Հին հաւատք կամ հեթանոսական կրօնք հայոց

«Հին հաւատք կամ հեթանոս կրօնք հայոց»՝ հայ հայտնի բանասեր և պատմաբան Ղևոնդ Ալիշանի աշխատություններից է։

Հին հաւատք կամ հեթանոսական կրօնք հայոց
Հեղինակ	Ղևոնդ Ալիշան
Տեսակ	գրական ստեղծագործություն
Բնօրինակ լեզու	հայերեն
Հրատարակման տարեթիվ	1895
Թվային տարբերակ	grapaharan.org/Հին_հավատք_կամ_հեթանոսական_կրոնք_հայոց

Այս աշխատության մեջ Ալիշանը պատմում է հին հայերի կրոնի և պաշտամունքի մասին։ Մանրամասն ներկայացրել է հեթանոս աստվածներին, կիսաստվածներին, ոգիներին։ Գիրքն առաջին անգամ տպագրվել է 1895 թվականին՝ Վենետիկում՝ հայերենով։ 2002 թվականին այն բերվել է Երևան։

Բովանդակություն

Գիրքը բաղկացած է 13 գլխից․

1. Հայոց հին հավատքը
2. Կրոն, հավատք և պաշտամունք
   1. Կրոն
   2. Աստված
3. Բնապաշտություն
   1. Լեռներ ու քարեր
   2. Կրակ
   3. Ջուր
   4. Օդեղեն երևույթներ
   5. Բուսեղեններ և ծառապաշտություն
4. Աղտարք կամ աղթարք
   1. Լուսատուների պաշտամունք
      1. Արեգակ
      2. Լուսին
      3. Աստղեր
      4. Հայկ
5. Եղանակներ
6. Կենդանիների պաշտամունք
7. Հրեշներ
8. Ոգեղեն
   1. Ուրվականներ
   2. Բարի ոգիներ
   3. Չար ոգիներ
      1. Թուխեր և Խաժեր
      2. Դրուժներ
      3. Շիդարներ
      4. Ճիվաղներ
      5. Թղպա կամ թեպղա կամ թեպղ
      6. Ալ կամ ալք
      7. Գրող, առնակ
      8. Խպլիկ կամ խիպիլիկ
      9. Հադին
      10. Նեռ
9. Դյուցազուններ
   1. Դիք․ չաստվածների պաշտամունք
      1. Արամազդ
      2. Անահիտ դիցուհի
      3. Նանե
      4. Աստղիկ
      5. Միհր,Միթրա
      6. Տիր
      7. Վահագն
      8. Վանատրի կամ ամանորի դիքեր
      9. Սպանդարամետ
      10. Բար-Շամինա
      11. Արմազ
      12. Բրիթ
10. Մոգություն․մազդեզական աղանդ
11. Հմայություն, գուշակություններ, հարցուկներ, կախարդանք
    1. Գուշակություններ
12. Հանդերձյալ կյանք
13. Պաշտամունք, պաշտամունքարան, պաշտամունքավարներ, սպասք
    1. Պաշտամունքարան
       1. Բագին
       2. Հաշտից տեղեր
    2. Պաշտամունք
       1. Հաշտ և զոհ
    3. Պաշտամունքավարներ

Վերջաբան

Ծանոթագրություններ

Արտաքին հղումներ

• Նյութը գրապահարանում Արխիվացված 2020-04-27 Wayback Machine