Կանադայի ազգային պարկերի ցանկ
Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ
|
Սա սպասարկու ցանկ է հարակից հոդվածների վրա աշխատանքը համաձայնեցնելու համար: Զգուշացումը չի դրվում հիմնական տեղեկատու ցանկերում և գլոսսարիումներում: |
Կանադայի ազգային պարկերն արտացոլում են ինչպես տիպական, այնպես էլ յուրօրինակ բնության լանդշաֆտներ՝ Կանադայի բոլոր տասներեք պրովինցիաներում (նահանգներում)։
Կանադայի պարկերի գործակալության նպատակն է բնապահպանական գոտիների ստեղծումը, որոնք կներկայացնեն Կանադայի բնության ողջ կենսաբազմազանությունը[1]։ Կանադայի պարկերի խնդիրներն են՝ պահպանել պարկերի էկոլոգիական ամբողջականությունը, հնարավորություն ընձեռել պարկ այցելելու և Կանադայի բնությունն ուսումնասիրելու համար։ Գործակալությունը մշակել է ազգային պարկերի համակարգի երկարաժամկետ ծրագիր և առանձնացրել է 39 տարբեր շրջաններ, որոնք անհրաժեշտ է ներկայացնել համակարգում[2][3]։ 2008 թվականին նման համակարգի ստեղծման ծրագիրն իրականացվեց 60 տոկոսով[1][3]։
2013 թվականի սկզբին Կանադայում հաշվվում էր 36 ազգային պարկ և 8 ազգային պարկի արգելոց, չհաշված նաև Ազգային պարկը և Քլուեյն արգելոցը, որոնք ունեն կրկնակի իրավական կարգավիճակ։ Ցանկում նաև ներառված են 4 ծովային ազգային արգելոց և մեկ ազգային տեսարժան վայր։ Գործակալության ծրագրում կան վեց ազգային պարկ և մեկ ազգային ծովային պարկ։
Ազգային պարկեր և արգելոցներ
խմբագրելԱզգային պարկի արգելոց է համարվում այն տարածքը, որը մտնում է ազգային պարկերի համակարգի մեջ, բայց բնակեցված է հնդկացիների ցեղերով։ Ազգային պարկի վերջնական սահմանները որոշվում են հնդկացիների համայնքների հատուկ համաձայնությամբ։ Այս դեպքերում տարածքը դիտարկվում է, որպես «ազգային պարկի արգելոց», որի ղեկավարումը իրականացվում է ազգային պարկերի փաստաթղթի համաձայն։ Սրա հետ մեկտեղ ազգային պարկի բնակչության ավանդական կենսագործունեությունը շարունակվում է, այդ թվում որսն ու ձկնորսությունը։ Բացի սրանից, հնդկացիների կարծիքը հաշվի է առնվում նաև ազգային պարկի արգելոցի ղեկավարման գործում[4]։
Ստորև ներկայացված է Կանադայի ազգային պարկերի ցանկը այբբենական կարգով. Պարկերը ամբողջովին կամ մասնակի հանդիսանում են Միավորված ազգերի Կրթության, գիտության և մշակույթի կազմակերպության համաշխարհային ժառանգության օբյեկտ Կանադայում[5].
Առաջադրված են համաշխարհային ժառանգություն կարգավիճակ ստանալուն[5][6].
| Անվանում | Պրովինցիա / Տարածք |
Մակերես, կմ²[7] |
Տարեթիվ[7] հիմնադրում |
Պատկեր | Քարտեզ |
|---|---|---|---|---|---|
| Աույուիտտուք ազգային պարկ Auyuittuq National Park |
Նունավուտ | 19 707,4 | 2001 | 
|
  |
| Բանֆ ազգային պարկ Banff National Park |
Ալբերտա | 6 641,0 | 1885 | 
|
|
| Բրուս թերակղզի ազգային պարկ Bruce Peninsula National Park |
Օնտարիո | 154,0 | 1987 | 
|
|
| Վապուսկ ազգային պարկ Wapusk National Park |
Մանիտոբա | 11 475,0 | 1996 | 
|
|
| Վուդ Բաֆֆալո ազգային պարկ Wood Buffalo National Park |
Ալբերտա/Հյուսիսարևմտյան տարածքներ | 44 802,0 | 1922 | 
|
|
| Վունտուտ ազգային պարկ Vuntut National Park |
Յուկոն | 4 345,0 | 1995 | 
|
|
| Գալֆ Այլենդս ազգային պարկ Gulf Islands National Park Reserve |
Բրիտանական Կոլումբիա | 35,4[8] | 2003 | 
|
|
| Գլեյշեր ազգային պարկ Glacier National Park |
Բրիտանական Կոլումբիա | 1 313,1 | 1886 | 
|
|
| Գրասսլենդս ազգային պարկ Grasslands National Park |
Սասկաչևան | 906,4 | 1981 | 
|
|
| Գրոս Մորն ազգային պարկ Gros Morne National Park |
Նյուֆաունդլենդ և Լաբրադոր | 1 805,0 | 1973 | 
|
|
| Գուաի ազգային պարկի արգելոց և Հայդա պատմական տեղամաս[Ն 1][9] Gwaii Haanas National Park Reserve and Haida Heritage Site |
Բրիտանական Կոլումբիա | 1 495,0 | 1988 | 
|
|
| Ջասպեր ազգային պարկ Jasper National Park |
Ալբերտա | 10 878,0 | 1907 | 
|
|
| Ջորջիան Բեյ Այլենդս ազգային պարկ Georgian Bay Islands National Park |
Օնտարիո | 25,6 | 1929 | 
|
|
| Իվվավիկ ազգային պարկ[Ն 2][10] Ivvavik National Park |
Յուկոն | 10 168,4 | 1984 | 
|
|
| Յոհո ազգային պարկ Yoho National Park |
Բրիտանական Կոլումբիա | 1 313,1 | 1886 | 
|
|
| Կեջիմուջիկ ազգային պարկ Kejimkujik National Park |
Նոր Շոտլանդիա | 403,7 | 1967 | 
|
|
| Քեյփ Բրեթոն Հայլենդս ազգային պարկ Cape Breton Highlands National Park |
Նոր Շոտլանդիա | 948,0 | 1936 | 
|
|
| Կլուեյն ազգային պարկ Kluane National Park and Reserve |
Յուկոն | 22 013,3 | 1972 | 
|
|
| Կուտենեյ ազգային պարկ Kootenay National Park |
Բրիտանական Կոլումբիա | 1 406,4 | 1920 | 
|
|
| Կուչիբոգվակ ազգային պարկ Kouchibouguac National Park |
Նյու Բրանսուիկ | 239,2 | 1969 | 
|
|
| Կուտտինիրպաակ ազգային պարկ[Ն 3][11] Quttinirpaaq National Park |
Նունավուտ | 37 775,0 | 1988 | 
|
|
| Լա Մորիսի ազգային պարկ La Mauricie National Park |
Քվեբեկ | 536,1 | 1970 | 
|
|
| Մաունթ Ռեվելստոկ ազգային պարկ Mount Revelstoke National Park |
Բրիտանական Կոլումբիա | 259,7 | 1914 | 
|
|
| Կղզեխումբ Մինգան ազգային պարկի արգելոց Mingan Archipelago National Park Reserve |
Քվեբեկ | 150,7 | 1984 | 
|
|
| Նատսիչո ազգային պարկ[12] Naats'ihch'oh National Park Reserve |
Հյուսիսարևմտյան տարածքներ | 7 600,0 | 2012 | 
|
|
| Նահաննի ազգային պարկ Nahanni National Park Reserve |
Հյուսիսարևմտյան տարածքներ | 4 765,2 | 1976 |
|
|
| Օլավիկ ազգային պարկ Aulavik National Park |
Հյուսիսարևմտյան տարածքներ | 12 200,0 | 1992 | 
|
|
| Պասիվիկ Հռոմ ազգային պարկի արգելոց Pacific Rim National Park Reserve |
Բրիտանական Կոլումբիա | 285,8[Ն 4] | 1970 | 
|
|
| Փոյնթ Պիլի ազգային պարկ Point Pelee National Park |
Օնտարիո | 15,0 | 1918 | 
|
|
| Պրինս Ալբերտ ազգային պարկ Prince Albert National Park |
Սասկաչևան | 3 874,3 | 1927 | 
|
|
| Էդուարդ արքայազնի կղզի ազգային պարկ Prince Edward Island National Park |
Էդուարդ արքայազնի կղզի | 21,5 | 1937 | 
|
|
| Պուկասկուա ազգային պարկ Pukaskwa National Park |
Օնտարիո | 1 877,8 | 1978 | 
|
|
| Ռեյդինգ Մաունթին ազգային պարկ Riding Mountain National Park |
Մանիտոբա | 2 973,1 | 1929 | 
|
|
| Սենտ Լորենս Այլենդս ազգային պարկ St. Lawrence Islands National Park |
Օնտարիո | 9,0 | 1904 | 
|
|
| Սիրմալիկ ազգային պարկ Sirmilik National Park |
Նունավուտ | 22 200,0[13] | 2001 | 
|
|
| Սեյբլ Այլենդ ազգային պարկ[14] Sable Island National Park |
Նոր Շոտլանդիա | 34,0 | 2011 | 
|
|
| Տերրա Նովա ազգային պարկ Terra Nova National Park |
Նյուֆաունդլենդ և Լաբրադոր | 399,9 | 1957 | 
|
|
| Տորնգաթ Մաունթիս ազգային պարկ Torngat Mountains National Park |
Նյուֆաունդլենդ և Լաբրադոր | 9 600,0 | 2005 | 
|
|
| Տուկտուտ Նոգաիթ ազգային պարկ Tuktut Nogait National Park |
Հյուսիսարևմտյան տարածքներ | 16 340,0 | 1996 | 
|
|
| Ուկկուսիքսալիք ազգային պարկ Ukkusiksalik National Park |
Նունավուտ | 20 500,0 | 2003 | 
|
|
| Ուոթերթոն Լեյքս ազգային պարկ[Ն 5][15] Waterton Lakes National Park |
Ալբերտա | 505,0 | 1895 | 
|
|
| Ֆանդի ազգային պարկ Fundy National Park |
Նյու Բրանսուիկ | 205,9 | 1948 | 
|
|
| Ֆորիյոն ազգային պարկ Forillon National Park |
Քվեբեկ | 240,4 | 1970 | 
|
|
| Էլք Այլենդ ազգային պարկ Elk Island National Park |
Ալբերտա | 194,0 | 1913 | 
|
|
Նախատեսվող ազգային պարկեր
խմբագրել| Անվանում | Պրովինցիա / Տարածք |
Մակերես, կմ² |
Տարեթիվ հիմնադրում |
Պատկեր | Քարտեզ |
|---|---|---|---|---|---|
| Բոուեն Այլենդ ազգային պարկ[16] Bowen Island National Park |
Բրիտանական Կոլումբիա | նախատեսվում է | 
|
| |
| Կուասուիտտուկ ազգային պարկ[17] Qausuittuq National Park |
Նունավուտ | նախատեսվում է | 
|
| |
| Միլի Մաունթինս ազգային պարկ[18] Mealy Mountains National Park Reserve |
Նյուֆաունդլենդ և Լաբրադոր | նախատեսվում է | | ||
| Ռուժ ազգային պարկ[19] Rouge National Urban Park |
Օնտարիո նահանգ | նախատեսվում է | 
|
| |
| Սաութ Օկանագան Լոուեր Սիմիլկամին ազգային պարկ[20] South Okanagan-Lower Similkameen National Park Reserve |
Բրիտանական Կոլումբիա | նախատեսվում է | 
|
| |
| Թեյդեն Նեյնե ազգային պարկ[12] Thaydene Nene National Park |
Հյուսիսարևմտյան տարածքներ | 33 500,0 | նախատեսվում է | 
|
|
Ազգային ծովային արգելոցներ
խմբագրելԱզգային ծովային արգելոցները Կնադայի պարկերի համակարգում հանդիսանում են նոր օբյեկտներ, որոնք կոչված են ծովային էկոհամակարգերի պաշտպանության համար։ Գործակալությունը մշակել է ազգային ծովային պարկերի համակարգի երկարաժամկետ ծրագիր։ Այն Կանադայի առափնյա և Մեծ լճերի տարածքներում առանձնացրել է 29 տարբեր շրջաններ, որոնք անհրաժեշտ է ներկայացնել համակարգում[21]։ Ստորև ներկայացված է Կանադայի գործող և նախատեսվող ազգային ծովային պարկերը[22][23]։
| Անվանում | Պրովինցիա / Տարածք |
Մակերես, կմ² |
Տարեթիվ Հիմնադրում |
Պատկեր | Քարտեզ |
|---|---|---|---|---|---|
| Գուաի Հաանս ազգային պարկ Gwaii Haanas National Marine Conservation Area Reserve |
Բրիտանական Կոլումբիա | 3.400,0 | 2010 | 
|
|
| Վերին Լիճ ազգային պարկ Lake Superior National Marine Conservation Area |
Օնտարիո | 10.000,0 | 2007 | 
|
|
| Սեգենեյ Սեն Լորան ազգային ծովային պարկ Saguenay–St. Lawrence Marine Park |
Քվեբեկ | 1.246,0 | 1998 | .JPG)
|
|
| Ֆատոմ Ֆայվ ազգային պարկ Fathom Five National Marine Park |
Օնտարիո նահանգ | 112,0 | 1987 | 
|
|
| Национальная морская парковая резервация Южный пролив Джорджия Southern Strait of Georgia National Marine Conservation Area Reserve |
Բրիտանական Կոլումբիա | планируется | |
Ազգային տեսարժան վայր
խմբագրելԱզգային տեսարժան վայրերի ծրագիրը մշակվել է 1978 թվականին՝ գիտական հետաքրքրություն ներկայացնող յուրօրինակ բնության օբյեկտների պահպանության համար։ Այդ ժամանակից միայն մեկ օբյեկտ է հայտնվել ծրագրի գորունեության մեջ[24]։
| Անվանում | Պրովինցիա / Տարածք |
Մակերես, կմ² |
Տարեթիվ Հիմնադրում |
Պատկեր | Քարտեզ |
|---|---|---|---|---|---|
| Պինգո ազգային տեսարժան վայր Pingo National Landmark |
Հյուսիսարևմտյան տարածքներ | 16,0 | 1984 | 
|
|
Նշումներ
խմբագրել- ↑ 1988 թվականին ձևավորվել է Սաութ Մորեսբի ազգային պարկի արգելոցը։ 1996 թվականին անունը փոխվեց՝ դառնալով Գուաի Հանս ազգային պարկի արգելոց և ազգային պատմական տեղամաս Հայդա։
- ↑ 1984 թվականին ստեղծվեց Նորթեն Յուկոն ազգային պարկը։ 1992 թվականին անվանափոխվեց՝ դառնալով Իվվավիկ ազգային պարկ։
- ↑ 1998 թվականին ձևավորվեց Էլսմիր Այլենդ ազգային պարկի արգելոցը։ 2001 թվականին այն ստացավ Կուտինիրպաակ անունը և ազգային պարկի կարգավիճակ։
- ↑ Հաշվվում է միայն ցամաքային տարածքի մակերեսը։
- ↑ Հանդիսանում է Ուոթերթոն Լեյքս Գլեյշիր աշխարհի միջազգային պարկի մասը։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 «National Parks of Canada» (անգլերեն). Парки Канады — Система национальных парков. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ «National Parks of Canada» (անգլերեն). Парки Канады — Введение. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ 3,0 3,1 «Map of completing the Parks System» (անգլերեն). Парки Канады. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ «Parks Canada Guiding Principles and Operational Policies» (անգլերեն). Парки Канады — Part II - Activity Policies: National Parks Policy. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ 5,0 5,1 «Всемирное наследие в Канаде» (անգլերեն). Всемирное наследие. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 27-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ «Nomination process» (անգլերեն). Всемирное наследие. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ 7,0 7,1 «Canada's National Parks and National Park Reserves» (անգլերեն). Парки Канады. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ «Gulf Islands National Park Reserve of Canada» (անգլերեն). Парки Канады — General Information. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ «Gwaii Haanas National Park Reserve and Haida Heritage Site» (անգլերեն). Парки Канады — History of Gwaii Haanas. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ «Northern Yukon: STATUS OF NATIONAL PARKS» (անգլերեն). Парки Канады — National Parks System Plan, 3rd Edition. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ «Quttinirpaaq Management Plan» (անգլերեն). Парки Канады. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 20-ին.
- ↑ 12,0 12,1 «Minister's Round Table on Parks Canada 2008». Парки Канады. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ «Sirmilik National Park of Canada» (անգլերեն). Парки Канады — Welcome. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ «Sable Island to be Protected as a National Park». Парки Канады. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ «Waterton Glacier International Peace Park» (անգլերեն). Всемирное наследие. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ «Government of Canada Announces National Park Reserve Feasibility Assessment for Bowen Island». Парки Канады. 2010 թ․ հուլիսի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
- ↑ «A National Park Proposal on Bathurst Island». Парки Канады. 2012 թ․ դեկտեմբերի 13. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 30-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 12-ին.
- ↑ «The Feasibility Study Process (in the Mealy Mountains)». Парки Канады. 2010 թ․ հուլիսի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
- ↑ «Rouge National Urban Park Initiative». Парки Канады. 2012 թ․ հոկտեմբերի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 30-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 12-ին.
- ↑ «South Okanagan–Lower Similkameen National Park Reserve Feasibility Study». Парки Канады. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ «Canada's National Marine Conservation Areas System Plan» (անգլերեն). Парки Канады. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ «National Marine Conservation Area List» (անգլերեն). Парки Канады. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ «Creating New National Marine Conservation Areas of Canada» (անգլերեն). Парки Канады. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- ↑ «Pingo Canadian Landmark - Park Management». Парки Канады. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 2008 թ․ ապրիլի 7-ին.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- «National Parks List» (անգլերեն). Կանադայի պարկեր. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- «National Marine Conservation Area List» (անգլերեն). Կանադայի պարկեր. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- «Всемирное наследие в Канаде» (անգլերեն). Համաշխարհային ժառանգություն. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 27-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.