Ծալկայի կիրճ[1][2] (վրաց.՝ წალკის კანიონი) Խրամի (իր սկզբնաղբյուրում հայտնի է որպես Կցիա) կիրճի մի մասը՝ Դաշբաշի գյուղի մոտ, Ծալկա փոքր քաղաքից 3 կմ հեռավորության վրա, Ծալկայի մունիցիպալիտետում, հարավարևելյան Վրաստանի Քվեմո Քարթլիի շրջանում[3], գտնվում է ծովի մակարդակից 1110-1448 մետր բարձրության վրա։ Հեռավորությունը Ծալկայի կիրճից մինչև հայտնի Ալգեթի ազգային պարկը 42 կմ է։

Tsalka (Dashbash) Canyon
Կատեգորիա ԲՊՀՄ — III (Բնության հուշարձան)
ՏեղագրությունԿաղապար:Country data Georgia
Ամենամոտիկ քաղաքTsalka
Կոորդինատներ41°35′39″ հս․. լ. 44°07′28″ ավ. ե.HGЯO
Հիմնադրված է2013
Ղեկավարող
կազմակերպություն
Agency of Protected Areas
ԿայքDashbash Canyon Natural Monument
Քարտեզ
 Dashbashi Canyon Natural Monument Վիքիպահեստում

Մորֆոլոգիա

խմբագրել

Ծալկայի կիրճը ստեղծվել է հրաբխային սարահարթում էրոզիայի հետևանքով։ Ձորը մոտ 7 կմ երկարություն ունի[4]։ Կիրճի խորությունը միջինում 300 մետր է։

Կենսաբազմազանություն

խմբագրել

Հրաբխային սարահարթի բուսականությունը, որտեղ ձևավորվել է ձորը, բավականին նոսր է` ի տարբերություն կիրճի տարբեր միկրոլանդշաֆտի։ Կիրճի զառիթափ լանջերին և ջրվեժների բույսերի բազմազանությունը ապահովված է բնորոշ միկրոկլիմայով[5]։

Զբոսաշրջային վայրեր

խմբագրել

Ծալկայի կիրճը հայտնի է իր ջրվեժներով, որոնք ամռանը ցրտում են։ Ծալկայի ջրվեժը ստանում է էկզոտիկ զմրուխտ գույն և ձմռանը ձևավորում է տասնյակ սառած ջրվեժներ։ Ջրվեժի շրջակայքում նույնպես ձմռանը ավելի տաք է, քան մոտակա Ծալկայում և Դաշբաշի գյուղում։ Ծալկայի միջով դեպի կիրճ տանող ճանապարհին գտնվում են միջնադարյան Կլդեկարի ամրոցի ավերակները, որը եղել է վրաց թագավորներին կլդեկարի իշխանների դիմադրության կենտրոնը[6][7]։

Ադամանդի կամուրջը տարածվում է 240 մ լայնությամբ՝ կախովի կիրճից 280 մ բարձրության վրա։ Կամուրջն աշխարհի ամենաերկար և ամենաբարձր ազատ կախովի կառույցն է[8]։

Տես նաև

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Official name of Canyon
  2. «Tsalka (Dashbash) Canyon».
  3. Dashbashi Canyon in Georgia Protected Planet 2014–2019
  4. Dashbash Canyon Natural Monument
  5. Dashbash Canyon Natural Monument
  6. Tsalka Canyons and Kldekari Fortress
  7. About Kvemo Kartli Georgian Travel Guide
  8. Georgia's new diamond-shaped hanging bridge is not for the faint-hearted
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ծալկայի կիրճ» հոդվածին։