Կախարդուհին (հեքիաթ)

Կախարդուհին;
Տեսակ	գրական ստեղծագործություն
Ժանր	հեքիաթ
Հեղինակ	Շառլ Պեռո
Երկիր	Ֆրանսիա
Բնագիր լեզու	ֆրանսերեն
Գրվել է	1697
	Diamonds and toads

Կախարդուհին (ֆր.՝ Le magicien), ֆրանսիացի գրող Շառլ Պերոյի մշակած հեքիաթներից։ Այն մտնում է «Իմ սագ մայրիկի հեքիաթները» ժողովածուի մեջ։ Ժողովածուն այդպես է կոչվել, քանի որ հեքիաթները գրվել են սագի փետուրով։ Այն բաղկացած էր յոթ հեքիաթներից, որոնց մեջ են մտնում նաև «Կարմիր գլխարկ», «Կոշկավոր կատուն», «Մոխրոտիկը» և այլ հեքիաթներ։ Ինչպես մյուս հեքիաթներում, «Կախարդուհին» հեքիաթի սյուժեն վերցված է ժողովրդական ստեղծագործություններից։

Սյուժե խմբագրել

Հեքիաթը պատմում է մի գոռոզ ու չար կնոջ մասին^[1]։ Նա ունենում է 2 աղջիկ. մեծը թե՛ բնավորությամբ, թե՛ արտաքինով նման էր մորը, իսկ փոքրը նման էր։ Մայրը մեծ աղջկան շատ-շատ էր սիրում,, իսկ փոքրին ստիպում էր աշխատել ծառայի նման։ Մի օր մայրը աղջկան ուղարկում է ջրհորից ջուր բերելու։ Աղջիկը հանդիպում է մի աղքատ կնոջ, որը ջուր էր ուզում։ Իրականում նա կախարդուհի էր։ Երբ աղջիկը նրան ջուր է տալիս, կախարդը ասում է, որ ամեն անգամ, երբ նա խոսի, նրա բերանից մարգարիտներ կթափվեն։ Աղջիկը գնում է տուն և երբ սկսում է խոսել մոր հետ, նրա բերանից մարգարիտներ և այլ թանկարժեք քարեր են թափվում։ Մայրը մեծ աղջկան ուղարկում է ջուր բերելու, նա էլ ճանապարհին հանդիպում է մի գեղեցկուհու։ Այդ գեղեցկուհին նույն պառավ կախարդն է լինում։ Աղջիկը կախարդին կոպտում է և ջուր չի տալիս, իսկ կախարդը ասում է նրան, որ ինքը չար է, և ամեն անգամ խոսելիս նրա բերանից դոդոշներ, օձեր կթափվեն։ Երբ աղջիկը հասնում է տուն և խոսում է մոր հետ, նրա բերանից դոդոշներ ու օձեր են թափվում։ Մայրը փորձում է փոքր աղջկան ծեծել, բայց նա փախել էր անտառ։ Այնտեղ նրան հանդիպում է մի արքայազն։ Աղջիկը նրան պատմում է ամբողջ եղելությունը և նրա բերանից մարգարիտներ և այլ թանկարժեք քարեր են թափվում։ Արքայազնը սիրահարվում է և նրան տանում է պալատ, այնտեղ ամուսնանում է արքայազնի հետ։ Իսկ մեծ աղջիկը տառապում է օձերի և դոդոշների ձեռքը^[2]։

Կերպարներ խմբագրել

Մայր
Հայր
Մեծ աղջիկ
Փոքր աղջիկ
Կախարդ
Արքայազն

Բարոյախոսություն խմբագրել

Ինչպես իր այլ հեքիաթներում, այստեղ ևս Պերոն ավանդական հեքիաթին հակադրել է «գովաբանական և ուսուցողական բովանդակությամբ» ժողովրդական հեքիաթը (նույնը հանդիպում ենք նաև «Կարմիր գլխարկ», «Փուփուշիկ Ռիքեն», «Մատնաչափիկը» հեքիաթներում)։ «Կախարդուհին» հեքիաթում հանդիպում ենք և՛ հեքիաթային են, և՛ իրական հերոսների^[3]։