Թոնի Բուզան
Էնթոնի Փիթեր «Թոնի» Բուզան (անգլ.՝ Anthony Peter "Tony" Buzan, հունիսի 2, 1942, Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն - ապրիլի 13, 2019[1], Օքսֆորդ, Հարավարևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն), անգլիացի հեղինակ և կրթական խորհրդատու։
Թոնի Բուզան անգլ.՝ Tony Buzan | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | անգլ.՝ Anthony Peter Buzan |
| Ծնվել է | հունիսի 2, 1942 |
| Ծննդավայր | Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն |
| Վախճանվել է | ապրիլի 13, 2019[1] (76 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Օքսֆորդ, Հարավարևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն |
| Մասնագիտություն | հոգեբան և գրող |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Միացյալ Թագավորություն |
| Կրթություն | Բրիտանական Կոլումբիայի համալսարան և Simon Langton Grammar School for Boys? |
| Կայք | tonybuzan.com |
 Tony Buzan Վիքիպահեստում | |
Բուզանը հանրայնացրել է մտավոր գրագիտության գաղափարը և մտքի քարտեզ կոչվող տեխնիկան[2], որն ավելի վաղ կիրառել են դա Վինչին և մյուսները[3]։
ԿենսագրությունԽմբագրել
Բուզանը ծնվել է Լոնդոնի Փալմերս Գրին շրջանում։ Սովորել է Կիցիլանոյի միջնակարգ դպրոցում (Վանկուվեր)։ Եղբայրը՝ ակադեմիկոս Բարի Բուզանն է։ Ավարտել է Բրիտանական Կոլումբիայի համալսարանը, իսկ 1965-1966 թվականներին եղել է Սայմոն Ֆրեյզերի համալսարանի ասպիրանտ և ուսանողական համայնքի առաջին նախագահը[4]։ Սայմոն Ֆրեյզերի համալսարանում ուսանելու տարիներին մեծապես ներգրավվել է Մենսա կազմակերպության գործունեության մեջ[5]։
Մնեմոնիկական համակարգերի և մտքի քարտեզ տեխնիկայի խթանող։ 2006 թվականի դեկտեմբերին գործարկեց իր սեփական iMindMap համակարգչային ծրագիրը, որն օգնում է մտքի քարտեզ նկարել։ «Buzan Organisation»-ին է պատկանում մտքի քարտեզ ապրանքանիշը՝ Միացյալ Թագավորությունում[6], ԱՄՆ-ում[7] և Գերմանիայում[8]՝ ինքնազարգացման կրթական դասընթացներ կատեգորիայում։ Ապրանքանիշը գրանցված չէ Կանադայի Մտավոր սեփականության գործակալությունում[9]։
1970-ական թվականներին ԲիԲիՍի-ում իր «Use Your Head» շարքից հետո Բուզանի գաղափարները տեղ գտան նրա 5 գրքերում՝ «Use Your Memory», «Master Your Memory», «Use Your Head», «The Speed Reading Book» և «The Mind Map Book»։ Նա հեղինակել է կամ համահեղինակ է ավելի քան 100 գրքերի, որոնք թարգմանվել են 30 լեզուներով։
Լինելով հանրամատչելի հոգեբանության ոլորտի հեղինակ՝ Թոնի Բուզանը գրել է ուղեղի, «հանճարության գործակցի (GQ)», հոգեկան ինտելեկտի, հիշողության, ստեղծարարության և արագ ընթերցման մասին։ Նա «Brain Foundation»-ի (չպետք է շփոթել տարատեսակ բժշկական մարմինների հետ, որոնք նույն անունն են կրում), ինչպես նաև «Brain Trust Charity»-ի, «World Memory Championships»-ի[10] և «World Championships of the Brain»-ի հիմնադիրն ու նախագահն է։ Բուզանը Լոնդոնի «Mind Body Spirit» փառատոնի և «Ինտելեկտուալ օլիմպիադաներ»-ի համահիմնադիրն է[11]։
Քննադատները մտքի քարտեզը պսևդոգիտություն են համարում՝ հարցականի տակ դնելով, թե արդյոք որևէ փաստ կա, որը վկայում է մտքի քարտեզի տեխնիկայի օգտակարությունը[12]։ Այնուամենայնիվ, հասկացությունը քարտեզելու ուսումնասիրությունը ցույց տվեց, որ վերջինս ավելի արդյունավետ է, քան տեքստերի պարբերություններ կարդալը, դասախոսությունների հաճախելը և դասարանում քննարկումների մասնակցելը[13]։ Նույն ուսումնասիրությունը նաև ցույց տվեց, որ հասկացություն քարտեզելը քիչ ավելի արդյունավետ է «քան այլ կառուցողական գործողությունները, ինչպիսիք են ամփոփումներ և ընդհանուր նկարագրություններ գրելը»։
Հատընտիր երկերԽմբագրել
- Spore One - Structure in Hyperspace, սեպտմեբերի 25, 1972, ISBN 0-85115-016-0
- Use Your Head, հունվարի 1974, ISBN 0-563-10790-1
- Speed Memory, հունվարի 27, 1977, ISBN 0-7153-7365-X
- Make the Most of Your Mind, փետրվար, 1984, ISBN 0-671-49519-4
- Speed Reading, մայիսի 20, 1971, ISBN 0-7221-2119-9
- Use Your Perfect Memory, Plume Penguin Group, հունվար, 1991, ISBN 0-452-26606-8
- Use Both Sides of Your Brain, Plume Penguin Group, հունվար, 1991, ISBN 0-452-26603-3
- The Mind Map Book, սեպտեմբերի 6, 1993, ISBN 0-563-36373-8
- Concordea, դեկտեմբեր, 2006
- Requiem For Ted, դեկտեմբեր, 2006
- Use Your Memory, BBC Publications, ISBN 1-4066-1018-6
- Master Your Memory, BBC Publications, ISBN 1-4066-1022-4
- The Memory Book, BBC Publications, 2010, ISBN 978-1-4066-4426-5
- Mind Maps for Business, BBC Publications, 2010, ISBN 978-1-4066-4290-2
- Brain Training for Kids, Proactive Press, 2012, ISBN 978-1-908934-00-0
- The Most Important Graph in the World, Proactive Press, 2012, ISBN 978-1-908934-01-7
- Modern Mind Mapping for Smarter Thinking e-book, Proactive Press, մարտ, 2013
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Obituary: Tony Buzan, educational consultant who created the Mind Map learning technique // The Herald — Glasgow: Newsquest, 2019. — ISSN 0965-9439
- ↑ Mind Mapping ™, Developing your ideas, Information Skills for Researchers
- ↑ «Personal Details»
- ↑ «SFU Student Presidents: Where are they now?»։ The Peak (en-CA)։ Վերցված է 2015-12-14
- ↑ «We Were Here First»։ The Peak (en-CA)։ Վերցված է 2015-12-14
- ↑ Mind Maps Trademark, UK
- ↑ http://tess2.uspto.gov/bin/showfield?f=doc&state=4801:4qhaee.2.17 Mind Maps Trademark, USA
- ↑ https://register.dpma.de/DPMAregister/marke/register/2015931/DE Mind Maps Trademark, Germany
- ↑ Canadian Intellectual Property Office
- ↑ World Memory Championships
- ↑ About Us Archived 2011-07-18 at the Wayback Machine., World Memory Sports Council
- ↑ Pseudoscience and mind mapping, WikIT, the mind mapping wiki
- ↑ Nesbit, JC, Adesope, OO (2006)։ «Learning with concept and knowledge maps: A meta-analysis»։ Review of Educational Research (Sage Publications) 76 (3): 413։ doi:10.3102/00346543076003413։ Վերցված է նոյեմբերի 1, 2013
Արտաքին հղումներԽմբագրել
- Open2.net Biography (չաշխատող հղում) OpenLearn/Open University.