Կոկորդի ցավ
Կոկորդի ցավ կամ ցավ կոկորդում (անգլ.՝ Sore throat), կոկորդի ցավ կամ գրգռվածություն։ Հաճախ հանդիպող ախտանիշ, արտահայտվում է սուր ֆարինգիտով՝ ըմպանի բորբոքում կամ նշագեղձերի բորբոքումով, չնայած դա կարող է լինել նաև տրավմաների, դիֆթերիայի և այլ հիվանդությունների պատճառով։
| Կոկորդի ցավ | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | ախտանիշ կամ նշան |
Սահմանում խմբագրել
Կոկորդի ցավ նշանակում է ցավ կոկորդի ցանկացած մասում[1]։
Դիֆերենցիալ ախտորոշում խմբագրել
Կոկորդի ցավը սովորաբար առաջանում է գրգռման կամ բորբոքման պատճառով[1]։ Ամենատարածված պատճառը (80% դեպքերում) սուր վիրուսային ֆարինգիտն է (կոկորդի վիրուսային վարակ)։ Այլ պատճառների շուրջ կան այլ ինֆեկցիաներ. օրինակ՝ Ստրեպտոկոկային ֆարինգիտ, տրավմաներ և ուռուցքներ[1]։ Գաստրոէզոֆագեալ ռեֆլյուքս հիվանդությունը կարող է առաջացնել ստամոքսահյութի հետադարձ հոսք կոկորդում, քան նաև այնտեղ ցավ առաջացնել[2]։ Երեխաների մոտ 37% կոկորդի ցավի պատճառը հանդիսանում է ստրեպտոկոկային ֆարինգիտը[3]։ 20-30% դեպքերում հնարավոր չէ պարզել, թե կոկորդի ցավի պատճառը ինչ վիրուս է հանդիսանում։ Նույնիսկ հնարավոր չէ պարզել վիրուսաբանական լաբորատորիայի օգնությամբ[4]։
Բուժում խմբագրել
Կոկորդի բորբոքման ժամանակ շատ դեպքերում պահանջվում է նվազագույն բուժում կամ բուժում չի պահանջվում։ Այնուամենայնիվ, կոկորդի ցավը կարող է կապված լինել ավելի լուրջ պայմանների հետ, ինչպիսիք են էպիգլոտիդը (էպիգլոտիդի բորբոքում) և հետին պատի թարախակույտը[5]։ Կոկորդի ցավը թեթևացնելու համար օգտագործվում են ինչպես ցավազրկող դեղամիջոցները, այնպես էլ ոչ ստերոիդային հակաբորբոքային դեղամիջոցներ ը և պարացետամոլը (ացետամինոֆեն)[6][7]։ Մայոյի Կլինիկայում խորհուրդ են տալիս ողողել կոկորդը տաք աղաջրով և թողնել ձայնալարերը հանգստանան։ Առանց ակտիվ բուժման ախտանշանները պահպանվում են երկու-յոթ օրվա ընթացքում[8]։ Հնարավոր է ինքնուրույն ազատվել կոկորդի ցավից տաք աղաջրով ողողելով, շատ հեղուկ խմելով, սառը կամ փափուկ սնունդ օգտագործելով, խուսափել ծխելուց, ներառյալ պասիվ ծխելը, ինչպես նաև սառույցի խորանարդների կլանում, մրգային սառույց փայտիկի վրա և այլն[9]։ Մի ուսումնասիրություն ենթադրում է նաև, որ մրսածության կամ գրիպի դեմ տաք ըմպելիքներ օգտագործելը կարող է կոկորդի ցավազրկումն արագ վերականգնել, որը կարող է տևել մինչև կես ժամ, բայց ուսումնասիրությունն ուներ շատ սահմանափակումներ։ Ընդհանուր առմամբ, խորհուրդ է տրվում առատ խմիչք, որը կարող է լինել սառը կամ տաք, կախված հիվանդի նախասիրություններից և նրան բերված օգնությունից[10]։
Համաճարակաբանություն խմբագրել
Ամերիկայի Միացյան Նահանգներում տարեկան շուրջ 2.4 միլիոն մարդ դիմում է բժշկական օգնություն կոկորդի հետ կապված բողոքներով[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Marx, John Rosen's emergency medicine: concepts and clinical practice 7th edition. — Philadelphia, PA: Mosby/Elsevier, 2010. — С. Chapter 30. — ISBN 978-0-323-05472-0
- ↑ «Sore Throat and Other Throat Problems-Topic Overview».
- ↑ Shaikh N., Leonard E., Martin J.M. Prevalence of streptococcal pharyngitis and streptococcal carriage in children: a meta-analysis(անգլ.) // Pediatrics[en] : journal. — American Academy of Pediatrics[en], 2010. — Т. 126. — № 3. — С. e557—64. — — PMID 20696723.
- ↑ «Дифференциальная диагностика болей в горле». cyberleninka.ru. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
- ↑ Berkowitz’s Pediatrics: A Primary Care Approach, 5th Edition Copyright © 2014 American Academy of Pediatrics p.473
- ↑ Thomas M., Del Mar C., Glasziou P. How effective are treatments other than antibiotics for acute sore throat?(անգլ.) // Br J Gen Pract[en] : journal. — 2000. — Т. 50. — № 459. — С. 817—820. — PMID 11127175.
- ↑ Hayward, G; Thompson, MJ; Perera, R; Glasziou, PP; Del Mar, CB; Heneghan, C.J. Corticosteroids as standalone or add-on treatment for sore throat(անգլ.) // Cochrane Database of Systematic Reviews : journal / Thompson, Matthew J.. — 2012. — Т. 10. — С. CD008268. — — PMID 23076943.
- ↑ Thompson, M; Vodicka, TA; Blair, PS; Buckley, DI; Heneghan, C; Hay, AD; TARGET Programme, Team Duration of symptoms of respiratory tract infections in children: systematic review(անգլ.) // BMJ (Clinical research ed.) : journal. — 2013. — Т. 347. — С. f7027. — — PMID 24335668.
- ↑ «Sore throat». Health A to Z (անգլերեն). U. K. National Health Service. 2017 թ․ հոկտեմբերի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 29-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 8-ին.
- ↑ «Hot drinks ease cold and flu». Behind the Headlines (անգլերեն). U. K. National Health Service. 2018 թ․ հոկտեմբերի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 8-ին.