչ Սամփրաս 6-3, 6-4, 7-5 10 14
25. 1999 Լոս Անջելես, ԱՄՆ Հարդ Եզրափակիչ Սամփրաս 7-63, 7-61 10 15
26. 1999 Ցինցինատի, Միացյալ Նահանգներ Հարդ 1/2 Եզրափակիչ Սամփրաս 7-67, 6-4 10 16
27. 1999 ԱԹՖ աշխարհի առաջնություն Հարդ Խումբ Աղասի 6-2, 6-2 11 16
28. 1999 ԱԹՖ աշխարհի առաջնություն Հարդ Եզրափակիչ Սամփրաս 6-1, 7-5, 6-4 11 17
29. 2000 Ավստրալիայի բաց առաջնություն Հարդ 1/2 եզրափակիչ Աղասի 6-4, 3-6, 6-70, 7-65, 6-1 12 17
30. 2001 Ինդիան Ուելս Հարդ Եզրափակիչ Աղասի 7-65, 7-5, 6-1 13 17
31. 2001 Լոս Անջելես Հարդ Եզրափակիչ Աղասի 6-4, 6-2 14 17
32. 2001 ԱՄՆ բաց առաջնություն Հարդ 1/4 Եզրափակիչ Սամփրաս 6-77, 7-62, 7-62, 7-65 14 18
33. 2002 Հյուսթոն, ԱՄՆ Գրունտ 1/2 Եզրափակիչ Սամփրաս 6-1, 7-5 14 19
34. 2002 ԱՄՆ բաց առաջնություն Հարդ Եզրափակիչ Սամփրաս 6-3, 6-4, 5-7, 6-4 14 20

Сравнительное положение в рейтинге в конце сезона

խմբագրել
Год 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
  ԱՄՆ Անդրե Աղասի 91 25 3 7 4 10 9 24 2 2 8 110 6 1 6 3 2 4 8 7 150
  ԱՄՆ Փիթ Սամփրաս 97 81 5 6 3 1 1 1 1 1 1 3 3 10 13
  1. ↑ FedEx ATP Rankings: History of ATP World No. 1 // ATP Tour Media Guide. — ATP, 2021. — С. 107.
  2. ↑ FedEx ATP Rankings: History of ATP World No. 1 // ATP Tour Media Guide. — ATP, 2021. — С. 107.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Jens Huiber (2020-03-21). «The seven biggest male tennis rivalries, part 5: Andre Agassi vs. Pete Sampras». Tennisnet.com (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-06-24-ին. Վերցված է 2021-06-16-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  4. ↑ James Buddell (2010-08-26). «Pete Sampras: The Making Of A Champion». ATP (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-06-24-ին. Վերցված է 2021-06-16-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  5. ↑ Jovica Ilic (2019-09-09). «On this day: Pete Sampras downs Andre Agassi in youngest Grand Slam final». Tennis World (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-06-24-ին. Վերցված է 2021-06-16-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  6. ↑ James Buddell (2010-08-26). «Pete Sampras: The Making Of A Champion». ATP (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-06-24-ին. Վերցված է 2021-06-16-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  7. ↑ Jovica Ilic (2019-09-09). «On this day: Pete Sampras downs Andre Agassi in youngest Grand Slam final». Tennis World (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-06-24-ին. Վերցված է 2021-06-16-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  8. ↑ James Buddell (2010-08-26). «Pete Sampras: The Making Of A Champion». ATP (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-06-24-ին. Վերցված է 2021-06-16-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  9. ↑ Jovica Ilic (2019-09-09). «On this day: Pete Sampras downs Andre Agassi in youngest Grand Slam final». Tennis World (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-06-24-ին. Վերցված է 2021-06-16-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 «Inside Sampras & Agassi's Legendary Rivalry». ATP (անգլերեն). 2020-04-08. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-06-24-ին. Վերցված է 2021-06-16-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  11. ↑ Tim Newcomb (2015-08-14). «Pete Sampras talks rivalries while recreating iconic moment in NYC». Sports Illustrated. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-06-24-ին. Վերցված է 2021-06-16-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  12. ↑ Flink S. Ranking the Greatest Matches of All Time // The Greatest Tennis Matches of All Time. — Kindle Edition. — New Chapter Press, 2012. — ISBN 978-0942257939
  13. ↑ Greg Garber (2011-02-26). «Everything OK with tennis's odd couple?». ESPN (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-06-24-ին. Վերցված է 2021-06-16-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:Անահիտ_Կիրանց/Ավազարկղ1&oldid=10039550» էջից