Կամախ, գավառակ Արևմտյան Հայաստանում, Էրզրումի վիլայեթի Երզնկայի գավառում։ Այն մոտավորապես համապատասխանում էր Բարձր Հայք աշխարհի Դարանաղի գավառին։ Թուրքերն անվանումը աղավաղելով կոչել են Եմախ։

Գավառակ
Կամախ
Վարչական տարածքԱրևմտյան Հայաստան
ՎիլայեթԷրզրումի վիլայեթ
ԳավառԵրզնկայի գավառ
Այլ անվանումներԿալմախ, Կեմախ, Քամախ, Քեմահ
Պաշտոնական լեզուՀայերեն
Ազգային կազմՀայեր (մինչև Մեծ եղեռնը)
Կրոնական կազմՔրիստոնյա (մինչև Մեծ եղեռնը)
Տեղաբնականունկամախցի
Ժամային գոտիUTC+3

Կենտրոնը Կամախ քաղաքն էր։

Աշխարհագրություն խմբագրել

Ուներ լեռնային տարածք։

Պատմություն խմբագրել

Հայերը բռնի կերպով տեղահան են արվել 1915 թվականի Մեծ եղեռնի ժամանակ։

Բնակչություն խմբագրել

XIX դարի առաջին քառորդում ուներ 168-210 000 բնակիչ, որի մեծամասնությունը հայեր և բռնությամբ մուսուլմանացված հայեր էին։ 1915 թվականի Մեծ եղեռնի նախօրեին մնացել էր ընդամենը 21 հայկական գյուղ՝ մոտ 7000 բնակչով։

Տնտեսություն խմբագրել

Բնակչությունն հիմնականում աճեցնում էր հացահատիկներ, բանջարանաբոստանային կուլտարաներ, բամբակ, պտղատու ծառեր և խաղող։

Օգտակար հանածոներ խմբագրել

Կամախն ուներ արծաթի, պղնձի և երկաթի զգալի պաշարներ։

Վարչական բաժանում խմբագրել

XIX դարի վերջին ուներ 360 գյուղ։

Հայկական նշանավոր գյուղերից էին Թորդանը, Հաղտիկը, Մեծ Արմտանը, Փոքր Մարեգը և այլն։

Պատմամշակութային կառույցներ խմբագրել

1903 թվականին Կամախն ուներ 5 վանք և 11 եկեղեցի։ Նշանավոր վանքերից էին Ավագ վանքը և Անարծաթ Ս. Աստվածածինը[1]։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 2, էջ 914

Աղբյուրներ խմբագրել

  • «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն