Մայր Սվեա (շվեդ.՝ oder Svea), Շվեդիայի ազգային կին անձնավորումը, շվեդ ժողովրդի ազգային խորհրդանիշերից։

Moder Svea
Ռոլֆ Ադլերսպարե
Moder Svea
Ալֆրեդ Նիստրյոմ (1891)

Նկարագրություն խմբագրել

Մայր Սվեան սովորաբար պատկերված է որպես հզոր կին-մարտիկ, վալկիիրա, որը ձեռքում հաճախ վահան ունի և կանգնած է առյուծի կողքին։ Սվեան կնոջ շվեդական անձանուն է, որը ծագում է շվեդացի ("Swedes") կամ շվեդ (svea) հին հոգնակի ձևից սեռական հոլովով։ Հոլովաձևն առկա է Svea rike-ում՝ հին շվեդերեն Sverige բառի թարգմանությունում․ Շվեդիայի շվեդերեն անվանումը։

Հանրաճանաչ կերպարը ստեղծել է շվեդ գրող Անդերս Լեյոնշտեդտը (1649–1725), երբ այն առաջին անգամ ներկայացրել է իր Svea Lycksaligheets Triumph (1672) բանաստեղծության մեջ[1]։

Որպես հայրենասիրական խորհրդանիշ՝ Մայր Սվենան լայն տարածում է գտել շվեդ բանաստեղծ Գունո Եվրելիուսի (1661–1709) Շվեդիայի թագավոր Կառլ XI-ին նվիրված Kunga Skald (1697) աշխատությունում։ Եվրելիոսն ավելի ուշ ազնվացվել է Դալշտերնա անունով[2]։

Մայր Շվեդիան հաճախակի որպես ազգային խորհրդանիշ հայտնվել է 19-րդ դարի շվեդական գրականության և մշակույթի մեջ։ Այն հայտնվել է շվեդական զանազան թղթադրամների վրա ավելի քան յոթանասուն տարի, ինչպես, օրինակ, 1890–1952 թվականներին տպագրված 5 կրոն թղթադրամի, ինչպես նաև 1954–1963 թվականներին տպագրված 5-կրոնանոց թղթադրամի վրա[3]։

Շվեդ երգչուհի Լենա Ֆիլիպսոնը և կոմպոզիտոր Տորգի Սյոդերբերգը գրել են Moder Swea երգը, որը ներկայացվել է Լենա Ֆիլիպսոնի 1995 թվականի ալբոմում[4]։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Hofberg, Herman; Heurlin, Frithiof; Millqvist, Viktor; Rubenson, Olof (1906). Svenskt biografiskt handlexikon: alfabetiskt ordnade lefnadsteckningar af Sveriges namnkunniga män och kvinnor från reformationen till nuvarande tid (շվեդերեն) (Ny uppl. /grundligt genomsedd, omarbetad och till våra dagar framförd af Frithiof Heurlin ... ed.). Stockholm: Bonnier. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 11-ին.
  2. Meijer, Bernhard; Westrin, Theodor, eds. (1906). Nordisk familjebok: konversationslexikon och realencyklopedi. Bd 5 (շվեդերեն) (New, rev. and richly ill. ed.). Stockholm: Nordisk familjeboks förl. էջ 1109. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 11-ին.
  3. «5-kronor banknote». Riksbank. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 11-ին.
  4. «Lena Philipsson - Bio (All Media Guide, LLC.)». Jango.com. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 11-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Աղբյուրներ խմբագրել

  • Olsson, Bernt; Algulin, Ingemar (1987). Litteraturens historia i Sverige (շվեդերեն). Stockholm: Norstedt. ISBN 91-1-873022-1.