Հոշիմինի ֆոնդային բորսա

Հոշիմինի ֆոնդային բորսա (անգլ.՝ Ho Chi Minh Stock Exchange (HOSE, HoSE, HSX), նախկինում՝ HCMC Securities Trading Center (HoSTC)), ֆոնդային բորսա Վիետնամի Հոշիմին քաղաքում։ Այն ստեղծվել է 1998 թվականին Վիետնամի վարչապետի թիվ 127/1998/QD-TTg որոշմամբ։ HCM Securities Trading Center-ը պաշտոնապես բացվել է 2000 թվականի հուլիսի 20-ին և իր առաջին առևտրային նստաշրջանն ունեցել է 2000 թվականի հուլիսի 28-ին՝ երկու ցուցակված ընկերություններով և վեց անվտանգության ընկերությունների անդամներով[1]։

Հոշիմինի ֆոնդային բորսա
պատկերանիշ Խմբագրել Wikidata
Բորսա, ֆոնդային բորսա Խմբագրել Wikidata
ՍտեղծումՀուլիս 2000 Խմբագրել Wikidata
ԵրկիրՎիետնամ Խմբագրել Wikidata
Կազմակերպչաիրավական ձևpublic enterprise Խմբագրել Wikidata
Գլխամասի վայրՀոշիմին Խմբագրել Wikidata
Պաշտոնական կայքwww.hsx.vn Խմբագրել Wikidata

Ներկայիս HCMSE շենքում նախկինում տեղակայված էր Վիետնամի Հանրապետության Սենատը մինչև Սայգոնի անկումը 1975 թվականին։

Վարչապետի 2007 թվականի թիվ 599/2007/QD-TTg որոշման համաձայն՝ HCM Securities Trading Center-ը վերափոխվեց HCM Stock Exchange-ի, որի սկզբնական կանոնադրական կապիտալը կազմում էր 1000 մլրդ դոնգ, իսկ ֆինանսների նախարարությունը գործակալությունը ներկայացնող սեփականատեր էր։ Կանոնադրական կապիտալը ճշգրտվել է մինչև 2000 միլիարդ դոնգ 2015 թվականին[2]։

Վարչապետը 2020 թվականի դեկտեմբերի 23-ին ընդունել է թիվ 37/2020/QD-TTg որոշումը Վիետնամի ֆոնդային բորսա ստեղծելու մասին։ Համապատասխանաբար, Հանոյի ֆոնդային բորսան և Հոշիմին ֆոնդային բորսան դարձան դուստր ընկերություններ՝ կանոնադրական կապիտալի 100%-ով պատկանելով Վիետնամի ֆոնդային բորսային։

Ընդհանուր ակնարկ

խմբագրել

Վիետնամի ֆոնդային բորսան ստեղծվել է որպես մեկ անդամով սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերություն՝ արժեթղթերի առևտրային շուկա կազմակերպելու համար։ Դրա 3000 միլիարդ դոնգ կանոնադրական կապիտալը պատկանում է պետությանը։ Այն ունի բանկային հաշիվներ Պետական գանձապետարանում և տեղական առևտրային բանկերում, որոնք բիզնես են անում վիետնամական դոնգով և արտարժույթով։ Համաձայն ազգային օրենսդրության, բորսայի գործառույթներն են ֆինանսական ռեժիմները, վիճակագրական հաշվետվությունները, հաշվապահական հաշվառումը և աուդիտը։

Պարտականություններ

խմբագրել

Համաձայն Հոշիմին քաղաքի ֆոնդային բորսայի կազմակերպման և գործունեության կանոնադրության, որը հրապարակվել է 2021 թվականի հուլիսի 9-ի թիվ 07/QD-HDTV որոշմամբ, բորսայի պալատն ունի հետևյալ պարտավորություններն ու լիազորությունները․

  • Կազմակերպել և գործարկել արժեթղթերի առևտրային շուկան, արժեթղթերի աճուրդային համակարգը, ֆոնդերի վկայագրերը, ծածկված երաշխիքները և արժեթղթերի առևտրի այլ շուկաներ
  • Կասեցնել առևտուրը, եթե առկա են գների և առևտրի ծավալի անսովոր տատանումներ՝ ներդրողների իրավունքները, շահերը, անվտանգությունը և կայունությունը պաշտպանելու համար։
  • Հաստատել, փոխել կամ չեղարկել ցուցակը
  • Գրանցել արժեթղթերի առևտուրը
  • Վերահսկել տեղեկատվության բացահայտումը լիստինգի ընկերությունների կողմից
  • Ապահովել տեխնոլոգիական ենթակառուցվածքը ֆոնդային շուկայի համար
  • Ստուգել և կարգավորել ցուցակման ընկերությունների և առևտրի համար գրանցվածների նկատմամբ խախտումները

Պրոդուկտներ

խմբագրել

Բաժնետոմսեր

խմբագրել

Ներկայումս Հոշիմին ֆոնդային բորսան առևտուր է անում արժեթղթերի այնպիսի պրոդուկտներով, ինչպիսիք են բաժնետոմսերը, փակ ֆոնդի վկայագրերը, ETF (Exchange-traded fund) վկայագրերը և վարրանտները։

2021 թվականի հունիսի 30-ի վերջին այն ուներ 488 ցուցակված առևտրային արժեթղթեր, այդ թվում՝ 385 բաժնետոմս, երկու փակ ֆոնդի հավաստագիր, յոթ ETF վկայագիր, 65 վարրանտ և 29 պարտատոմս։ Այն ներառում էր ավելի քան 103,88 միլիարդ ցուցակված բաժնետոմս, իսկ ցուցակված կապիտալի արժեքը կազմում էր ավելի քան 5,28 միլիոն դոնգ։

VNIndex-ը Վիետնամի ֆոնդային բորսայի առաջին ինդեքսն էր։ Այն համեմատում է շուկայական կապիտալի ընթացիկ արժեքները շուկայական կապիտալի բազային արժեքի հետ։ Շուկայական կապիտալի արժեքը հաշվարկվում է ինդեքսի բանաձևով, որը ճշգրտվում է այնպիսի սցենարներով, ինչպիսիք են նոր ցուցակումները, ցուցակից դուրս գալը և ցուցակային կապիտալի փոփոխությունները։ VNIndex-ի հաշվարկման բանաձև՝ VN ինդեքս = (Ընթացիկ շուկայական արժեք / Հիմնական շուկայական արժեք) x 100։

HOSE Index-ը գործարկվել է 2014 թվականին։ Այն թույլ է տալիս HOSE-ի ցուցակման բաժնետոմսերին համապատասխանել ազատ լողացող տոկոսադրույքի և իրացվելիության պահանջներին։ HOSE Index-ը կազմում է HOSE-ում վիետնամական բաժնետոմսերի ցուցակման ավելի քան 90% առևտրային արժեքը և ավելի քան 80% կապիտալ արժեքը։

HOSE Index-ի կառուցվածքը․

  • VNAllshare-ը կապիտալիզացիայի ինդեքս է, բաղկացած է HOSE-ում թվարկված բաժնետոմսերից, որոնք համապատասխանում են իրավասության, ազատ փոխանցվող հարաբերակցության և իրացվելիության ստուգման պահանջներին։
  • VN30-ը կապիտալիզացիայի ինդեքս է, որը նախատեսված է VNAllshare-ում շուկայական կապիտալիզացիայի և իրացվելիության տեսանկյունից լավագույն երեսուն ընկերությունների աճը չափելու համար։
  • VNMidcap-ը կապիտալիզացիայի ինդեքս է, որը չափում է VNAllshare-ում յոթանասուն միջին ընկերությունների աճը։
  • VN100. շուկայական կապիտալիզացիայի ինդեքս է, որը միավորում է VN30-ի և VNMidcap-ի բաղադրիչ բաժնետոմսերը։
  • VNSmallcap-ը կապիտալիզացիայի ինդեքս է, որը նախատեսված է VNAllshare-ում փոքր ընկերությունների աճը չափելու համար։
  • VNAllshare հատվածի ինդեքսները ներառում են արդյունաբերության ինդեքսներ VNAllshare-ի բաղադրիչների պաշարներով, որոնք դասակարգված են ըստ Համաշխարհային արդյունաբերության դասակարգման ստանդարտի (GICS®):
  • VNSI-ն գների ինդեքս է, որը հաշվարկվում է շուկայական կապիտալիզացիայի ազատ ճշտված մեթոդի կիրառմամբ՝ կայուն զարգացման լավագույն միավորներ ունեցող ցուցակված ընկերությունների կազմով։ Այն ունի հինգ վայրկյան իրական ժամանակի հաշվարկման հաճախականություն[3]։

Ոլորտի ցուցանիշներ

խմբագրել

Ներկայումս HOSE-ն ունի տասը հատվածային ինդեքս.

  • Սպառողների հատված (VNCONS)
  • Էներգետիկ ոլորտ (VNENE)
  • Ֆինանսական հատված (VNFIN)
  • Առողջապահության ոլորտ (VNHEAL)
  • Նյութական հատված (VNMAT)
  • Արդյունաբերական հատված (VNIND)
  • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտ (VNIT)
  • Նյութական հատված (VNMAT)
  • Անշարժ գույքի ոլորտ (VNREAL)
  • Կոմունալ ծառայությունների ոլորտ (VNUTI)

Ներդրումների ցուցանիշներ

խմբագրել

2019 թվականի նոյեմբերին HOSE-ը ներկայացրել է փոփոխված ինդեքս՝ հարմարվելով ներքին ֆոնդային ընկերությունների ներդրումային կարիքներին։ Մասնավորապես, Վիետնամի առաջատար ֆինանսական ինդեքսը (VNFIN LEAD), Վիետնամի ֆինանսական ընտրության ոլորտի ինդեքսը (VNFINSELECT) և Վիետնամի ադամանդի ինդեքսը (VN DIAMOND):

Առևտրային գործունեություն

խմբագրել

Հոշիմին ֆոնդային բորսան առևտուր է անում երկուշաբթիից ուրբաթ, բացառությամբ պետական տոների։ Բաժնետոմսերի և ֆոնդերի վկայագրերի առևտրի սահմանաչափը +/-7% է, սա չի վերաբերում պարտատոմսերին։ Նոր ցուցակման բաժնետոմսի առաջին առևտրային օրը առևտրի սահմանաչափը +/-20% է։

HOSE լիստինգ

խմբագրել

Ցուցակման պահանջները, որոնք կիրառվում են համաձայն 155/2020/ND-CP որոշման մանրամասնությունների․

Չափանիշներ Պահանջ
Բիզնեսի ձև բաժնետիրական ընկերություն
Կանոնադրական կապիտալը մուտքագրվել է գրանցման պահին 120 մլրդ դոնգ[4]
Նվազագույն կապիտալ 30 մլրդ դոնգ
Առևտրի ժամանակը UPCOM-ում Հաստատված է բաժնետերերի ընդհանուր ժողովի կողմից ցուցակման և Upcom առևտրային համակարգում առևտրի համար առնվազն երկու տարի ժամկետով, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ բաժնետոմսերը առաջարկվել են հանրայնորեն:.
Ֆինանսական վիճակ և ձեռնարկատիրական գործունեություն Նախորդ տարվա ROE առնվազն 5%, շահույթ երկու տարի անընդմեջ, մեկ տարուց ավելի ժամկետանց պարտք չկա, կուտակված վնաս չկա
Բաժնետերերի կառուցվածք Քվեարկող բաժնետոմսերի առնվազն 15%-ը պատկանում է առնվազն 100 ոչ հիմնական բաժնետերերին. Եթե կազմակերպության կանոնադրական կապիտալը կազմում է 1000 մլրդ դոնգ կամ ավելի, ապա նվազագույն հարաբերակցությունը քվեարկող բաժնետոմսերի 10%-ն է։
Բաժնետոմսերի պահպանման պահանջներ Խորհրդի, վերահսկիչ խորհրդի, տնօրենների խորհրդի, գլխավոր հաշվապահի, ֆինանսական տնօրենի և համարժեք ղեկավար պաշտոններ, որոնք ընտրվում են բաժնետերերի ընդհանուր ժողովի կողմից կամ նշանակվում տնօրենների խորհրդի և հիմնական բաժնետերերի կողմից։ Սուբյեկտները պետք է պարտավորվեն տնօրինել բաժնետոմսերի 100%-ը ֆոնդային բորսայում առաջին առուվաճառքի օրվանից սկսած վեց ամսվա ընթացքում և այդ բաժնետոմսերի 50%-ը հաջորդ վեց ամսվա ընթացքում՝ բացառելով վերը նշված անձանց կողմից պետական սեփականություն հանդիսացող բաժնետոմսերի քանակը։
Արժեթղթերի մասին օրենքին համապատասխանության պահանջներ Ընկերությունը և նրա օրինական ներկայացուցիչը երկու տարի պատասխանատվության չեն ենթարկվում արժեթղթերի ոլորտում արգելված գործողությունների և արժեթղթերի շուկայում գործունեության հետ կապված խախտումների համար։
Արժեթղթերի խորհրդատվական ընկերություն Ունի արժեթղթերի ընկերություն, որը խորհուրդ է տալիս լիստինգի գրանցման դիմումի վերաբերյալ, եթե ցուցակման համար գրանցված կազմակերպությունը արժեթղթերի ընկերություն չէ։
Գրանցման փաստաթղթերի լիստինգ Բավարար է ըստ կանոնակարգերի
  Ընթերցե՛ք «վարրանտ» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։
  Ընթերցե՛ք «լիստինգ» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հոշիմինի ֆոնդային բորսա» հոդվածին։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. «NASDAQ OMX Signs Agreement With the Ho Chi Minh Stock Exchange to Support Development of Vietnamese Securities Market». Nasdaq, Inc. 2008 թ․ սեպտեմբերի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 16-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |język= ignored (օգնություն)
  2. «Hochiminh Stock Exchange | Sustainable Stock Exchanges» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2019-10-01-ին.
  3. Wayne Duggan (2018-07-20). «This Day In Market History: Vietnam Stock Exchange Opens» (անգլերեն). Վերցված է 2019-10-01-ին.
  4. Official Letter No. 244/UBCK-PTTT dated January 22, 2021, of the State Securities Commission on guiding the implementation of the Securities Law in 2019