Կազիմիր III Մեծ
Կազիմիր III Մեծ (ապրիլի 30, 1310[1][2][3][…], Կովալ, Լեհաստան - նոյեմբերի 5, 1370[1][2][3][…], Կրակով, Լեհաստանի թագավորություն), լեհ թագավոր 1333 թվականից, վերջինը Պյաստների դինաստիայից։
Կազիմիր III Մեծ | |
---|---|
Լեհաստանի թագավոր | |
Ծնվել է՝ | ապրիլի 30, 1310[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Կովալ, Լեհաստան |
Մահացել է՝ | նոյեմբերի 5, 1370[1][2][3][…] (60 տարեկան) |
Վախճանի վայր | Կրակով, Լեհաստանի թագավորություն |
Sepulchral monument of Casimir III the Great | |
Երկիր | Լեհաստան |
Հաջորդող | Լյուդվիգ I Մեծ |
Տոհմ | Պիաստներ |
քաղաքական գործիչ | |
Հայր | Վլադիսլավ I Լոկետեկ |
Մայր | Յադվիգա Կալիշեցի |
Երեխաներ | Elizabeth of Poland, Duchess of Pomerania?, Cunigunde of Poland?, Anna of Poland, Countess of Celje? և Niemierza Kazimierzowic? |
Հավատք | քրիստոնեություն |
Ստորագրություն |
Վարել է պետության իշխանության ամրապնդման ու կենտրոնացման քաղաքականություն։ 1346-1347 թվականներին հրապարակել է Վիսլից-Պետրոկովյան ստատուտները (դատաստանագիրք), որոնք արտացոլում են դասային միապետության ստեղծումը Լեհաստանում։ Ընդլայնել է քաղաքային ինքնավարությունը։ Հիմնել է «գերմանական իրավունքի» ինքնուրույն բարձրագույն դատարաններ՝ լեհական քաղաքներին արգելելով իրավական հարցերով դիմելու արտասահմանին։ Նրա ժամանակ բացվել է Կրակովի համալսարանը (1364)։ Կողմնորոշվել է դեպի Հունգարիան և օգտվել պապի աջակցությունից։ Դադարեցրել է պայքարը Տևտոնական օրդենի դեմ՝ Արևելյան Պոմորիեն նրան զիջելու գնով և կարողացել Լեհաստանին վերադարձնել Կույավիան (1343 )։
1349-1352 թվականներին Հունգարիայի և Չեխիայի օգնությամբ գրավել է Դալիցյան Ռուսիան, Վոլինի և Պոդոլիայի մի մասը։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Gotthold K.S. Rhode Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Lundy D. R. The Peerage
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
Գրականություն
խմբագրել- Oswald Balzer։ Genealogia Piastów. Kraków։ Avalon, 2005. ISBN 83-918497-0-8.
- Marek Kazimierz Barański։ Dynastia Piastów w Polsce. Warszawa։ Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14816-0.
- Janusz Bieniak։ Geneza procesu polsko-krzyżackiego z lat 1320–1321 (inowrocławsko-brzeskiego). W։ Zenon Hubert Nowak։ Balticum։ Studia z dziejów polityki, gospodarki i kultury XII-XVII wieku. Toruń։ Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego, 1992, s. 49-53. ISBN 83-85196-11-0.
- Czasy wojen o przetrwanie państwa. W։ Henryk Samsonowicz։ Łokietkowe czasy. Kraków։ Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989. ISBN 83-03-02745-X.
- Jan Dąbrowski։ Kazimierz Wielki։ Twórca Korony Królestwa Polskiego. Kraków։ UNIVERSITAS, 2007. ISBN 978-83-242-0686-5.
- Jerzy Dowiat։ Nowy kształt terytorialny państwa. Przed zmianą dynastii. W։ Janusz Tazbir, Tadeusz Manteuffel։ Zarys historii Polski. Warszawa։ Państwowy Instytut Wydawniczy, 1980. ISBN 83-06-00377-2.
- Eugeniusz Duda։ Żydowski Kraków։ Przewodnik po zabytkach i miejscach pamięci. Kraków։ vis-à-vis/Etiuda, 2003. ISBN 83-89640-03-1.
- Jacek Elminowski։ Stosunki polityczne między Piastami a Luksemburgami i Wittelsbachami w pierwszej połowie XIV wieku. Toruń։ Wydawnictwo Adam Marszałek, 2002. ISBN 83-7322-181-6.
- Roman Grodecki, Stanisław Zachorowski, Jan Dąbrowski։ Dzieje Polski średniowiecznej. T. II։ Od roku 1333-1506. Kraków։ UNIVERSITAS, 1995. ISBN 83-7052-230-0.
- Henryk Halkowski։ Żydowski Kraków։ Legendy i ludzie. Kraków։ Wydawnictwo Austeria, 2009. ISBN 978-83-89129-90-1.
- Kronika Jana z Czarnkowa. Józef Żerbiłło (tłum.). Kraków։ UNIVERSITAS, 2009. ISBN 978-83-242-0965-1.
- Paweł Jasienica։ Polska Piastów. Warszawa։ Prószyński i S-ka, 2007. ISBN 978-83-7469-479-7.
- Kazimierz Jasiński։ Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich. Poznań-Wrocław։ Wydawnictwo Historyczne, 2001. ISBN 83-913563-5-3.
- Kazimierz Jasiński։ Rodowód Piastów śląskich։ Piastowie wrocławscy, legnicko-brzescy, świdniccy, ziębiccy, głogowscy, żagańscy, oleśniccy, opolscy, cieszyńscy i oświęcimscy. Kraków։ Wydawnictwo Avalon, 2007. ISBN 978-83-60448-28-1.
- Feliks Kiryk։ Wielki król i jego następca. Kraków։ Krajowa Agencja Wydawnicza, 1992. ISBN 83-03-03266-6.
- Stosław Łaguna. Rodowód Piastów. „Kwartalnik Historyczny”. Rocznik XI, 1897. Aleksander Semkowicz (red.). Lwów։ Zakład Nar. im. Ossolińskich.
- Tomasz Tadeusz Nowakowski։ Kazimierz Wielki a Bydgoszcz. Toruń։ Wydawnictwo Adam Marszałek, 2003. ISBN 83-7322-527-7.
- Edward Potkowski։ Grunwald 1410. Kraków։ Krajowa Agencja Wydawnicza, 1994. ISBN 83-03-03641-6.
- Michał Rożek։ Silva Rerum։ Nietypowy przewodnik po Krakowie. Kraków։ Wydawnictwo WAM, 2008. ISBN 978-83-7318-518-0.
- Henryk Samsonowicz։ Historia Polski do roku 1795. Warszawa։ Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1976.
- Jerzy Sperka։ Przemko. W։ Piastowie։ Leksykon biograficzny. Stanisław Szczur, Krzysztof Ożóg i in. (red.). Kraków։ Wydawnictwo Literackie, 1999, s. 635. ISBN 83-08-02829-2.
- Stanisław Sroka։ Kazimierz III Wielki. W։ Piastowie։ Leksykon biograficzny. Stanisław Szczur, Krzysztof Ożóg, Tomasz Jurek i in. (red.). Kraków։ Wydawnictwo Literackie, 1999, s. 234. ISBN 83-08-02829-2.
- Karol Szajnocha։ Jadwiga i Jagiełło 1374-1413։ Opowiadanie historyczne. T. III. Warszawa։ Państwowy Instytut Wydawniczy, 1969.
- Stanisław Szczur։ Historia Polski։ Średniowiecze. Kraków։ Wydawnictwo Literackie, 2002. ISBN 83-08-03272-9.
- Jerzy Wyrozumski։ Kazimierz Wielki. Wrocław։ Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986. ISBN 83-04-01041-0.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կազիմիր III Մեծ» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 157)։ |