Ճուռակներ

Ճուռակ

Սովորական ճուռակ

Թագավորություն	Կենդանիներ
Տիպ	Քորդավորներ
Դաս	Թռչուններ
Կարգ	Բազեանմաններ
Ընտանիք	Ճուռակներ

Լատիներեն անվանում

Buteoninae

Դասակարգումը
Վիքիցեղերում

Պատկերներ
Վիքիպահեստում

Ճուռակները կազմում են բազեանմանների կարգի գիշատիչ թռչունների ընտանիքը^[1]։ Հայտնի է 122 տեսակ՝ տարածված ամենուրեք, բացի Անտարկտիդայից և Արկտիկայից^[2]։

Հայաստանում

Հայաստանում բնադրում են 27 տեսակ՝ անգղեր, արծիվներ, մկնաճուռակներ, ցիներ, լորաճուռակ, եվրոպական ճնճղաճուռակ, թավշաոտ ճուռակ, մեծ ճուռակ, կրետակեր, տափաստանային ճուռակ, ցախաքլորաորս, թուրքմենական ճնճղաճուռակ և այլն^[3]։

Մարմնի չափեր

Մարմնի երկարությունը 28–115 սմ է, կենդանի զանգվածը՝ 100գ–6,5կգ։ Թևերը լայն են, կլորացած, փետրածածկը՝ հիմնականում մուգ կամ բաց շագանակագույնից շիկակարմիր, մուգ մոխրագույն, կուրծքը կամ մեջքը՝ մուգ շերտերով, ոտքերը՝ հիմնականում՝ դեղին, կտուցը՝ սրածայր, կեռ, մագիլները՝ սուր^[4]։ Վերնակտուցի եզրը չունի ատամնավոր ելուստ։ Զոհին որսում է գետնին կամ թռիչքի ընթացքում։ Ճուռակների մեծ մասը չվող է։ Բնադրում են ծառերի, ժայռերի վրա, գետնին^[5]։ Թխսակալում է էգը կամ արուն։

Սնումը

Սնվում են մանր ողնաշարավորներով, լեշերով, փափկամարմիններով, միջատներով^[6]։

Կարմիր գրքում

Ճուռակների 11 տեսակ գրանցված է Հայաստանի Կարմիր գրքում։

Ծանոթագրություններ

↑ Beme, R. L. (Ri︠u︡rik Lʹvovich) (1994). Pi︠a︡tii︠a︡zychnyĭ slovarʹ nazvaniĭ zhivotnykh. Ptit︠s︡y : latinskiĭ, russkiĭ, angliĭskiĭ, nemet︠s︡kiĭ, frant︠s︡uzskiĭ : 11060 nazvaniĭ. Sokolov, Vladimir Evgenʹevich., Flint, Vladimir Evgenʹevich. Moskva: "RUSSO". ISBN 5-200-00643-0. OCLC 32830504.
↑ LERNER, HEATHER R. L.; KLAVER, MATTHEW C.; MINDELL, DAVID P. (2008-04). «MOLECULAR PHYLOGENETICS OF THE BUTEONINE BIRDS OF PREY (ACCIPITRIDAE)». The Auk. 125 (2): 304–315. doi:10.1525/auk.2008.06161. ISSN 0004-8038.
↑ Lerner, Heather R.L.; Mindell, David P. (2005-11). «Phylogeny of eagles, Old World vultures, and other Accipitridae based on nuclear and mitochondrial DNA». Molecular Phylogenetics and Evolution. 37 (2): 327–346. doi:10.1016/j.ympev.2005.04.010. ISSN 1055-7903.
↑ LERNER, HEATHER; CHRISTIDIS, LES; GAMAUF, ANITA; GRIFFITHS, CAROLE; HARING, ELISABETH; HUDDLESTON, CHRISTOPHER J.; KABRA, SONIA; KOCUM, ANNETT; KROSBY, MEADE (2017 թ․ հունվարի 9). «Phylogeny and new taxonomy of the Booted Eagles (Accipitriformes: Aquilinae)». Zootaxa. 4216 (4): 301. doi:10.11646/zootaxa.4216.4.1. ISSN 1175-5334.
↑ Storer, Robert W. (1965-10). «Catalogue of Fossil Birds Pierce Brodkorb». The Auk. 82 (4): 657–658. doi:10.2307/4083238. ISSN 0004-8038.
↑ Lerner, Heather R. L.; Klaver, Matthew C.; Mindell, David P. (2008-04). «MOLECULAR PHYLOGENETICS OF THE BUTEONINE BIRDS OF PREY (ACCIPITRIDAE)». The Auk (անգլերեն). 125 (2): 304–315. doi:10.1525/auk.2008.06161. ISSN 0004-8038.

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ճուռակներ» հոդվածին։

[1] Beme, R. L. (Ri︠u︡rik Lʹvovich) (1994). Pi︠a︡tii︠a︡zychnyĭ slovarʹ nazvaniĭ zhivotnykh. Ptit︠s︡y : latinskiĭ, russkiĭ, angliĭskiĭ, nemet︠s︡kiĭ, frant︠s︡uzskiĭ : 11060 nazvaniĭ. Sokolov, Vladimir Evgenʹevich., Flint, Vladimir Evgenʹevich. Moskva: "RUSSO". ISBN 5-200-00643-0. OCLC 32830504.

[2] LERNER, HEATHER R. L.; KLAVER, MATTHEW C.; MINDELL, DAVID P. (2008-04). «MOLECULAR PHYLOGENETICS OF THE BUTEONINE BIRDS OF PREY (ACCIPITRIDAE)». The Auk. 125 (2): 304–315. doi:10.1525/auk.2008.06161. ISSN 0004-8038.

[3] Lerner, Heather R.L.; Mindell, David P. (2005-11). «Phylogeny of eagles, Old World vultures, and other Accipitridae based on nuclear and mitochondrial DNA». Molecular Phylogenetics and Evolution. 37 (2): 327–346. doi:10.1016/j.ympev.2005.04.010. ISSN 1055-7903.

[4] LERNER, HEATHER; CHRISTIDIS, LES; GAMAUF, ANITA; GRIFFITHS, CAROLE; HARING, ELISABETH; HUDDLESTON, CHRISTOPHER J.; KABRA, SONIA; KOCUM, ANNETT; KROSBY, MEADE (2017 թ․ հունվարի 9). «Phylogeny and new taxonomy of the Booted Eagles (Accipitriformes: Aquilinae)». Zootaxa. 4216 (4): 301. doi:10.11646/zootaxa.4216.4.1. ISSN 1175-5334.

[5] Storer, Robert W. (1965-10). «Catalogue of Fossil Birds Pierce Brodkorb». The Auk. 82 (4): 657–658. doi:10.2307/4083238. ISSN 0004-8038.

[6] Lerner, Heather R. L.; Klaver, Matthew C.; Mindell, David P. (2008-04). «MOLECULAR PHYLOGENETICS OF THE BUTEONINE BIRDS OF PREY (ACCIPITRIDAE)». The Auk (անգլերեն). 125 (2): 304–315. doi:10.1525/auk.2008.06161. ISSN 0004-8038.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]