Իվետ Շովիրե (ֆր.՝ Yvette Chauviré), (ապրիլի 22, 1917(1917-04-22)[1][2][3][…], Փարիզի 14-րդ շրջան, Փարիզ[1][4][5] - հոկտեմբերի 19, 2016(2016-10-19)[6][1][2][…], Փարիզի 15-րդ շրջան, Փարիզ[6][1][3][…]), բալետի ֆրանսիացի պարուհի, բալետային արվեստի ուսուցիչ, համաշխարհային բալետի ամենավառ աստղերից մեկը[7]։ 1964 թվականին արժանացել է Պատվավոր Լեգեոնի շքանշանի[8]։

Իվետ Շովիրե
ֆր.՝ Yvette Chauviré
Դիմանկար
Ծնվել էապրիլի 22, 1917(1917-04-22)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՓարիզի 14-րդ շրջան, Փարիզ[1][4][5]
Մահացել էհոկտեմբերի 19, 2016(2016-10-19)[6][1][2][…] (99 տարեկան)
Մահվան վայրՓարիզի 15-րդ շրջան, Փարիզ[6][1][3][…]
ԳերեզմանՊեր Լաշեզ և Grave of Chauviré
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա
Մասնագիտությունբալետի պարող և պարուսույց
Պարգևներ և
մրցանակներ
«Մատուցած ծառայությունների համար» շքանշանի մեծ խաչի ասպետ Արվեստների և գրականության շքանշանի կոմանդոր և Պատվո լեգեոնի շքանշանի մեծ սրահ
 Yvette Chauviré Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Իվետ Շովիրեն[9] ծնվել է 1917 թվականի ապրիլի 22-ին Փարիզում։ Բալետով զբաղվել է 10 տարեկանից՝ հաճախելով «Գրանդ» օպերային կից դպրոցը (1927-1931 թթ.)[10]: Սովորել է Բ. Կնյազևի և Վ. Գզովսկու մետ։ 13 տարեկանից հայտնվում է մասնագետների ուշադրության կենտրոնում։ Արդեն 1941 թվականից Շովիրեն դառնում է «Գրանդ» օպերայի առաջատար պարուհին[11] :

Կարիերա խմբագրել

Սկսած 1963 թվականից Շովիրեն հանդես է գալիս նաև բալետային այլ հեղինակավոր խմբերի կազմում, այդ թվում՝ Փարիզի «Ելիսեյան դաշտերի թատրոնի» և Միլանի «Լա Սկալայի»։ Այս տարիներին նա արդեն համաշխարհային բալետի ամենահայտնի ու պահանջված աստղերից էր։ «Գրանդ» օպերայի բեմում Շովիրեի վերջին ելույթը կայացել է 1972 թվականին։ Նույն թվականին Ֆրանսիայում ստեղծվել է «Իվետ Շովիրեի անվան մրցանակը։ Կարիերայի ավարտից հետո Շովիրեն դասավանդում էր «Գրանդ» օպերային կից դպրոցում։

Շովիրեն հատկապես փայլել է Ա. Ադանի «Ժիզել», Բ. Բարտոլինի՝ Չայկովսկու երաժշտության հիման վրա ստեղծված «Ռոմեո և Ջուլիետ» բալետներում։ Նա բազմիցս հանդես է եկել համաշխարհային բալետի լեգենդար ներկայացուցիչներից մեկի՝ Ռուդոլֆ Նուրիևի հետ։ Վերջինս Իվետին «լեգենդ» էր անվանում։

Շովիրեն նաև բեմադրիչ էր. նա «Լա Սկալայում» բեմադրել է «Ժիզելը», «Ռոմեո և Ջուլիետը» և այլ բալետներ։ Տաղանդավոր պարուհին նկարահանվում էր նաև ֆիլմերում։ 1997 թվականին հրատարակում է իր ինքնակենսագրությունը։

Հրատարակված աշխատություններ խմբագրել

  • Je suis ballerine (1960)[12]

Պարգևներ խմբագրել

Պատվավոր Լեգեոնի շքանշան

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Marie-Claude Pietragalla & Yvette Chauviré: Les Deux Pigeons YouTube video; retrieved 22 January 2016.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 http://www.nytimes.com/2016/10/20/arts/dance/yvette-chauvire-dead.html
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 https://www.lemonde.fr/culture/article/2016/10/19/mort-de-la-grande-danseuse-etoile-yvette-chauvire_5016766_3246.html
  4. 4,0 4,1 4,2 Archivio Storico Ricordi — 1808.
  5. 5,0 5,1 5,2 Fichier des personnes décédées
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 http://www.lepoint.fr/culture/mort-d-yvette-chauvire-legende-de-l-opera-19-10-2016-2077249_3.php
  7. «Mort d'Yvette Chauviré, légende de l'opéra» (ֆրանսերեն). Le Point. 2016 թ․ հոկտեմբերի 19. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.
  8. «Yvette Chauvire: Une etoile pour l'exemple (1987)» [Yvette Chauvire: One star for the example (1987)]. Նյու Յորք Թայմս. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 8-ին.
  9. list, Corinna Von (2012 թ․ հունվարի 12). «Résistantes». ALMA EDITEUR – via Google Books.
  10. «Medici». medici.tv. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 20-ին.
  11. Kisselgoff, Anna (2016 թ․ հոկտեմբերի 19). «Yvette Chauviré, Ballerina and Symbol of French Culture, Dies at 99». The New York Times. ISSN 0362-4331. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 20-ին.
  12. Kant, Marion (2007). The Cambridge Companion to Ballet. Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-83221-2.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իվետ Շովիրե» հոդվածին։