Կիպրոս (բույս)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կիպրոս (այլ կիրառումներ)
| Կիպրոս | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Կիպրոս սովորականի ծաղիկը | ||||||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||||
|
||||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||||
| Ligustrum | ||||||||||||
| Հայերեն տարանուններ | ||||||||||||
Սրնգենի | ||||||||||||
|
|
Կիպրոս կամ սրնգենի (լատին․՝ Ligustrum), ձիթենազգիների ընտանիքի տերևաթափ և մշտադալար թփերի, հազվադեպ՝ ծառերի ցեղ։ Տերևները պարզ են, հակադիր, լայն նշտարաձև։ Ծաղիկները երկսեռ են, սպիտակ, բուրավետ։ Ծաղկաբույլը հուրան է կամ ողկույզ։ Պտուղը կլոր է, հատապտղանման կորիզապտուղ, կապույտ, մանուշակագույն, կանաչ, սև երանգներով։
Հայտնի 40 տեսակներն աճում են Արևելյան կիսագնդի արևադարձային, մերձարևադարձային և բարեխառն գոտիներում։ Սովորական Կիպրոսը (L. vulgare) տարածված է նաև Հայաստանում։
Տերևաթափ կամ կիսաձմռականաչ թուփ է, 2-5 մ բարձրությամբ։ Ծաղկում է մայիս-հունիսին։ Պտուղները հասունանում են սեպտեմբեր-հոկտեմբերին և երկար ժամանակ մնում թփի վրա։ Աճում է ամենուրեք, թփուտների մեջ, անտառների եզրին։
Մշակության մեջ օգտագործվում է կենդանի ցանկապատեր ստեղծելու համար։ Բազմացվում է սերմերով, կտրոններով։ Հայաստանի Իջևանի, Նոյեմբերյանի շրջաններում մշակության մեջ հանդիպում են նաև փայլուն Կիպրոսի (L. lucidum) և ճապոնական Կիպրոսի (Լ. japonium) մշտադալար տեսակները։
|
Սա բույսերի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 443)։ 
|
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կիպրոս (բույս)» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կիպրոս (բույս)» հոդվածին։ |