«Օ Կանադա» (անգլ.՝ O Canada կամ ֆր.՝ «Ô Canada»),Կանադայի հիմնը։ Քանի որ երկիրը ունի երկու պետական լեզու (անգլերեն և ֆրանսերեն), գոյություն ունի կանադական հիմնի երկու պաշտանական տարբերակ։

Կանադայի օրհներգ
Տեսակօրհներգ
Բառերի հեղինակAdolphe-Basile Routhier?, Robert Stanley Weir? և Ջասթին Բիբեր
ԵրգահանCalixa Lavallée?
Երկիր Կանադա
 O Canada Վիքիպահեստում

Պատմություն խմբագրել

Կանադական հիմնը առաջին անգամ կատարել է Ժոզեֆ Վեզինի գլխավորած նվագախումբը, 1880 թվականի հունիսի 24-ին, Քվեբեկում։ Այդ ժամանակ այն ֆրանսերեն երգ էր, որը կոչվում էր «Ազգի երգ» (ֆր.՝ Chant National): Երգի օրիգինալ տարբերակը գրել են Քվեբեկի 2 բնակիչներ՝ Կ. Լավալլեն (երաժշտություն) և Ա-Բ. Ռուտ (բառեր)։ 1908 թվականին մոնրեալցի ուսուցիչ և իրավաբան Ռ. Ուիրը գրել է երգի անգլերեն օրիգինալ տեքստը, որը ֆրանսերեն տարբերակի թարգմանությունը չէր։

Այդ ժամանակից ի վեր անգլերեն տարբերակի տեքստը բազմիցս փոփոխության է ենթարկվել (այդ թվում նաև 2018 թվականին[1]), այն դեպքում, երբ ֆրանսիական տարբերակը շարունակում են կատարել առանց փոփոխման։

Պաշտոնական մթնոլորտում երգը առաջին անգամ կատարել են 1927 թվականի հուլիսի 1-ին, կանադական միացյալ նահանգների 60-ամյա հոբելյանի առթիվ։ Փաստացի երգը երկրի հիմնն է դարձել 1939 թվականին[2], սակայն պաշտոնապես հիմնի կարգավիճակ է ստացել 1980 թվականի հուլիսի 1-ին, Կանադայի ազգային տոնի ժամանակ[3][4]։ Մինչև այդ պաշտոնական հիմն էր համարվում բրիտանական հիմնը՝ «God Save the Queen»:

Որոշները նշում են, որ հիմնի սկզբնական թեման հնչողությամբ հիշեցնում էր 1791 թվականին Մոցարտի «Կախարդական սրինգ» օպերայի «Քրմերի երթը»։

Պաշտոնական անգլերեն տեքստ խմբագրել

O Canada!
Our home and native land!
True patriot love in all of us command.
With glowing hearts we see thee rise,
The True North strong and free!
From far and wide, O Canada,
We stand on guard for thee.
God keep our land glorious and free!
O Canada, we stand on guard for thee.
O Canada, we stand on guard for thee.
Օ, Կանադա!
Մեր տուն և հայրենի հող!
Քո հետնորդների սրտերը դրդվում են քո սիրով,
Ջերմ սրտով մենք տեսնում ենք, թե ինչպես ես մեծանում
Ճշմարիտ հյուսիսեցի, ուժեղ և ազատ!
Ամենուր, օ, Կանադա,
Մենք պաշտպանն ենք քո։
Թող Աստված պահպանի մեր երկիրը, փառավոր և ազատ!
օ Կանադա, մենք պաշտպանն ենք քո։
օ Կանադա, մենք պաշտպանն ենք քո։

Պաշտոնական ֆրանսերեն տեքստը, պաշտոնական անգլերեն թարգմանությամբ խմբագրել

Ô Canada!
Terre de nos aïeux,
Ton front est ceint de fleurons glorieux!
Car ton bras sait porter l’epée,
Il sait porter la croix!
Ton histoire est une epopée
Des plus brillants exploits,
Et ta valeur, de foi trempée,
Protégera nos foyers et nos droits,
Protégera nos foyers et nos droits.
O Canada,
land of our ancestors
Glorious deeds circle your brow
For your arm knows how to wield the sword
Your arm knows how to carry the cross;
Your history is an epic
of brilliant deeds
And your valour steeped in faith
will protect our homes and our rights,
Will protect our homes and our rights.
Օ Կանադա
Մեր նախնինների և հայրերի երկիր
Քեզ վրա սքանչելի ծաղիկների վառ գոտի կա կապած
Թող ձեռքը, որ այդպես տիրապետում է սրին
Եվ այդպես ամուր սուրբ խաչն է տանում
Որի ամբողջ պատմությունը դյուցազներգ է,
Վառ արարքների, հավատի պատվար։
Որի գանձերը, հարգանքը, ամեն ինչ կկարողանա
Պաշտպանել օջախները և սրբությունները
Պաշտպանել օջախները և սրբությունները

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Marshall, Alex (2018 թ․ փետրվարի 9). «The women who fought to make Canada's national anthem gender-neutral». BBC News. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 9-ին.
  2. Bethune, Brian (2011 թ․ հուլիսի 7). «A gift fit for a king». Maclean's. Toronto: Rogers Communications. ISSN 0024-9262. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 9-ին.
  3. Potvin, Gilles; Kallmann, Helmut. «O Canada». The Canadian Encyclopedia. Toronto: Historica Foundation of Canada. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ նոյեմբերի 7-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 10-ին.
  4. Galbraith, William (1989). «Fiftieth Anniversary of the 1939 Royal Visit». Canadian Parliamentary Review. Ottawa: Commonwealth Parliamentary Association. 12 (3): 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 10-ին.

Արտաքին հղումենր խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կանադայի օրհներգ» հոդվածին։