Հենրի Մարկովիչ Ռեզնիկ (ռուս.՝ Генри Маркович Резник, մայիսի 11, 1938(1938-05-11), Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), խորհրդային և ռուս իրավաբան, իրավագիտության թեկնածու, Ռուսաստանի Դաշնության վաստակավոր իրավաբան (1998)։ Մոսկվայի փաստաբանների ասոցիացիայի փոխնախագահ։ Ռուսաստանի Դաշնության Նախագահին առընթեր քաղաքացիական հասարակության և մարդու իրավունքների զարգացման խորհրդի անդամ[1]։ Ռուսաստանի հրեական կոնգրեսի Հանրային խորհրդի անդամ։

Հենրի Ռեզնիկ
Դիմանկար
Ծնվել էմայիսի 11, 1938(1938-05-11) (85 տարեկան)
ԾննդավայրԼենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
ԿրթությունՂազախստանի համալսարան
Գիտական աստիճանիրավաբանական գիտությունների թեկնածու
Մասնագիտությունիրավապաշտպան, փաստաբան և իրավաբան
ԱշխատավայրRussian Law Academy of Ministry of Justice?
Պարգևներ և
մրցանակներ
ՌԴ վաստակավոր իրավաբան
ԱնդամությունՌԴ Նախագահին առընթեր քաղաքացիական հասարակության զարգացման և մարդու իրավունքների խորհուրդ, first Civic Chamber of the Russian Federation?, second Civic Chamber of the Russian Federation?, third Civic Chamber of the Russian Federation? և Ռուսաստանի Դաշնության չորրորդ կազմի հանրային պալատ (2012-2015)
 Henri Reznik Վիքիպահեստում

Ընտանիք խմբագրել

Հայրը՝ Մարկ Իզրաիլևիչ Ռեզնիկը (1905-1969), աշխատել է որպես Սարատովի կոնսերվատորիայի ռեկտոր, ԽՄԿԿ Սարատովի մարզկոմի մշակույթի բաժնի վարիչ, Սարատովի Զավոդսկոյ շրջանի երաժշտական դպրոցի տնօրեն։ Մայրը՝ Միրրա Գրիգորիևնա Ռաֆալովիչ (1910-2004), դասավանդել է դաշնամուր Սարատովի կոնսերվատորիայում[2]։ Կինը՝ Լարիսա Յուլիանովնա Լվովա, փաստաբան է։ Որդին՝ վարդապետ Անդրեյ Գենրիևիչ Լվովն է (ծնված 1967 թվականին), ռուս ուղղափառ եկեղեցու հոգևորական, 2004 թվականից՝ Սբ. Սարովսկու Սերաֆիմ` Իվանովո քաղաքում[3].

Սպորտային գործունեություն խմբագրել

Մանկուց մասնակցել է սպորտային մրցումների։ 15 տարեկանում դարձել է ՌՍՖՍՀ-ի չեմպիոն պատանեկան բարձրացատկում։ 16 տարեկանից խաղացել է Սարատովի մեծահասակների վոլեյբոլի և բասկետբոլի հավաքականներում։ 1955 թվականին եղել է ՌՍՖՍՀ-ի բասկետբոլի հավաքականի անդամ, 1956 թվականին՝ վոլեյբոլ՝ դպրոցականների համամիութենական սպարտակիադայում։

1957-1959 թվականներին մասնակցել է Տաշքենդում վոլեյբոլի հավաքականի ստեղծմանը, այնուհետև եղել է «Дорожник» վոլեյբոլի թիմի (Ալմա-Աթա) հիմնադիրների մեկը և ավագը։

Նա բարձրացատկի Ղազախստանի ԽՍՀ չեմպիոնն ու ռեկորդակիրն էր։ Նա ղազախական «Դինամո» թիմի անդամ էր, որը հաջողությամբ հանդես եկավ ԽՍՀՄ վոլեյբոլի առաջնության երկրորդ խմբում։

Կրթություն խմբագրել

Սովորել է Կենտրոնական Ասիայի պետական համալսարանի իրավագիտության ֆակուլտետում (Տաշքենդ, 1957-1959 թվականներին)։ Ավարտել է Ղազախստանի պետական համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետը (1962 թվականին), «Իրավական կանխավարկածների մասին» թեզը արժանացել է համամիութենական ուսանողական մրցույթին։ 1969 թվականին ավարտել է ԽՍՀՄ դատախազության հանցագործությունների կանխարգելման պատճառների և միջոցառումների զարգացման համամիութենական ինստիտուտի ասպիրանտուրան։

Իրավագիտության թեկնածու է (1969 թվական, ատենախոսության թեման՝ «Ապացույցների գնահատականը՝ հիմնված ներքին համոզմունքի վրա խորհրդային քրեական գործընթացում»)։

2009 թվականից սկսած մինչև 2017 թվականի հունիսը եղել է Օ. Է. Կութաֆինի անվան Մոսկվայի պետական իրավաբանական համալսարանի փաստաբանության և նոտարների ամբիոնի պրոֆեսոր, որտեղից նա հրաժարական է տվել այնտեղ Ստալինի հուշատախտակ տեղադրելուց հետո[4]:(Ստալինը այնտեղ ելևույթ է ունեցել 1924 թվականին)։

Քննիչ և գիտնական խմբագրել

1962-1966թվականներին եղել է Ղազախստանի Ներքին գործերի քննչական վարչության քննիչ (Ալմա-Աթա)։ 1969-1982 թվականներին աշխատել է ԽՍՀՄ դատախազության Հանցագործությունների կանխարգելման պատճառների և միջոցառումների ուսումնասիրման համամիութենական ինստիտուտում։ 1982-1985 թվականներին եղել է Արդարադատության աշխատողների կատարելագործման համամիութենական ինստիտուտի լաբորատորիայի վարիչ։ Հեղինակ է շուրջ 200 հրապարակումների՝ քրեական իրավունքի և գործընթացի հիմնախնդիրների, քրեագիտության, իրավունքի ընդհանուր տեսության, լրագրողական աշխատությունների վերաբերյալ։

Դրանցից են` «Ներքին համոզմունքը ապացույցների գնահատման մեջ» մենագրությունը (1977 թվականին), «Պաշտպանության իրավունքը» (1976 թվականին), «Երբ գալիս է պատասխանատվությունը» (1979 թվականին)[5], «Պաշտպանության սահմանադրական իրավունքը» (1980 թվականին) գրքերը։ Նրա «Ժամանակակից ուրբանիզացիայի և հանցագործության հակասությունները» (1985 թվականին) և «Իրավաբան. մասնագիտության հեղինակությունը» (1987 թվականին) հոդվածները[6], որոնք տպագրվել են «Սովետական պետություն և իրավունք» ամսագրում, արժանացել են տարվա լավագույն հոդվածների մրցանակին. Սանկտ Պետերբուրգի պետական ունիտար ձեռնարկության պատվավոր դոկտոր է 2012 թվականից։

Փաստաբան խմբագրել

1985 թվականից Մոսկվայի իրավաբանների քաղաքային միության իրավաբանն է։

Նա փաստաբանությամբ զբաղվելու պատճառների մասին հետևյալն է հիշում. «Իմ անցումը փաստաբանության կապված էր 1985 թվականին Մոսկվայի կոլեգիայի «ջարդի» հետ։ Փաստաբանները մեղադրվում էին կաշառք հրահրելու կամ հաճախորդի գումարը խարդախությամբ վերցնելու մեջ։ Նոր քրեական գործեր էին նախապատրաստվում։ Այս «ջարդը» կոչվել է «Կարատաևշչինա» քննիչ Վլադիմիր Կարատաևի անունով, որը ղեկավարել է հատուկ ստեղծված քննչական խումբը։ Մոսկվայի կոլեգիայի ղեկավարությունը հրավիրել է ինձ մասնակցելու պաշտպանությանը՝ որպես անկախ մարդ «դրսից», որը իրավաբանական շրջանակներում համբավ ուներ»։

1990 թվականից Մոսկվայի քաղաքացիական ավիացիայի պետական կոմիտեի նախագահության անդամ, 1997 թվականի մայիսից՝ նախագահ։ 2002 թվականի նոյեմբերից՝ Մոսկվայի փաստաբանների միության նախագահ։ Ռուսաստանի իրավաբանների դաշնային միության փոխնախագահ, իրավաբանների միջազգային միության (համագործակցության) փոխնախագահն է։ Իրավաբանների միջազգային միության (Համագործակցություն) փաստաբանության ինստիտուտի տնօրենն է։

Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի Պետության և իրավունքի ինստիտուտի իրավաբանական համալսարանի փաստաբանական ամբիոնի վարիչ է։

1998 թվականին պարգևատրվել է Պլևակոյի ոսկե մեդալով` բարձր մասնագիտական հմտությունների և ռուս իրավաբանի մասնագիտության զարգացման գործում ունեցած ավանդի համար, 2000 թվականին՝ «Հանրային ճանաչում» պատվո կրծքանշանով` մարդու իրավունքների պաշտպանության ակտիվ աշխատանքի և անկախության զարգացման գործում ունեցած ավանդի համար։

Մասնագիտացումն է՝ քրեական իրավունք և քրեական դատավարություն, զրպարտություն և բարի կամքի, մտավոր սեփականության, ձեռնարկատիրության իրավունք։

Նա քրեական գործերով պաշտպանել է Ուզբեկստանի վարչապետ Նարմախոնմադի Խուդայբերդիևին, Աբխազիայի Օչամչիրայի շրջանի դատախազ Վալերի Գուրջուային (այս գործը կապված էր վրաց-աբխազական հակամարտության բռնկման հետ, Աբխազիայում համարում էին քաղաքական)։

Նրա հաճախորդների թվում էին քաղաքական գործիչ և հրապարակախոս Վալերիա Նովոդվորսկայան, Ալեքսանդր Պրոնոզինը` զինվորական համոզմունքի նկատառումով զինծառայությունից հրաժարվող, լրագրողներ Վադիմ Պոեգլին, Անդրեյ Բաբիցկին, Օլգա Կիտովան, բնապահպաններ Ալեքսանդր Նիկիտինը և Գրիգորի Պասկոն («լրտեսության» գործերով), գրող Վլադիմիր Սորոկինը (մեղադրվում էր իր «Голубое Сало» գրքում պոռնոգրաֆիա տարածելու մեջ), հայտնի ձեռներեցներ Վլադիմիր Ռյաշենցևը ( («АНТ»կոնցեռնի գործը, որը լայնորեն հայտնի դարձավ 90-ականների սկզբին), Վլադիմիր Գուսինսկին, Բորիս Բերեզովսկին։

Քաղաքացիական գործերով նա ներկայացրել է Ռուսաստանի նախագահ Բորիս Ելցինի, Մաքսիմ Կուզմինի, Եգոր Գայդարի, Անատոլի Չուբայսի, Ալեքսանդր Շոխինի, Իլյա Զասլավսկու, գրող Անդրեյ Սինյավսկու, մշակույթի և արվեստի գործիչներ` Ռոբերտ Ռոժդեստվենսկու, Յուրի Տեմիրկանովի, Նիկոլայ Պետրովի, Լեոնիդ Չիժիկի, լրագրողներ` Ալեքսանդր Մինկինի, Պավել Գուսեւանի, Նատալյա Գեւորգյանի, Եվգենյա Կիսելեւանի շահերը։

Նա այսպես է գնահատել պաշտպանության նախարար Պավել Գրաչովին վիրավորելու մեջ մեղադրվող լրագրող Վադիմ Պոեգլիի գործի նշանակությունը.«Պաշտպանության նախարարին վիրավորելու մեջ լրագրողին մեղադրելու գործով որոշումը նախադեպային էր։ Գործը ճանաչվել է հատուկ հասարակական նշանակություն և տեղափոխվել դատախազության գործերի կատեգորիա։ Հնարավոր է եղել ապացուցել գործը մասնավորից պետական դատախազություն տեղափոխելու անօրինականությունը։ Ի վերջո, գործի հասարակական առանձնահատուկ նշանակությունը չի որոշվում պատասխանատու անձի պաշտոնեական դիրքով։ Վիրավորանքը հանցագործություն է մարդու, ոչ թե պաշտոնի դեմ»։

Ավանդաբար առաջին տեղն է զբաղեցնում Ռուսաստանում իրավաբանների վարկանիշում։

2017 թվականի արդյունքներով նա ճանաչվել է լավագույն փաստաբան և առաջին տեղում է «Լավագույն փաստաբաններ»-ի կազմած փաստաբանների և քրեական գործերով փաստաբանների վարկանիշներում։

Քննադատություն խմբագրել

Լրագրող Լև Սիգալը նրան մեղադրում է երկակի ստանդարտների, ինչպես նաև լրագրողների վրա ճնշում գործադրելու մեջ։ «Եվ այսպիսով, հպարտանալով իմ գտածոնով, ես զանգահարեցի Կուանիշևների պաշտպան Հենրի Ռեզնիկին, նրան պատմեցի գործի էությունը և խնդրեցի մեկնաբանել։ Սակայն հարգարժան փաստաբանի մեկնաբանությունների փոխարեն իմ հասցեին հնչեցին ... ուղղակի սպառնալիքներ։ Դրանից հետո Ռեզնիկը կապվեց իմ այն ժամանակվա գլխավոր խմբագիր Եգոր Յակովլևի հետ և, չգիտեմ, թե ինչ փաստարկներով, համոզեց նրան «փաթաթել» իմ բացառիկ նյութը։ Ահա Հենրի Մարկովիչի իսկական վերաբերմունքը խոսքի ազատությանը»։

1999 թվականին նա գրել է «Жопасные штучки журналючки» հոդվածը լրագրող Լարիսա Կիսլինսկայայի դեմ, որը բացասական հոդված է գրել Օտարի Կվանտրիշվիլիի սպանության մեջ կասկածվող Ալեքսանդր Շոխինի մասին։ Հոդվածը գրվել է վիրավորական ձևով, և Կիսլինսկայան դատի է տվել Ռեզնիկին, բայց պարտվել է այն։

Այդ մասին «Հույժ գաղտնի» թերթի խմբագիրները, որտեղ աշխատում է լրագրողը, այսպես են գրել. «Եվ «цербер»-ը հաչեց. նա մի դույլ կեղտ է լցրել Լարիսա Կիսլինսկայայի վրա հստակ պատվերով հոդվածում։ Հայտնի փաստաբանը սայթաքել է տարօրինակ հայհոյանքների մեջ, որոնց համար պարկեշտ հասարակությունում ծեծում են։ Բայց Ռեզնիկին, ըստ երեւույթին, այնտեղ չե՞ն թողնում»[7]։

Հասարակական գործունեություն խմբագրել

  • 1989 թվականից` Մոսկվայի Հելսինկյան խմբի անդամ է։
  • 1996 թվականից՝ Ռուսաստանի հրեական կոնգրեսի նախագահության անդամ[8]
  • Ազգային հակակոռուպցիոն հանձնաժողովի նախագահության անդամ
  • 2005 թվականի նոյեմբերից՝ Հանրային պալատի անդամ
  • Հանրային պալատի` իրավապահ մարմինների և դատական և իրավական համակարգի գործունեության նկատմամբ հանրային վերահսկողության և բարեփոխումների հանձնաժողովի անդամ
  • Ռուսաստանի հրեական համայնքների ֆեդերացիայի «Տարվա մարդ» մրցանակի դափնեկիր
  • 2018 թվականի դեկտեմբերի 3-ին դարձել է Ռուսաստանի Դաշնության Նախագահին առընթեր քաղաքացիական հասարակության և մարդու իրավունքների զարգացման խորհրդի անդամ[1]։

Փաստագրական ֆիլմեր խմբագրել

  • 2012 - «Ժամկետ» - ռեժիսորներ Ալեքսեյ Պիվովարով, Պավել Կոստոմարով և Ալեքսանդր Ռաստորգուև։
  • 2018 - «Սոբչակի գործը» - ռեժիսոր Վերա Կրիչևսկայա

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 * Режиссёр Сокуров, политолог Шульман, адвокат Резник и еще 14 новых лиц пополнили СПЧ Արխիվացված 2020-08-23 Wayback Machine // ТАСС, 03.12.2018 * Указ Президента Российской Федерации № 691 от 03.12.2018 «Об утверждении состава Совета при Президенте РФ по развитию гражданского общества и правам человека» Արխիվացված 2020-08-23 Wayback Machine
  2. «Кто есть кто в Саратове | Резник Марк Израилевич» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 21-ին.
  3. «Храм преподобного Серафима Саровского гор. Иваново - Иваново - История - Каталог статей - Любовь безусловная». lubovbezusl.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 21-ին.
  4. РИА Новости. «МГЮА объяснила появление доски Сталину». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 27-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 27-ին.
  5. Генри Маркович Резник Внутреннее убеждение при оценке доказательств. — Москва: Юрид. лит, 1977. — 118 с. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 19-ին.
  6. «Резник Генри Маркович - Издательская группа Юрист». lawinfo.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 21-ին.
  7. «Совершенно СЕКРЕТНО — Опасные штуки адвокатюки». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 21-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 26-ին.
  8. Структура Российского еврейского конгресса Արխիվացված 2013-08-06 Wayback Machine.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հենրի Ռեզնիկ» հոդվածին։