Կապույտ սիրտ արշավ

կազմակերպություն

«Կապույտ սիրտ արշավ» (անգլ.՝ Blue Heart Campaign), թրաֆիքինգի դեմ պայքարի միջազգային ծրագիր, որը մեկնարկել է ՄԱԿ-ի թմրանյութերի և հանցավորության դեմ պայքարի գրասենյակի կողմից (UNODC)[1]։ Գրասենյակն ստեղծվել է 1997 թվականին ու աջակցել երկրներին ՄԱԿ-ի՝ թմրամիջոցների մասինն երեք արձանագրությունների իրագործման հարցում։ 2000 թվականին Միավորված ազգերի կազմակերպության գլխավոր ասամբլեայի կողմից մարդկանց, հատկապես կանանց և երեխաների թրաֆիքինգը կանխելու, կանխարգելելու և պատժելու մասին արձանագրությունն ընդունելուց հետո UNODC-ը դարձել է այդ արձանագրության «պահապանը» և ստանձնել մարդկանց թրաֆիքինգի դեմ պայքարի գործառույթները[2]։ «Կապույտ սիրտ արշավը» մեկնարկել է 2009 թվականի մարտին UNODC- ի գործադիր տնօրեն Անտոնիո Մարիա Կոստայի կողմից, Վիեննայում կայացած Համաշխարհային կանանց համաժողովում իր ելույթի ժամանակ։ Արշավի խորհրդանիշը կապույտ սիրտ է[3]։ «Կապույտ սիրտ արշավն» օգտագործում է իր կայքը, ինչպես նաև Ֆեյսբուքը, Թվիթերը, Յություբն ու Ֆլիքրը հասարակությանն իրենց նպատակների, խնդիրների ու նորությունների մասին տեղեկացնելու համար։

Կապույտ սիրտ արշավ
Տեսակկազմակերպություն
ԿարգախոսԸնդդեմ մարդկանց թրաֆիքինգի
ՀիմնադիրՄԱԿ-ի Թմրամիջոցների և հանցագործության դեմ պայքարի գրասենյակ
Կայքunodc.org/blueheart/

Արձանագրություն մարդկանց վաճառքը կանխելու, կանխելու և պատժելու մասին խմբագրել

2003 թվականի դեկտեմբերի 25-ին ուժի մեջ մտած մարդկանց, հատկապես կանանց և երեխաների թրաֆիքինգը կանխելու, կանխարգելելու և պատժելու ՄԱԿ-ի արձանագրությունը նշում է, որ թեև կան անձանց շահագործման դեմ պայքարի կանոններ և միջոցառումներ, գոյություն չունի մարդկանց առևտրի բոլոր ասպեկտների դեմ պայքարելու ունիվերսալ գործիք[4]։ Արձանագրությունը ներառում է օրենսդրական դրույթներ և պաշտպանության, կանխարգելման և համագործակցության միջոցառումներ[4]։ Մինչ օրս ավելի քան 147 երկիր վավերացրել և ստորագրել է արձանագրությունը[2], սակայն համաձայն UNODC-ի՝ «շատ քիչ հանցագործներ են պատասխանատվության ենթարկվում, իսկ զոհերի մեծ մասը երբեք չի բացահայտվում կամ օգություն ստանում»[2]։

Ֆինանսավորում խմբագրել

«Կապույտ սիրտ արշավին» աջակցելու համար ՄԱԿ-ը գործարկել է «ՄԱԿ-ի կամավոր վստահության ֆոնդը» մարդկանց թրաֆիքինգի զոհերի համար։ Հիմնադրամն ստեղծվել է 2010 թվականի հուլիսին Գլխավոր ասամբլեայի կողմից մարդկանց թրաֆիքինգի դեմ պայքարի գործողությունների գլոբալ պլանի ընդունումից հետո։ Հիմնադրամը կօգնի նաև կառավարություններին, ինչպես նաև միջկառավարական և հասարակական կազմակերպություններին՝ պաշտպանել և աջակցել մարդկանց թրաֆիքինգի զոհերին, որպեսզի նրանք կարողանան վերականգնվել իրենց ֆիզիկական և հոգեբանական վնասվածքներից։ ՄԱԿ-ը «Կապույտ սիրտ արշավից» ստացված ներդրումների միջոցով էական աջակցություն և պաշտպանություն է տրամադրում մարդկանց թրաֆիքինգի զոհերին։

Զեկույց մարդկանց թրաֆիքինգի մասին խմբագրել

ԱՄՆ-ի համար մարդկանց շահագործման (TIP) մասին զեկույցը հանդիսանում է հիմնական դիվանագիտական գործիք՝ մարդկանց առևտրի ոլորտում օտարերկրյա կառավարություններին ներգրավելու համար[5]։ Այն աշխարհի հակամարդկային թրաֆիքինգի դեմ պետական ջանքերի ամենալայն ռեսուրսն է ու ներկայացնում է թարմացված, գլոբալ հայացք՝ ուղղված մարդկանց թրաֆիքինգի բնույթին ու շրջանակին ու դրան դիմակայելու և վերացնելու համար կառավարության գործողությունների լայն շրջանակ[5]։ ԱՄՆ կառավարությունն օգտագործում է TIP զեկույցն՝ օտարերկրյա կառավարություններին երկխոսություններում ներգրավելու համար, որպեսզի խթանվի թրաֆիքինգի դեմ պայքարի բարեփոխումները և թրաֆիքինգի դեմ պայքարը և ռեսուրսները նպատակաուղղվեն կանխարգելման, պաշտպանության և հետապնդման ծրագրերին[5]։ Միջազգային կազմակերպությունները, օտարերկրյա կառավարությունները և ոչ կառավարական կազմակերպությունները զեկույցն օգտագործում են որպես գործիք` ուսումնասիրելու համար, թե որտեղ են առավել անհրաժեշտ ռեսուրսները[5]։ Զեկույցի և ԱՄՆ կառավարության հակաթրաֆիքինգային քաղաքականության վերջնական նպատակներն են զոհերին ազատելը, թրաֆիքինգը կանխելը և թրաֆիքինգ իրականացնողներին պատասխանատվության ենթարկելը[5]։ Մարդկանց շահագործմն մասին զեկույցում Պետդեպարտամենտը յուրաքանչյուր երկրի դնում է երեք աստիճանից մեկի վրա` ելնելով նրանց կառավարությունների ջանքերից` «Թրաֆիքինգի զոհերի և բռնության պաշտպանության մասին» օրենքի 108-րդ բաժնում նշված «Թրաֆիքինգի վերացման նվազագույն չափանիշներին» համապատասխանելու համար (TVPA)[5]։ Չնայած 1 աստիճանն ամենաբարձր վարկանիշն է, դա չի նշանակում, որ տվյալ երկիրը չունի մարդկանց վաճառքի խնդիր, ընդհակառակը, 1 աստիճանի վարկանիշը ցույց է տալիս, որ կառավարությունն ընդունել է մարդկանց թրաֆիքինգի առկայությունը, ջանքեր է գործադրել խնդիրը լուծելու համար և համապատասխանում է TVPA- ի նվազագույն չափանիշներին[5]։ Ամեն տարի կառավարությունները պետք է ցուցադրեն զգալի առաջընթաց թրաֆիքինգի դեմ պայքարում՝ 1-ին դասակարգի վարկանիշը պահպանելու համար[5]։

Ստրկության և մարդկանց վաճառքի կանխարգելման ազգային ամիս խմբագրել

2012 թվականի դեկտեմբերի 31-ին Բարաք Օբաման հունվարը հայտարարել է ստրկության և մարդկանց վաճառքի կանխարգելման ազգային ամիս։ Իր հայտարարության մեջ նախկին նախագահ Օբաման բացատրել է, որ «թրաֆիքինգի ցանցերը գործում են ինչպես երկրի ներսում, այնպես էլ միջազգայնորեն, և չնայած չարաշահումներն անհամաչափ են ազդում կանանց և աղջիկների վրա, այս շարունակական համաշխարհային ողբերգության զոհերը բոլոր տարիքի տղամարդիկ, կանայք և երեխաներ են։ Ամբողջ աշխարհում մենք վերահսկում ենք թրաֆիքինգի դեմ պայքարի կառավարությունների առաջընթացը`միաժամանակ աջակցելով դրա վերացմանն ուղղված ծրագրերին»[6]։ 2017 թվականի դեկտեմբերի 29-ին նախկին նախագահ Դոնալդ Թրամփը 2018 թվականի հունվարը հռչակել է «Ստրկության և մարդկանց վաճառքի կանխարգելման ազգային ամիս»[7][8][9][10]։

Ներգրավում խմբագրել

Մեքսիկան աշխարհում առաջին երկիրն էր, որն արշավին միացել է դեռ 2010 թվականի ապրիլին[11]։ Իսպանիան հետևել է Մեքսիկայի օրինակին և միացել արշավին 2010 թվականի հունիսին՝ դառնալով միացած առաջին եվրոպական երկիրը[12]։ 2012 թվականի ապրիլին Պորտուգալիան միացել է արշավին աջակցող երկրների ցուցակին․ այն նախաձեռնել են խորհրդարանական հարցերի և հավասարության պետքարտուղար Թերեզա Մորաիսը, մարդկանց վաճառքի հարցերով Պորտուգալիայի ազգային զեկուցող Մանուել Ալբանոն և ՄԱԿ-ի Կազմակերպված հանցավորության բաժնի ղեկավար Պիեռ Լապակեն[13]։ «Կապույտ սիրտ արշավի» մասին տեղեկությունը տարածվել է ամբողջ աշխարհում, և շատ կազմակերպություններ են սկսել ներգրավվել։ Հարավային Ֆլորիդայի համալսարանի «Անհրաժեշտ բարելավումներ շրջակա միջավայրը վերափոխելու համար» անվամբ ուսանողական կազմակերպությունը 2012 թվականի փետրվարին մասնակցել է արշավին` աջակցելու համար թրաֆիքինգից ողջ մնացած երկու ուսանողներին[14]։ 2009 թվականի ապրիլին Միացյալ Թագավորության Մարդկանց վաճառքի կենտրոնը (UKHTC) և իր «Կապույտ կապերի արշավը» ռազմավարական գործընկերության մեջ են մտել UNODC-ի և «Կապույտ սրտի արշավ»-ի հետ` միմյանց արշավները խթանելու համար, նպատակ ունենալով հատուկ ներկայացնել նրանց լրացնող հարաբերությունների հստակ հանրային պատկերը` պարզաբանելով իրենց երկու շատ հստակ գործառույթները[15]։

Եվրոպայում հարկադիր կատարման ջանքերի ավելացում խմբագրել

2011 թվականին Եվրամիությունն ընդունել է 2011/36 / ԵՄ օրենսդրական նախաձեռնությունը` մարդկանց թրաֆիքինգը կանխելու և դրա դեմ պայքարի, ինչպես նաև դրա զոհերին պաշտպանելու մասին[2]։ Այն նպատակ ունի օրենսդրությունն ու պատժամիջոցներն ավելի արդյունավետ դարձնել՝ ապահովելով թրաֆիքինգի հաջող կանխարգելումն ու հետապնդումը, ինչպես նաև զոհերի ուժեղացված պաշտպանությունը և նրանց աջակցությունը[2]։ 2011 թվականի դեկտեմբերին Եվրահանձնաժողովը Միրիա Վասիլիադուին նշանակել է թրաֆիքինգի դեմ պայքարի համակարգող՝ ԵՄ ինստիտուտների և գործակալությունների, ինչպես նաև անդամ պետությունների և միջազգային դերակատարների հետ համակարգումը և համահունչությունը բարելավելու նպատակով[2]։ Համակարգողի նշանակումը նպատակ ունի նաև ապահովել ընդհանուր ռազմավարական և քաղաքական կողմնորոշում[2]։ Միավորելով կանխարգելումը, իրավապահ մարմիններին և զոհերի պաշտպանությունը՝ նա կապահովի, որ թրաֆիքինգի դեմ ԵՄ գործողությունները համարժեք օգտագործվեն և մոբիլիզացվեն[2]։ Եվրոպական ոստիկանության գրասենյակը (Եվրոպոլ) աջակցում է ԵՄ անդամ երկրներին` լուրջ և կազմակերպված հանցավորության դեմ պայքարում[2]։ Մարդկանց թրաֆիքինգը Եվրոպոլի պարտադրված հանցագործության ոլորտներից մեկն է[2]։ «Մարդկանց թրաֆիքինգ Եվրամիության երկրներում» 2011 թվականի զեկույցում Եվրոպոլը եզրակացնում է, որ «շատ անդամ պետությունների և ԵՄ կողմից ձեռնարկված դրական քայլերը Եվրոպայում թրաֆիքինգը կանխարգելելու և դրա դեմն առնելու համար ցույց են տվել, որ այս հանցագործության դեմ պայքարի պատասխան գործողությունների մակարդակը երբևէ ավելի բարձր չի եղել։ Որոշ երկրներում թրաֆիքինգով զբաղվողների երկարատև բանտարկություններն այժմ սովորական են, բարձրացվել են իրավապահ մարմինների և դատական համակարգի իրազեկության մակարդակները, առաջնահերթ է համարվել զոհերի պաշտպանությունն ու աջակցությունը, իսկ գործողությունների ազգային ծրագրերը տալիս են անդամ պետության ռազմավարության և մտադրության հստակ օրինակներ։ Աշխատանքի շահագործման հետաքննությունն այժմ ամուր տեղ է գտել շատ երկրների օրակարգում և կրկին մատնանշում է երկրների պատրաստակամությունը` ճանաչել ու պայքարել թրաֆիքինգի նոր ձևերի դեմ։ Այնուամենայնիվ, հիմնվելով ներկայիս հաշվետվությունների, հետախուզական տվյալների, միտումների և օրինաչափությունների վրա, դժվար թե Եվրոպայում տեղի ունենա մարդկանց թրաֆիքինգի մակարդակի անհապաղ նվազում։ Այս հանցագործությունը կշարունակի մեծ ազդեցություն ունենալ ԵՄ վրա»[2]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «About the Blue Heart Campaign». United Nations Office on Drugs and Crime. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 13-ին.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 «The Blue Heart Campaign». United Nations Regional Information Centre for Western Europe. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 13-ին.(չաշխատող հղում)
  3. «Blue Heart Campaign to End Human Trafficking». actualism.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 16-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 13-ին.
  4. 4,0 4,1 «Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons Especially Women and Children, supplementing the United Nations Convention against Transnational Organized Crime». United Nations Human Rights Office of the High Commissioner for Human Rights. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 13-ին.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 «Trafficking in Persons Report». Blue Heart Campaign. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 3-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 13-ին.
  6. «Presidential Proclamation: National Slavery and Human Trafficking Prevention Month, 2012». whitehouse.gov. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 15-ին – via National Archives.   This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
  7. Office of the Press Secretary (2017 թ․ դեկտեմբերի 29). «President Donald J. Trump Proclaims January 2018 as National Slavery and Human Trafficking Prevention Month». whitehouse.gov (անգլերեն). Washington, D.C. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 10-ին – via National Archives.
  8. Westwood, Sarah (2017 թ․ դեկտեմբերի 29). «Trump declares January 'National Slavery and Human Trafficking Prevention Month'». The Washington Examiner. Washington, D.C.: Clarity Media Group. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 10-ին.
  9. Anapol, Avery (2018 թ․ հունվարի 1). «Trump designates January 2018 a month dedicated to combatting human trafficking». The Hill (newspaper). Washington, D.C.: Capitol Hill Publishing Corp. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 10-ին.
  10. Office of the Federal Register (2017 թ․ դեկտեմբերի 29). «National Slavery and Human Trafficking Prevention Month, 2018». Federal Register. Washington, D.C.: National Archives and Records Administration. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 4-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 10-ին. Alt URL
  11. «Mexico leads countries in UN Blue Heart human trafficking campaign». UN News Centre. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 15-ին.
  12. «Spain joins campaign against human trafficking». United Nations Office on Drugs and Crime. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 15-ին.
  13. «Portugal joins Blue Heart campaign against human trafficking». United Nations Office on Drugs and Crime. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 15-ին.
  14. «N.I.T.E. launches Blue Heart Campaign». University of South Florida. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 15-ին.
  15. «Strategic partnership between UKHTC's Blue Blindfold Campaign and the UNODC's Blue Heart Campaign». Blue Blindfold Campaign. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 11-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 15-ին.