Թամանյան փողոց (Երևան)

Ալեքսանդր Թամանյան
Քաղաք	Երևան
Համայնք(ներ)	Կենտրոն վարչական շրջան
Երկարություն	200
Լայնություն	55
Սկիզբ	Մոսկովյան փողոց
Ավարտ	Կասկադ համալիր
Անվանվել է; ի պատիվ	Ալեքսանդր Թամանյան

Թամանյան փողոց, փողոց Երևանի Կենտրոն վարչական շրջանում։ Սկսվում է Մոսկովյան փողոցից ընդգրկում է Կասկադ համալիրի կանաչապատ պուրակը։ Անվանվել է ի պատիվ հայ նոր ճարտարապետության հիմնադիր Ալեքսանդր Թամանյանի։ 1974 թվականին փողոցի սկզբում տեղադրվել է Թամանյանի հուշարձանը^[1]։

Փողոցի տեղադրություն

Թամանյան փողոցը Հյուսիսային պողոտայի շարունակությունն է^[2]։ Այն ձգվում է Մոսկովյան փողոցից դեպի հյուսիս, հատում Իսահակյան փողոցը և ավարտվում է Երևանի Կասկադում։ Թամանյան փողոցն ունի մոտ 200 մ երկարություն և մոտ 55 մ լայնություն։

Պատմություն

Թամանյան փողոցը նախագծվել է 1924 թվականի գլխավոր պլանով որպես Հյուսիսային Կասկադի մի մասը, որը պետք է կապեր քաղաքի կենտրոնական և հյուսիսային հատվածները։ Փողոցի կառուցումն ավարտին է հասցվել 1960-ական թվականներին, իսկ Կասկադի համալիրն ավարտվել է ավելի ուշ։ Փողոցը զարդարվել է ջրավազաններով, շատրվաններով և ծաղկաթմբերով։ Նրա սկզբում՝ Թատերական հրապարակի կողքին, կառուցվել են 9 հարկանի երկու շենք-աշտարակներ (ճարտարապետներ՝ Օ.Բաբաջանյան և Վ. Գուսյան)^[2]։

Տեսարժան վայրեր

Փողոցի հենց սկզբում է գտնվում ճարտարապետ Ալեքսանդր Թամանյանի հուշարձանը, որը կանգնեցվել է 1974 թվականին քանդակագործ Արտաշես Հովսեփյան և ճարտարապետ Սեդա Պետրոսյանի նախագծով։ Ալեքսանդր Թամանյանը ներկայացված է երկար ուղղանկյուն քարե բլոկին հենված, որը դրված է երկու փոքր բլոկների վրա։ Ըստ հուշարձանի քանդակագործի, «ձախ քարը հին ճարտարապետությունն է, աջը՝ նորը, իսկ մեծ ճարտարապետը կամուրջ է գցում այդ երկու ժամանակաշրջանների միջև և նրա միջոցով ստեղծում նորագույն ճարտարապետությունը և կերտում մեր մայրաքաղաքը»^[1]։

Փողոցի երկայնքով ձգվում է Գաֆեսճյան արվեստի կենտրոնին կից «Գաֆեսճյան քանդակների» այգին։ Փողոցն ավարտվում է Կասկադ համալիրի աստիճաններով։

Քանդակների այգին փողոցում բացվել է 2009 թվականին^[3]։ Այնտեղ ցուցադրվում են շատ հայտնի նկարիչների ստեղծագործություններ, որոնց թվում ներառված են կոլումբիացի քանդակագործ Ֆեռնանդո Բոտերոյի «Կատու»^[4], «Հռոմեացի զինվոր»^[5] և «Ծխող կինը» քանդակները։

Թամանյան փողոցում է գտնվում նաև Ռուսական արվեստի թանգարանը։

Փողոցում կան բազմաթիվ սրճարաններ, խանութներ, բարեր, ռեստորաններ և պանդոկներ։

Հատող փողոց

Իսահակյան փողոց

Հուշարձաններ և կառույցներ

Գաֆեսճյան արվեստի կենտրոն
Ալեքսանդր Թամանյանի հուշարձան
Ծխող կինը (քանդակ, Երևան)
Կատու
Ռուսական արվեստի թանգարան (մուտքը Թամանյան փողոցից)

Պատկերասրահ

Կասկադ համալիր
Ալեքսանդր Թամանյանի հուշարձան (Երևան)
Տեսարան Կասկադ համալիրից
Մոսկովյան-Թամանյան խաչմերուկ
Ռուսական արվեստի թանգարան (Երևան)

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 Ереванский Каскад — живая история // «Ереван. XX век»
↑ ^2,0 ^2,1 Ереван. Стройздат, 1968
↑ Сад «Скульптуры Гафесчяна» откроется 7 ноября // panorama.am
↑ Cat, CCA
↑ Roman warrior, CCA

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Թամանյան փողոց (Երևան) կատեգորիայում։

Աղբյուրներ

Երևան քաղաքի հասցեների տեղեկատու, Երևան, 1983, էջեր 369-506, Երևան քաղաքի փողոցների անվանումները
Սերգեյ Ավագյան, Երևանի փողոցները, Երևան, «ՎՄՎ-ՊՐԻՆՏ», 2010 — 272 էջ։

[mediamax-1] 1,0 ^1,1 Ереванский Каскад — живая история // «Ереван. XX век»

[Ереван-2] 2,0 ^2,1 Ереван. Стройздат, 1968

[3] Сад «Скульптуры Гафесчяна» откроется 7 ноября // panorama.am

[4] Cat, CCA

[5] Roman warrior, CCA

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]