Կալցիումի ֆտորիդ

քիմիական միացություն

Կալցիումի ֆտորիդը, քիմիական բանաձը՝ CaF2, ֆտորաջրածնական թթվի կալցիումական աղ է։ Անգույն բյուրեղային նյութ է, խտությունը՝ 3180 կգ/մ3, հալման ջերմաստիճանը՝ 1360 °C։ Ջրում գործնականորեն չի լուծվում[3]։

Կալցիումի ֆտորիդ
Ընդհանուր տեղեկություններ
Դասական անվանակարգումկալցիումի ֆտորիդ
Քիմիական բանաձևCaF₂
Մոլային զանգված1,3E−25 կիլոգրամ[1] գ/մոլ
Խտություն3,18 գ/սմ³ գ/սմ³
Հալման ջերմաստիճան1418 °C[2] °C
Եռման ջերմաստիճան2533 °C և 2533,4 °C[2] °C
Գոյացան էնթալպիա−1221 կՋ/մոլ կՋ/մոլ
Քիմիական հատկություններ
Լուծելիությունը ջրում0,0015 (18 °C) գ/100 մլ
pKa1
Բեկման ցուցիչ1,4328
Բյուրեղային կառուցվածքԽորանարդային համակարգ
Դասակարգում
CAS համար7789-75-5
PubChem24617, 84512
EINECS համար232-188-7
SMILES[F-].[F-].[Ca+2]
ЕС232-188-7
RTECSEW1760000
ChEBI23019
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Ստացումը

խմբագրել

Բնության մեջ հանդիպում է ֆլյուորիտ միներալի տեսքով, որը պարունակում է մինչև 90-95% CaF2 և 3, 5-8% SiO2։ Ստացվում է կալցիումի քլորիդի լուծույթի վրա նատրիումի կամ ամոնիումի ֆտորիդով ազդելիս[4]։

CaCl2 + 2NH4F → CaF2 ↓ + 2NH4Cl

Լաբորատորիայում ստացվում է կալցիումի կարբոնատի և պլավիկյան թթվի ռեակցիայի հետևանքով։

CaCo3 + 2HF → CaF2 ↓ + CO2 ↑ + H2O

Ստացվում է նաև նոսր պլավիկյան թթվի և կալցիումի օքսիդի փոխազդելու հետևանքով[5]։

CaO + 2HF → CaF2 ↓ + H2O

Կալցիումի ֆտորիդ ստանում են նաև պարզ նյութերից։

Ca + F2 → CaF2

Կիրառություն

խմբագրել

Կիրառվում է որպես ելանյութ HF և ֆտորի այլ միացություններ ստանալու համար, ինչպես նաև մետալուրգիայում՝ որպես ֆլյուս, նաև հատուկ ապակիներ, կերամիկա, եմալ, օպտիկական և լազերային նյութեր ստանալու համար[6]։

Տես նաև

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 Fluorite
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 David R. Lide, Jr. Basic laboratory and industrial chemicals: A CRC quick reference handbookCRC Press, 1993. — ISBN 978-0-8493-4498-5
  3. G. L. Miessler and D. A. Tarr “Inorganic Chemistry” 3rd Ed, Pearson/Prentice Hall publisher, ISBN 0-13-035471-6.
  4. Aigueperse, Jean; Mollard, Paul; Devilliers, Didier; Chemla, Marius; Faron, Robert; Romano, Renée; Cuer, Jean Pierre (2005), "Fluorine Compounds, Inorganic", Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley-VCH, p. 307, doi:10.1002/14356007.a11_307.
  5. Aigueperse, Jean; Paul Mollard, Didier Devilliers, Marius Chemla, Robert Faron, Renée Romano, Jean Pierre Cuer (2005), «Fluorine Compounds, Inorganic», Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley-VCH, doi:10.1002/14356007.a11_307{{citation}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  6. Holleman, A. F.; Wiberg, E. "Inorganic Chemistry" Academic Press: San Diego, 2001. ISBN 0-12-352651-5.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 185