Կոստա Ռիկայի կոլոն
Կոստա Ռիկայի կոլոն (հոգնակի՝ colones, նշան՝ ₡, ծածկագիր՝ CRC) Կոստա Ռիկայի արժույթն է[1]։ Այն անվանվել է ի պատիվ Քրիստոֆեր Կոլումբոսի, որը իսպաներեն հայտնի է որպես «Cristóbal Colón»։ Կոլոնը բաժանված է հարյուր սանտիմոյի։
| Երկիր | Կոստա Ռիկա  | |
|---|---|---|
| Իրավասությունը տարածվում է | Կոստա Ռիկա | |
| Տարադրամի պատկերանշանի նկարագրություն | colón sign | |
| Թողարկող | Կոստա Ռիկայի կենտրոնական բանկ | |
| Սկսած | 1896 | |
| Փոխակերպում ստանդարտ միավորի | 0,0025428340393936 միջազգային դոլար | |
| Գին | 0,0014226 եվրո | |
Խորհրդանիշ
խմբագրելԿոլոնի խորհրդանիշը մեծատառ «C» է, որը հատվում է երկու անկյունագծային հարվածներով։ Խորհրդանիշը կոդավորված է U+20A1 ₡ COLON SIGN-ում[2] և կարող է մուտքագրվել բազմաթիվ անգլերեն լեզվով Microsoft Windows ստեղնաշարերի վրա՝ օգտագործելով ALT+8353 ստեղնաշարերը։
Կոլոնի նշանը չպետք է շփոթել U+00A2 ¢ CENT SIGN (¢) կամ գանայի cedi-ի, U+20B5 ₵ CEDI SIGN-ի հետ։ Այնուամենայնիվ, սովորաբար հասանելի «¢» ցենտ խորհրդանիշը հաճախ օգտագործվում է տեղական մակարդակում՝ գնային գծանշումների և գովազդի սյունակը ձևավորելու համար։
Պատմություն
խմբագրելԿոլոնը ներդրվել է 1896 թվականին՝ փոխարինելով պեսոյին համարժեք մակարդակով[1]։ Կոլոնը բաժանված է 100 սանտիմոյի, չնայած 1917-1919 թվականներին մետաղադրամներ են թողարկվել՝ օգտագործելով «centavo» անվանումը կոլոնի 1/100 ենթամիավորի համար։ Կոլոնները թողարկվել են մի շարք բանկերի կողմից քսաներորդ դարի առաջին կեսին, սակայն 1951 թվականից ի վեր արտադրվել են բացառապես Կոստա Ռիկայի Կենտրոնական բանկի կողմից։ 2006 թվականից մինչև 2015 թվականները արժույթը ենթարկվում էր ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ սողունի, սակայն այդ ժամանակից ի վեր լողում էր Կոստա Ռիկայի կենտրոնական բանկի կողմից թույլատրված սահմանաչափի մեջ[1]։
Մետաղադրամներ
խմբագրել.jpg)
Առաջին մետաղադրամներ, 1897–1917 թվականներ
խմբագրելՔանի որ կոլոնը փոխարինում էր պեսոյին, 1896 թվականին նոր մետաղադրամների անհապաղ կարիք չկար։ 1897 թվականին թողարկվեցին ոսկի 2, 5, 10 և 20 կոլոն, որին հաջորդեց արծաթը 50 սանտիմո, իսկ հետո՝ պղնձի նիկել 2 սանտիմո՝ 1903 թվականին, արծաթե 5 և 10 սանտիմոներ՝ 1905 թվականին։ 5 և 10 սանտիմոները կրում էին G.C.R. սկզբնատառերը, ինչը ցույց է տալիս, որ դրանք կառավարության թողարկումներ են։
Սենտավոյի թողարկումներ, 1917–1919 թվականներ
խմբագրել1917 թվականին թողարկվել են 5 և 10 «սենտավո» անվանական արժեքներով մետաղադրամները, այլ ոչ թե ցենտիմով։ 50 ցենտավո մետաղադրամ հատվել է, բայց չի թողարկվել (տես ստորև)։ Բոլորը կրում էին G.C.R. սկզբնատառերը։
Կառավարության թողարկումներ, 1920–1941 թվականներ
խմբագրելԿառավարության կողմից ցենտիմո մետաղադրամների թողարկումը (դեռևս նշվում է սկզբնատառերով G.C.R.) վերսկսվել է 1920 թվականին, թողարկվել է 5 և 10 ցենտիմոս։ 1923 թվականին պեսոյի արժույթից 25 և 50 սանտիմո արծաթը, 1917 և 1918 թվականներին չթողարկված 50 ցենտավոների հետ միասին թողարկվեցին հակադրոշմանիշներ, որոնք կրկնապատկեցին դրանց արժեքը՝ հասնելով 50 սանտիմո և 1 կոլոնի։
1925 թվականին ներկայացվեցին արծաթե 25 սանտիմո մետաղադրամներ։ Կառավարության կողմից թողարկված վերջին մետաղադրամները փողային 10 ցենտիմոսներ են, որոնք թողարկվել են 1936-ից 1941 թվականներին։
Կոստա Ռիկայի Միջազգային բանկի թողարկումներ, 1935 թվական
խմբագրել1935 թվականին Կոստա Ռիկայի Միջազգային բանկը թողարկեց 25 և 50 սենտիմոս և 1 կոլոն անվանական արժեքներով կպրոնիկելային մետաղադրամներ։ Սրանք կրում էին B.I.C.R. սկզբնատառերը։
Կոստա Ռիկայի Ազգային բանկի թողարկումներ, 1937–1948 թվականներ
խմբագրել1937 թվականին Ազգային բանկը ներմուծեց 25 և 50 սանտիմո անվանական արժեքներով մետաղադրամներ, որոնք կրում էին B.N.C.R սկզբնատառերը։ Դրանց հաջորդեցին 5 և 10 սանտիմոները 1942 թվականին և 2 կոլոնները՝ 1948 թվականին։
«Banco Central»-ի թողարկումներ, 1951 թվականից առայսօր
խմբագրել1951 թվականին Կենտրոնական բանկը ստանձնեց մետաղադրամների թողարկումը՝ օգտագործելով B.C.C.R սկզբնատառերը՝ 5 և 10 սանտիմո մետաղադրամներ ներկայացնելիս։ Դրանց հաջորդեցին 1 և 2 կոլոններ 1954 թվականին, 50 սանտիմո 1965 թվականին և 25 սանտիմո՝ 1967 թվականին։ 1982–1983 թվականներին 5 և 10 սանտիմո մետաղադրամները դադարեցվեցին, 25 սանտիմո չափերը կրճատվեցին մինչև 1, 5 սենտիմո և 2 սենտիմո և ներմուծվել է 20 կետանոց մետաղադրամ։ 1995-1998 թվականներին ներկայացվեցին ավելի փոքր արույր 1, 5 և 10 կետանոց մետաղադրամներ և ավելացվեցին մետաղադրամներ 25, 50 և 100 կոլոնների համար։ 2003 թվականին հաջորդեցին 500 կոլոներ։ 2006 թվականին ներկայացվեցին ալյումինե 5 և 10 կոլոններ։ Մեկ կոլոն մետաղադրամներ այլևս շրջանառության մեջ չեն հայտնաբերվել։ 2009 թվականին ավելի մեծ, արծաթագույն ₡5, ₡10 և ₡20 ₡ աստիճանաբար հանվեցին՝ թողնելով փոքր, ավելի բաց, ₡5 և ₡10 և ոսկեգույն ₡5, ₡10, ₡25, ₡50, և ₡: Շրջանառվում է 500 ₡ մետաղադրամ։ 2019 թվականի վերջին 5 ₡ մետաղադրամը աստիճանաբար հանվեց։
2021 թվականին ներկայացվեց ավելի փոքր երկմետալային 500 ₡ մետաղադրամ՝ ի հիշատակ Կոստա Ռիկայի անկախության երկու հարյուրամյակի[4]։
| Արժեք (₡) | Տարիներ | Կազմը | Դիզայն | Տրամագիծը | Քաշը | Համաշխարհային մետաղադրամների ստանդարտ կատալոգ | Դիմերեսը | Դարձերես | Պատկեր |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 Կոլոն (Հանված է շրջանառությունից)' | 1998 թվական | Ալյումին-բրոնզ | շրջանաձև | 15 մմ | 2.8գ | KM#233 | ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | |
| 5 կոլոն (Հանված է շրջանառությունից) | 1995 թվական | Բրոնզապատ չժանգոտվող պողպատ | շրջանաձեւ | 21,5 մմ | 4գ | KM#227 | ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | |
| 1997 թվական, 1999 թվական | Ալյումին-բրոնզ | շրջանաձև | 21,5 մմ | 4գ | KM#227ա; KM# 227a.1 | ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2001 թվական | արույր | շրջանաձև | 21,5 մմ | 4գ | KM#227ա.2 | ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2005, 2008, 2012, 2016 թվականներ | Ալյումին | շրջանաձեւ | 21,5 մմ | 0,9գ | KM#227b | ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 10 կոլոն | 1995 (Հանված է շրջանառությունից) | Արույրապատ պողպատ | Շրջանաձև | 23,5 մմ | 5գ | KM#228.1 | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | |
| 1997, 1999, 2002 (թոշակի անցած) | Ալյումին-Բրոնզ | Շրջանաձև | 24 մմ | 5գ | KM#228a.1; KM#228a.2; KM#228.2 | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2005, 2008, 2012, 2016, 2018 թվականեր | Ալյումինե | Շրջանաձև | 23,5 մմ | 1.1գ | KM#228b | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2021 թվական | չժանգոտվող պողպատ | շրջանաձև | 23,5 մմ | 3.5գ | Հ/հ | ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 25 կոլոն | 1995 թվական | Արույրապատ պողպատ | Շրջանաձև | 25,5 մմ | 7գ | KM#229 | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | 150px |
| 2001, 2003, 2005 թվականներ | Ալյումին-Բրոնզ | Շրջանաձև | 25,5 մմ | 7գ | KM#229a; KM#229b | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | 150px | |
| 2007, 2014, 2017 թթ | Արույրապատ պողպատ | Շրջանաձև | 25,5 մմ | 7գ | KM#229c | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 50 կոլոն | 1997թ., 1999թ | Ալյումին-Բրոնզ | Շրջանաձև | 27,5 մմ | 8 գ | KM#231.1a | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | |
| 2002 թվական | Ալյումին-Բրոնզ | Շրջանաձև | 27,5 մմ | 8 գ | KM#231.1a | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2006, 2007, 2012, 2015, 2017 թվականներ | Արույրապատ պողպատ | Շրջանաձև | 27,5 մմ | 8 գ | KM#231.1b | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 100 կոլոն | 1995 թ | Արույրապատ պողպատ | Շրջանաձև | 29,5 մմ | 9գ | KM#230 | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | |
| 1997, 1998, 1999 թվականներ | Ալյումին-Բրոնզ | Շրջանաձև | 29,5 մմ | 9գ | KM#230a; KM#230a.1 | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2000 թվական | Ալյումին-Բրոնզ | Շրջանաձև | 29,5 մմ | 9գ | KM#240 | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2006, 2007, 2014, 2017, 2021 թվականներ | Արույրապատ պողպատ | Շրջանաձև | 29,5 մմ | 9գ | KM#240a | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 500 կոլոն | 2003, 2005 թվականներ | Ալյումին-Բրոնզ | Շրջանաձև | 33 մմ | 11գ | KM#239.1; KM#239.2 | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | |
| 2006, 2007, 2015 թթ | Արույրապատ պողպատ | Շրջանաձև | 33 մմ | 11գ | KM#239.1a | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2021 թվական | CuNiZn օղակ, պղինձ- նիկելի միջուկ | Շրջանաձև | 28 մմ | 10.5գ | KM#241 | Անվանական արժեքը | Կոստա Ռիկայի քարտեզի ուրվագիծը և անկախության երկու հարյուրամյակի ոգեկոչման մոտիվը | ||
| 2023 թվական | CuNiZn օղակ Պղինձ-նիկելային միջուկ | շրջանաձեւ | 28 մմ | 10.5գ | N/a | Անվանական արժեքը | ժապավենով բաժանված երկու զինանշան. Ոգեկոչում է Կոստա Ռիկայի Հանրապետության 175-ամյակը։ |
Թղթադրամներ
խմբագրելՄասնավոր բանկի թողարկումներ, 1896–1914 թվականներ
խմբագրել
Չորս մասնավոր բանկեր՝ «Banco Anglo–Costarricense», «Banco Comercial de Costa Rica», «Banco de Costa Rica» և «Banco Mercantil de Costa Rica», թողարկել են թղթադրամներ 1864 թվականից մինչև 1917 թվականը։
«Banco Anglo–Costarricense»-ը հիմնադրվել է 1864 թվականին և թողարկել է թղթադրամներ 1864-1917 թվականներին։ Հետագայում այն դարձել է պետական բանկ, իսկ 1994 թվականին սնանկացել և փակվել է։ Թղթադրամները թողարկվել են 1, 25, 50 և 100 պեսո, ինչպես նաև 5, 10, 20, 50 և 100 անվանական արժեքներով կոլոններ։ 1, 5, 10 և 20 կոլոնային թղթադրամներ (անստորագիր և առանց թվագրված) թողարկվել են 1963 թվականին, երբ բանկը նշում էր իր 100-ամյակը։ Ոմանց վրա տպագրվել է «Muestra sin Valor» («առանց արժեքի նմուշ»), որպեսզի չեղյալ համարվի օրինական վճարման կարգավիճակը և թույլ չտա մարդկանց վաճառել դրանք։ Շատերը, սակայն, տպագրված չէին դրանց վրա, ինչը մեր օրերում դժվարացնում է կնիքով նշումներ գտնելը։
«Banco de Costa Rica»-ն հիմնադրվել է 1890 թվականին և թողարկել է թղթադրամներ 1890-1914 թվականներին։ Ներկայումս այն պետական բանկ է։ Թղթադրամները թողարկվել են 1, 2, 5, 10, 20 և 100 պեսո անվանական արժեքներով, ինչպես նաև 5, 10, 20, 50 և 100 կոլոն։
«Banco Comercial de Costa Rica»-ն 1906-1914 թվականներին թողարկել է թղթադրամներ՝ 5, 10, 20, 50 և 100 կոլոն անվանական արժեքներով։
«Banco Mercantil de Costa Rica»-ն 1910-1916 թվականներին թողարկել է թղթադրամներ՝ նաև 5, 10, 20, 50 և 100 գաղութների անվանական արժեքներով։
|
|
| 50 ցենտներ (0,5 կոլոն) (1917). Դիմերես. Պատկերված է Քրիստոֆեր Կոլումբոս |
1 կոլոն (1917). Դարձերես Պատկերված է Մերկուրին՝ արևի աստվածը |
|
|
| 10 колонов (1905). Դիմերես. Պատկերված է լոկոմոտիվ | 20 կոլոն (1905). Դարձերես։ Պատկերված են հանքագործներ |
Պետական թղթադրամներ 1897–1917 թվականներ
խմբագրելԿառավարությունը 1897 թվականին թողարկել է ոսկու վկայագրեր 5, 10, 25, 50 և 100 կոլոնների համար։ 1902-1917 թվականներին այն թողարկել է արծաթե վկայականներ 50 ցենտիմոսի, 1, 2, 50 և 100 կոլոնների համար։
«Banco International» 1914–1936 թվականներ
խմբագրել1914 թվականին «Banco Internacional de Costa Rica»-ն ներմուծեց թղթադրամներ 5, 10, 20, 50 և 100 անվանական արժեքներով կոլոններ, որոնց 1918 թվականին ավելացվեցին 25 և 50 սանտիմո, 1 և 2 կոլոնները։ Մյուս անվանական արժեքները շարունակել են թողարկվել մինչև 1936 թվականը։ 1917 թվականից հետո «Banco Internacional»-ի թղթադրամները միակն են եղել շրջանառության համար։
«Banco Nacional» 1937–1949 թվականներ
խմբագրել1937 թվականին Կոստա Ռիկայի «Banco Nacional»-ի տնօրինությունը ստանձնեց թղթադրամների թողարկումը և թողարկեց թղթադրամներ 1, 2, 5, 10, 20, 50 և 100 կոլոնների համար մինչև 1949 թվականը։ Վաղ թղթադրամներից շատերը ժամանակավոր թողարկումներ էին, որոնք տպագրված էին «Banco Internacional»-ի թղթադրամներում, ներառյալ 1 կոլոնի թղթադրամները, որոնք հրապարակվել են կարճ։
«Banco Central», 1950 թվականից առայսօր
խմբագրել«Banco Central de Costa Rica»-ն սկսեց թղթադրամ թողարկել 1950 թվականին՝ 5, 10, 20, 50 և 100 կոլոնների համար թղթադրամներով։ Առաջին թղթադրամները ժամանակավոր թողարկումներ էին, որոնք կազմվել էին «Banco Nacional»-ի թղթադրամներից (անստորագիր և առանց թվագրության)։ Կենտրոնական բանկը դրանց վրա տպել է համապատասխան ստորագրություններն ու տարեթվերը, իսկ «BANCO CENTRAL DE COSTA RICA» լեգենդը «BANCO NACIONAL DE COSTA RICA»-ի վրա։ Նոտաների կանոնավոր թողարկումները սկսվել են 1951 թվականին, բայց 1967 թվականին կատարվել է 2 կոլոն թղթադրամների երկրորդ ժամանակավոր թողարկումը։ 1958 թվականին ավելացվել են 1000 կոլոն թղթադրամը, որին հաջորդել են 500 կոլոններ 1973 թվականին, 5000 կոլոններ՝ 1992 թվականին, 2,000 կոլոններ՝ 1992 թվականին և 2,009 կոլոներ և 2,009 կոլոներ և 2,000, 20000 և 50000 կոլոններ 2011 թվականին։
| 2 գաղութ, 1967 թ. | 100 կետ, 1954 | 5 կետ, 1972 | 1000 կոլոն, 1973 թվական |
| Պատկեր | Արժեքը | Չափերը | Հիմնական գույնը | Նկարագրություն | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Դիմերես | Դարձերես | Դիմերես | Դարձերես | |||
| 1000 կոլոն | 125 մմ x 67 մմ | Կարմիր | Բրաուլիո Կարիլլո Կոլինա/1840-1842 Կոստա Ռիկայի զինանշան | Չոր անտառ - ծառ, Սպիտակապոչ եղնիկ, Կոստա Ռիկայի գիշերային ծաղկող կակտուս | ||
| 2000 կոլոն | 132 մմ x 67 մմ | Կապույտ | Մաուրո Ֆերնանդես Ակունյա/Կանանց բարձրագույն դպրոց | Կորալային խութ - Ցլի շնաձուկ, Կարմիր բարձի ծովային աստղ, Լպրծած ծովային փլուզ | ||
| 5000 կոլոն | 139 մմ x 67 մմ | Դեղին | Ալֆրեդո Գոնսալես Ֆլորես, «Banco International de Costa Rica»-ի շենքը Սան Խոսեում | Մանգրովի ճահիճ - Սպիտակագլուխ կապուչին կապիկ, մանգրովի խեցգետին, Կարմիր մանգրով | ||
| 10000 կոլոն | 146 մմ x 67 մմ | Կանաչ | Խոսե Ֆիգերես Ֆերեր, Կոստա Ռիկայի բանակի վերացում | Անձրևային անտառ - Շագանակագույն կոկորդով ծուլություն, բաժակի սնկերը, Էրիոպսիս խոլորձ | ||
| 20000 կոլոն | 153 մմ x 67 մմ | Նարնջագույն | Մարիա Իզաբել Կարվախալ (մականունը Կարմեն Լիրա), Կոստա Ռիկայի ուրվագիծ, նապաստակ շոյում է գայլին – Լիրայի «Cuentos De Mi Tía Panchita» (Իմ մորաքույր Պանչիտայի հեքիաթները) | Պարամո - Հրաբխային կոլիբրի, Սենեչիո Էրստեդիան, արևածաղիկ և սուրճի բույս | ||
| 50000 կոլոն | 160 մմ x 67 մմ | Մանուշակագույն | Ռիկարդո Խիմենես Օրեամունո, Գերագույն դատարան (Սան Խոսե) | Ամպային անտառ - հովանոցային սունկ, բրոմելիայի ծաղիկ, Մորֆո թիթեռ | ||
| Պատկեր | Արժեքը | Չափերը | Հիմնական գույնը | Նկարագրություն | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Դիմերես | Դարձերես | Դիմերես | Դարձերես | |||
| 1000 կոլոն | 125 մմ x 67 մմ | Կարմիր | Բրաուլիո Կարիլլո Կոլինա/1840-1842 Կոստա Ռիկայի զինանշան | Չոր անտառ - ծառ, Սպիտակապոչ եղնիկ, Կոստա Ռիկայի գիշերային ծաղկող կակտուս | ||
| 2000 կոլոն | 132 մմ x 67 մմ | Կապույտ | Մաուրո Ֆերնանդես Ակունյա/Կանանց բարձրագույն դպրոց | Կորալային խութ - Ցլի շնաձուկ, Կարմիր բարձի ծովային աստղ, Լպրծած ծովային փլուզ | ||
| 5000 կոլոն | 139 մմ x 67 մմ | Դեղին | Ալֆրեդո Գոնսալես Ֆլորես; «Banco International de Costa Rica»-ի շենքը Սան Խոսեում | Մանգրովի ճահիճ - Սպիտակագլուխ կապուչին կապիկ, մանգրովի խեցգետին, Կարմիր մանգրով | ||
| 10000 կոլոն | 146 մմ x 67 մմ | Կանաչ | Խոսե Ֆիգերես Ֆերեր, Կոստա Ռիկայի բանակի վերացում | Անձրևային անտառ - Շագանակագույն կոկորդով ծուլություն, բաժակի սնկերը, Էրիոպսիս խոլորձ | ||
| 20000 կոլոն | 153 մմ x 67 մմ | Նարնջագույն | Մարիա Իզաբել Կարվախալ (մականունը՝ Կարմեն Լիրա), Կոստա Ռիկայի ուրվագիծ, նապաստակ շոյում է գայլին – Լիրայի «Cuentos De Mi Tía Panchita» (Իմ մորաքույր Պանչիտայի հեքիաթները) | Պարամո - Հրաբխային կոլիբրի, Սենեչիո, արևածաղիկ և սուրճի բույս | ||
Երբ որոշակի անվանական արժեքի թղթադրամը փոխվում է (դիզայն, անվտանգության առանձնահատկություններ, գույն և այլն), թողարկվում է նոր շարք։ Մինչև վերջին շարքը, այս բանկի կողմից թողարկված յուրաքանչյուր թղթադրամի չափերը մոտավորապես 6,7 սմ x 15,6 սմ են։ Յուրաքանչյուր նշում ունի նաև կարմիր թանաքով տպագրված սերիական և սերիայի համարները։ Բացառություններ են տեղի ունեցել.
- 2 գաղութի ժամանակավոր թողարկում՝ սև
- 5 գաղութի ժամանակավոր թողարկում՝ նարնջագույն
- 10 գաղութի ժամանակավոր թողարկում՝ կապույտ
- 500 կոլոներ B սերիա՝ սև
- 1000 գաղութներ շարք A թողարկում՝ մուգ կապույտ
Յուրաքանչյուր թողարկում ունի նաև ստորագրությունները, ամսաթիվը և սև գույնով տպված պայմանագրի համարը։
Թղթադրամների բարեփոխում
խմբագրել2011 և 2012 թվականներին Կոստա Ռիկայի թղթադրամները բարեփոխվեցին և փոխարինվեցին նոր շարքով՝ յուրաքանչյուր թղթադրամ տարբեր գույնի և չափի։ Բարեփոխումների շրջանակում ներդրվել է երկու նոր անվանական արժեք. 20000 և 50000 կոլոններ[5]։ Հին թղթադրամները կարող են մարվել Կոստա Ռիկայի Կենտրոնական բանկում, սակայն փոխարինվել են ավելի նոր մոդելներով։
2020 և 2021 թվականներին թողարկվել է պոլիմերային թղթադրամների նոր շարք՝ պահպանելով 2011 թվականի շարքի նույն թեմաները, բայց մի փոքր վերամշակված մոտիվներով, իսկ հին թղթադրամները հանվել են 2022 թվականին[6]։ 50000-անոց թղթադրամը չի ներառվել նոր շարքում, սակայն առկա խնդիրները մնում են օրինական վճար։
Փոխարժեք
խմբագրելԿոլոններն անսովոր հարաբերություններ են ունեցել ԱՄՆ-ի դոլար հետ, որը լավագույնս կարելի է բնութագրել որպես «սողացող կցորդ»։ Դոլարի նկատմամբ հաստատուն արժեքով որոշվելու փոխարեն, կոլոնը աստիճանաբար կթուլանա՝ ամսական մոտ 3,294 կոլոն մեկ դոլարի դիմաց ֆիքսված փոխարժեքով։ 2006 թվականի հոկտեմբերի 16-ին, սակայն, այս սողացող կցորդը փոփոխվեց[7]՝ ԱՄՆ-ում թուլության պատճառով։
2006 թվականի հոկտեմբերի 17-ից կոլոնն այլևս կապված չէ Կոստա Ռիկայի Կենտրոնական բանկի կողմից վերահսկվող արժեզրկման (Կոստա Ռիկայում հայտնի է որպես մինիդեարժեքավորումներ)։ Նոր համակարգով՝ տիրույթի փոխանակման համակարգով, Կենտրոնական բանկի կողմից տեղադրված փոխարժեքները «տեղեկանք» են, և յուրաքանչյուր լիազորված ֆինանսական հաստատություն կարող է ինքնուրույն որոշել դրանց արժեքը՝ հույս ունենալով, որ ազատ շուկան մեխանիզմ կստեղծի դրանք ողջամիտ պահելու համար։
Փոխարժեքն այժմ ազատ է լողալու արժութային տիրույթում, որը վերաբերում է ԱՄՆ դոլարին։ Գոտու հատակը սահմանվել է ֆիքսված արժեքով, մինչդեռ առաստաղը փոխվում է ֆիքսված փոխարժեքով։ Գործնականում փոխարժեքը մնացել է ֆիքսված արժութային գոտու ցածր արժեքի վրա։
| CRC ներկա փոխարժեքները | |
|---|---|
| Google Finance կայքից՝: | AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD |
| XE.com կայքից՝ | AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD |
| OANDA.com կայքից՝ | AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD |
Մականուններ
խմբագրելԿոլոնը երբեմն կոչվում է պեսո, որը Կոստա Ռիկայի արժույթի անունն էր նախքան կոլոնը՝ մինչև 1896 թվականը։ Սա շատ տարածված է իսպանախոս ամերիկյան երկրներում, որտեղ մեծամասնությունն ունի (կամ ինչ-որ պահի) արժույթներ կոչվում են պեսո։ Մեկ այլ ժարգոնային անուն է caña (իսպաներեն՝ շաքարեղեգ, հոգնակի cañas), բայց այս տերմինն ավելի հաճախ օգտագործվում է հոգնակի ձևով և 100-ից ցածր գաղտնաբառերի համար՝ տասը բազմապատիկով, բացառությամբ 5-ի, օրինակ՝ 5 կանյա, 10 կանյա, 20 կանյա և այլն։ Այս տերմինն ավելի քիչ տարածված է դարձել։
«Teja» (տանիքի կղմինդր) ժարգոնային տերմինն է հարյուր գաղտնաբառի համար, այնպես որ հինգ հարյուր կոլոնե մետաղադրամներն ու թղթադրամները կոչվում են «cinco tejas», մինչդեռ հիսուն կոլոնե մետաղադրամներն ու նոտաները կոչվում են «media teja» (տանիքի կես կղմինդր)։
Նախկին հինգ հարյուր գաղութային թղթադրամը կոչվում էր «մորադո» (մանուշակագույն) իր գույնի պատճառով, սակայն այն այլեւս շրջանառության մեջ չէ։
Հազար կոլոն թղթադրամը կոչվում է «un rojo» (մեկ կարմիր) իր գույնի պատճառով։ Սա վերաբերում է նաև հազար գաղութների բազմապատիկ գումարներին (օրինակ՝ քսան հազար կոլոն = «veinte rojos»):
Հինգ հազար կոլոնային թղթադրամը կոչվում է «tucán» (toucan)՝ նկատի ունենալով տուկանի պատկերը, որը նախկինում կրում էր (այժմ այն պատկերում է կապիկ)։ Այն կարելի է անվանել նաև «una libra» (մեկ ֆունտ), թեև այս տերմինն այլևս տարածված չէ։
Տասը հազար կոլոնային թղթադրամը հայտնի է նաև որպես «un puma», որը վերաբերում է նախորդ տարբերակի դեմքերից մեկի վրա ցուցադրված պումային։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 «CRC (Costa Rican Colon)». Investopedia.
- ↑ «Currency Symbols» (PDF).
- ↑ «Costa Rica 20 Colones KM# 141». ngcoin.com.
- ↑ lectura, Comunicados··6 Minutos de. «Banco Central presenta nueva moneda de ₡500 para conmemorar el Bicentenario de Costa Rica». Presidencia de la República de Costa Rica.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link) - ↑ Articles on Costa Rica Արխիվացված 2011-09-17 Wayback Machine BanknoteNews.com
- ↑ «Billetes en circulación».
- ↑ «daily exchange tables». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 13-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 13-ին.